―Kasbiy ta‘lim metodikasi‖ fanidan talabalar bilimini reyting tizimi
asosida baholash mezoni.
―Kasbiy ta‘lim metodikasi‖fani bo‗yicha reyting jadvallari, nazorat turi,
shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek
joriy va oraliq nazoratlarining saralash ballari haqidagi ma'lumotlar fan
bo‗yicha birinchi mashg‗ulotda talabalarga e'lon qilinadi.
Fan bo‗yicha talabalarning bilim saviyasi va o‗zlashtirish darajasining
Davlat ta'lim standartlariga muvofiqligini ta'minlash uchun quyidagi
nazorat turlari o‗tkaziladi:
-
joriy nazorat (JN)
– talabaning fan mavzulari bo‗yicha bilim va
amaliy ko‗nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat
fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda amaliy mashg‗ulotlarda og‗zaki
so‗rov, test o‗tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollekvium, uy vazifalarini
tekshirish va shu kabi boshqa shakllarda o‗tkazilishi mumkin;
-
oraliq nazorat (ON)
– semestr davomida o‗quv dasturining tegishli
(fanlarning bir necha mavzularini o‗z ichiga olgan) bo‗limi tugallangandan
keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko‗nikma darajasini aniqlash va baholash
usuli. Oraliq nazorat bir semestrda ikki marta o‗tkaziladi va shakli (yozma,
og‗zaki, test va hokazo) o‗quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib
chiqqan holda belgilanadi;
-
yakuniy nazorat (YaN)
– semestr yakunida muayyan fan bo‗yicha nazariy
bilim va amaliy ko‗nikmalarni talabalar tomonidan o‗zlashtirish
darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va
iboralarga asoslangan ―Yozma ish‖ shaklida o‗tkaziladi.
ON o‗tkazish jarayoni kafedra mudiri tomonidan tuzilgan komissiya
ishtirokida muntazam ravishda o‗rganib boriladi va uni o‗tkazish tartiblari buzilgan
hollarda, ON natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda ON qayta
o‗tkaziladi.
Oliy ta'lim muassasasi rahbarining buyrug‗i bilan ichki nazorat va
monitoring bo‗limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YaN ni
o‗tkazish jarayoni muntazam ravishda o‗rganib boriladi va uni o‗tkazish
tartiblari buzilgan hollarda, YaN natijalari bekor qilinishi mumkin.
Bunday hollarda YaN qayta o‗tkaziladi.
Talabaning bilim saviyasi, ko‗nikma va malakalarini nazorat
qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo‗yicha o‗zlashtirish
darajasi ballar orqali ifodalanadi.
―Kasbiy ta‘lim metodikasi‖fani bo‗yicha talabalarning semestr davomidagi
o‗zlashtirish ko‗rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi.
Ya.N.-30 ball, qolgan 70 ball esa J.N( MI).-55+5 ball va O.N.-10 ball qilib
taqsimlanadi.
1.Talabalar bilimini nazorat qilish va reyting tizimi orqali baxolashdan
maqsad ta‘lim sifatini boshqarish orqali raqobatbardosh kadrlar tayyorlashga
erishish, talabalarning fanlarni o‗zlashtirishida bo‗shliqlar hosil bo‗lishini oldini
olish, ularni aniqlash va bartaraf etishdan iborat.
1.2. Reyting tizimining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
a) talabalarda Davlat ta‘lim standartlariga muvofiq tegishli bilim, ko‗nikma va
malakalar shakllanganligi darajasini nazorat qilish va tahlil qilib borish;
b) talabalar bilimi, ko‗nikma va malakalarini baholashning asosiy tamoyillari:
Davlat ta‘lim standartlariga asoslanganlik, aniqlik, xaqqoniylik, ishonchlilik va
kulay shaklda baholashni ta‘minlash;
v) fanlarning talabalar tomonidan tizimli tarzda va belgilangan muddatlarda
o‗zlashtirishini tashkil etish va tahlil qilish;
g) talabalarda mustaqil ishlash ko‗nikmalarini rivojlantirish, axborot resurslari
manbalaridan samarali foydalanishni tashkil etish;
d) talabalar bilimini xolis va adolatli baholash hamda uning natijalarini vaqtida
ma‘lum qilish;
e) o‗quv jarayoninng tashkilish ishlarini kompterlashtirishga sharoit yaratish..
1.3. Fanlar bo‗yicha talabalar bilimini semestrda baxolab borish reyting
nazorati jadvallari va baholash mezonlari asosida amalga oshiriladi.
