Вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Назорат учун саволлар 
1.
Суҳбат методи нима? 
2.
Суҳбат ўтказиш методикаси. 
3.
Суҳбат методининг вазифаси. 
4.
Суҳбат методига қ ўйиладиган талаблар. 
10– мавзу: Ўқитишда к ўргазмали қ ўлланмалар ва техник 
воситаларидан фойдаланиш» 
Р е ж а:
1. Ўқитишда кўрсатма қўлланмалар. 
2. Ўқитишда техника воситаларидан фойдаланиш. 
3. Дидактиканинг энг муҳим принстипларидан бири – кўрсатмалилик 
принципи. 
4. Инсоннинг фикрлаш хусусияти.
5.Тушунчалар ва абстракт қонун-қоидалар.
6.Кишиларда тафаккур-нинг ривожланиши.
7.Асосий техникавий-педагогик талаблар. 
8. К ўрсатмалилик тамойи-ли, ўқитишни техника воситалари.
 
Асосий тушунча ва иборалар:
К ўрсатмалилик тамойили,
ўқитишни техника воситалари, ўқув киноси. 
Ўқитувчилар ўқувчиларга ўқув материалини баѐн этишда 
дидактиканинг энг муҳим принципларидан бири – к ўрсатмалилик 
принципдан фойдаланадилар.
Ўқитишнинг к ўрсатмалилигига сабаб инсоннинг фикрлаш 
хусусиятидир. Бу хусусият асосан аниқдан абстрактга томон ривожланади. 
Тушунчалар ва обстракт қонун-қоидалар аниқ к ўзатишлар натижаларига 
асосланса ҳамда улар билан мустахкамланса, анча осон ва тез шаклланади. 
Кишиларда тафаккурнинг ривожланиши уларнинг ѐшига, хаѐт ва иш 
тажрибасига ва бошқаларга бо ғлиқ. Аммо бизнинг тафаккуримиз 
ривожланишнинг кайси боскичида булмасин ҳамда биз қанчалик мураккаб 
масалаларни ўрганмайлик, аниқ фактлар ва тимсоллардан ажралиб 
колмаслигимиз керак. 
Кўрсатмалилик принципи
ўқитувчининг хилма хил ўқув қ
ўлланмалари ва ўқитишнинг аудиовизуал (ешитиш, к ўриш) техника 
воситаларидан фойдаланишда уларнинг педагогика жихатидан маъкул тарзда 
ясалишида акс этади.
К ўрсатма қ ўлланмалар
– ўқувчиларни ўрганиладиган 
объектлар, ҳодисалар, жараѐнлар т ў ғрисида яккол тасаввурлар хосил 
қилиш методида ўқитиш мақсадида ишлатиладиган воситалар.
Ўзлаштириладиган билимлар ҳарактерига, ўқувчиларда мавжуд б ўлган 
тасаввур, тушунча, хаѐт ва иш тажрибасига, дарснинг аниқ вазифаларига 

---

қараб к ўрсатма қ ўлланмалар ўқитишда ҳар хил ролни бажаради. 
Улар билимлар манбаи сифатида, шунингдек ўқитувчи с ўзлаб бериш, 
тушунтириш, Суҳбат вақтида фойдаланадиган расм сифатида хизмат қилиш 
мумкин. К ўпинча, бу иккала вазифа комплекс тарзда келиши мумкин.
Объект
, ҳодиса ва жараѐнларни к ўзатиб ўрганиш педагогика 
нуктаи назаридан идеал ҳисобланади. Аммо ўрганилиши керак б
ўлганларнинг баъзиларидангина дарсда фойдаланиш мумкин ва маъкул. Шу 
сабабли, ўқув жараѐнида тасвирий к ўрсатма қ ўлланмалардан кенг 
фойдаланилади. Улардан қуйидаги холларда фойдаланилади: 
ўрганиладиган объектнинг асли жуда катта ѐки жуда кичик б
ўлганда; 
ўрганиладиган объект ѐки ҳодисаларнинг аслини бевосита к
ўзатиш мумкин булмаганда; 
тушунчани график тарзда тасвирлаш талаб этилганда; 
мураккаб объектларни оддийлаштириш ѐки ишлаш жараѐнини к ўрсатиш 
зарур б ўлганда. 
Ўқувчиларга янги материални баѐн этишда к ўрсатма қ
ўлланмалардан т ў ғри ва ўз вақтида фойдаланиш катта аҳамиятга эга. 
Педагогика фани ва ил ғор тажриба дарсда к ўрсатма қ ўлланмалар 
намойиш қилишга оид методик талаблар ишлаб чикди, бу талабларга риоя 
қилиш уларнинг дидактик қимматини оширади. 
Аввало шуни эсда т ўтиш зарурки, к ўрсатма қ ўлланмани 
намойиш қилиш – мақсад б ўлмай, балки воситадир. қ ўлланмани к
ўрсатиш эмас, балки у билан ишлаш керак. 
Ўрганилаѐтган материалнинг мазмуни ва дарсга ажратилган вақт 
такозо этган холлардагина к ўрсатма қ ўлланмани намойиш қилиш 
тавсия этилади. Дарсда намойиш қилинадиган қ ўлланмалар сони
ўқувчилар ва ўқув материалини сифатли ўзлаштириши учун оптимал б
ўлиши лозим; дарсда қ ўлланмалардан хаддан ташкари куп фойдаланиш 
ярамайди. 
Намойиш қилинаѐтганларини идрок этиш жараѐнида ўқувчилар 
сезги органларининг к ўриш, эшитиш, сезиш, зарур холларда эса там 
билиш ва хид билиш органларининг купини жалб этиш керак. Ўқитувчи с
ўзи билан к ўрсатмалиликнинг т ў ғри қ ўшиб олиб борилиши катта 
аҳамиятга эга. К ўрсатма қ ўлланмаларни идрок этишнинг асоси 
биринчи сигнал системадир, аммо иккинчи сигнал система унинг 
сигналларига тартибга солувчи таъсир этади. Ҳар қандай к ўрсатма қ
ўлланмалар намойиш қилинганда ҳамма вақт изоҳ бериб турилади. Ана шу 
изоҳ ўқувчининг эътиборини қ ўлланмадаги асосий ва муҳим 
томонларга каратишга, к ўзатилаѐтган мул объект ѐки ҳодисалардан 
уларнинг мохиятини ташқил этувчиларни ажратиб олишга ѐрдам беради.