1.4. Talabalar bilimini 100 balli reyting tizimi orqali baholash fanlarni chuqur
o‗zlashtirish, topshiriqlar va uy vazifalarga ijodiy yondashish, mustaqil fikrlash va
ishlashni ko‗zda tutuvchi, umumiy o‗quv yuklamasini hisobga olish, o‗z bilimi va
ko‗nikmalarini muntazam ravishda oshirishga intilish, hamda adabiyotlardan keng
foydalanish kabi xususiyatlarni shakllantirishga erishiladi.
Talabalarning fanlar bo‗yicha o‗zlashtirishini baxolash semestr (o‗quv yili)
davomida olib boriladi va quyidagi turlar orqali amalga oshiriladi:
-joriy baholash (JB)
-
mashg‗ulotlardan bo‗sh vaqtda talabalar mustaqil ishini baholash
-
oraliq baholash (OB)
-
yakuniy baholash (YaB)
Har bir fan bo‗yicha talabaning semestr (yil tsikl) davomidagi o‗zlashtirish
ko‗rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi.
Ushbu 100 ball baholash turlari bo‗yicha quyidagicha taqsimlanadi:
№
Baholash turi
Maksimal ball
1
Joriy baholash
55
2
Talabaning mustaqil ishi
5
3
Oraliq baholash
10
4
Yakuniy baholash
30
JAMI
100
Talabaning fan bo‗yicha to‗plagan umumiy bali har-bir baholash turlarida
to‗plagan ballar yig‗indisiga teng bo‗ladi.
JORIY BAHOLASh (JB)
JBda fanning har bir mavzusi bo‗yicha talabaning bilimi va ko‗nikmalarini
aniqlab borish ko‗zda tutiladi va u amaliy, seminar mashg‗ulotlarida amalga
oshiriladi. Baholashda talabaning bilim darajasi, amaliy mashg‗ulot materiallarini
o‗zlashtirishi, nazariy material muhokamasida va ta‘limning interaktiv uslublarida
qatnashishning faollik darajasi, shuningdek amaliy bilim va ko‗nikmalarni
o‗zlashtirish darajasi (ya‘ni nazariy va amaliy yondashuvlar) hisobga olinadi.
Har bir fan bo‗yicha o‗quv soatidan kelib chiqqan holda maksimal ball belgilanadi.
Masalan, kasbiy ta'lim metodikasi fani misolida ko‗rsatamiz. Semestr davomida 14
ta dars rejalashtirilgan, unda 11 ta JB o‗tkaziladi. Maksimal ball 5x11=55 ballni
tashkil qiladi.
JB har bir fanning xususiyatlaridan kelib chiqqan holda og‗zaki, yozma ish,
test yoki ularning kombinatsiyasi shaklida amalga oshiriladi.
Har bir mashg‗ulotda barcha talabalar baholanishi shart.
JB da maksimal ball - 55 ball
№
Baholash turi
Foizda %
Ballda
1
JB (saralash)
55
30,2
2
Qoniqarli
56-70
30,8-38,5
3
Yaxshi
71-85
39-46,7
4
A‘lo
86-100
47,3-55
Talaba darsga kelib unga mutloq tayyorlanmaganida va muhokamada
mutloq ishtirok etmaganida 1-2 ball qo‗yiladi.
Saralash bali 55 balni tashkil etadi.
TALABANING MUSTAQIL IShI (TMI)
Talabaning mustaqil ishi O‘zR oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligining
21.02.2005 yil 34-sonli buyrug‗i va institut rektori tomonidan 2013 yil 27 fevralda
tasdiqlangan ―Talaba mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va baholash tartibi
to‗g‗risida Nizom‖ asosida tashkil etiladi.
Talabaning mustaqil ishi kafedra arxivida ro‗yxatga olinadi va 1 yil
mobaynida saqlanadi.
Ijtimoiy fanlar kafedrasi barcha fanlar uchun talaba mustaqil ishining
kafedra nizomi ishlab chiqiladi. Bunda talaba mustaqil ishining shakl va turlari, har
bir ish turiga soatlarni taqsimlash va aniq baholash mezonlari ishlab chiqiladi.
TMI maksimal ball 5 - ball
№
Baholash turi
Foizda %
Ballda
1
TMI
55
2,75
2
Qoniqarli
56-70
2,8-3,5
3
Yaxshi
71-85
3,5-4,2
4
A‘lo
86-100
4,3-5
ORALIQ BAHOLASh
OB da fanning bir necha mavzularini qamrab olgan bo‗limi yoki qismi
bo‗yicha mashg‗ulotlar o‗tib bo‗lingandan so‗ng, talabaning nazariy bilimlari
baholanadi va unda talabaning muayyan savolga javob berish yoki muammoni
yechish qobiliyati aniqlanadi.
Semestr davomida 1 ta OB o‗tkaziladi. OBga o‗quv mashg‗ulotlaridan qarzi
bo‗lmagan talabalar qo‗yiladi.
OB kafedra majlisi qarori
bilan yozma ish, test, og‗zaki suxbat
shakllarida yoki ularning kombinatsiyalarida o‗tkazilishi mumkin. OB bo‗yicha
belgilangan maksimal reyting balining 55%dan kam ball to‗plagan talaba YaBga
qo‗yilmaydi.
OBga maksimal ball – 10 ball
№
Baholash turi
Foizda %
Ballda
1
OB
55
8,6 -10
2
Qoniqarli
56-70
7,1-8,5
3
Yaxshi
71-85
5,5-7,0
4
A‘lo
86-100
5,5
YAKUNIY BAHOLASh
YaB da talabaning bilim, ko‗nikma va malakalari fanning umumiy mazmuni
doirasida baholanadi. YaB fan bo‗yicha o‗quv mashg‗ulotlari tugaganidan so‗ng
o‗tkaziladi.
JB, TMI va OB ga ajratilgan umumiy ballarning har biridan saralash balini
to‗plagan talabaga YaB ga ishtirok etishga huquq beriladi.
YaB o‗tkazish shakli – test, og‗zaki, yozma ish yoki ushbu usullar
kombinatsiyasida Ilmiy Kengash qarori bilan belgilanadi.
JB, OB va YaB turlarida fanni o‗zlashtira olmagan (55%dan kam ball
to‗plagan) yoki uzrli sabablar bilan baholash turlarida ishtirok eta olmagan
talabalarga quyidagi tartibda qayta baholashdan o‗tishga ruxsat beriladi:
-
qoldirilgan amaliy mashg‗ulot kelgusi darsga qadar guruh o‗qituvchisiga qayta
topshirish va maslahat kunida topshiriladi. 3ta mashg‗ulotni qoldirgan talaba
fakultet dekani ruxsati bilan qayta topshiradi.
-
semestr yakunida fan bo‗yicha saralash balidan kam ball to‗plagan talabaning
o‗zlashtirishi qoniqarsiz (akademik qarzdor) hisoblanadi.
-
akademik qarzdor talabalarga semestr tugaganidan keyin dekan ruxsatnomasi
asosida qayta o‗zlashtirish uchun 2 hafta muddat beriladi. Shu muddat davomida
o‗zlashtira olmagan talaba belgilangan tartibda rektorning buyrug‗i bilan talabalar
safidan chetlashtiriladi (birinchi kurs talabalariga o‗quv yili yakunlari bo‗yicha
amalga oshirish maqsadga muvofiqdir).
YaBga maksimal ball – 30ball
№
Baholash turi
Foizda %
Ballda
1
YaB
55
16,5
2
Qoniqarli
56-70
21-16,5
3
Yaxshi
71-85
25,5-21,3
4
A‘lo
86-100
30-25,8
RYEYTING NATIJALARINI QAYD QILISH TARTIBI
Fandan reyting nazorati bo‗yicha yakunlovchi qaydnoma varaqasi (vedomost)
fan tugagan kundan 1 kun muddatda kafedrada 2 nusxada to‗ldiriladi va mas‘ul
xodim, kafedra mudiri tomonidan imzolanib, 1 nusxasi dekanatlarga topshiriladi.
Talabaning fan bo‗yicha baholash turlarida to‗plagan ballari reyting
qaydnomasiga butun sonlar bilan qayd qilinadi. Reyting daftarchasining ―O‘quv
rejasida ajratilgan soat‖ ustuniga fanga ajratilgan umumiy yuklama soatlari,
―Fandan olgan baho‖ ustuniga esa, talabaning mazkur Nizomining 3.1. – bandiga
muvofiq 100 ballik tizimdagi o‗zlashtirish bali qo‗yiladi.
Talabaning saralash balidan past bo‗lgan o‗zlashtirishi ―Reyting
daftarchasi‖da qayd etilmaydi.
Dekanat va kafedralar tomonidan belgilangan tartibda fan bo‗yicha talabaning
JB, OB hamda YaB turlarida ko‗rsatilgan o‗zlashtirish reyting ko‗rsatgichlarining
monitoringi olib boriladi. O‘zlashtirish natijalari kafedralar tomonidan reyting
nazorati ekranida muntazam ravishda yoritib boriladi va belgilangan tartibda
qaydnomalarga kiritiladi. Reyting nazorati ekranini tashkil etish va uni belgilangan
muddatlarda to‗ldirish vazifasi kafedra mudiri va fakultet dekani zimmasiga
yuklatiladi.
Talabaning reyting ko‗rsatgichlari oliy ta‘lim muassasasining Ilmiy
kengashida muntazam ravishda muhokama etib boriladi va ular bo‗yicha tegishli
qarorlar qabul qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |