Вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Ўқув материалларини қисм
– порциялаб баѐн этиш тавсия 
қилинади. Бунда фикрлар фикрга , қисмдан қисмга мантиқиан ўтиш 
дарсдан к ўзланган асосий мақсадни ўқувчилар эсига тушириш, 
материалнинг баѐн этилган ҳар бир қисмига якун ясаш зарур. Бу шартларга 
амал қилиш баѐн этишнинг мантиқийлигини оширади. Баѐн этиш мантиқи
ўқувчиларга тушунарли б ўлишга ҳаракат қилиши лозим. 
Баѐннинг тушунарли б ўлишини ошириш учун: аниқ б ўлиши 
лозим, чунки умумий мулохазалар, одатда, қийинроқ ўзлаштирилади; 
зарурат б ўлмаса, ўқувчиларга тушунарсиз терминлардан 
фойдаланмаслик керак; жумлаларни имкони борича қисқа тузиш лозим; 
рақамли материални эхтиѐжсиз ишлатавермаслик зарур.
Баѐн этиш вақтида ўқитувчи таққослашда фойдаланса, ўқувчилар 
материални яхшироқ тушунади. Муваффақиятли баѐн этишнинг энг муҳим 

---

шарти ўқитувчи баѐн этаѐтган ўқув материалини идрок этиш ва 
тушуниб оиш жараѐнида ўқувчилар эътиборининг тур ғун ҳамда 
фикрлаш фаолиятининг ил ғор б ўлишидир.
Ил ғор педагоглар ўқувчилар эътиборини жалб қилиб туриш ҳамда 
фикрлаш фаолиятини ил ғорлаштиришнинг ҳар хил усуллари ва методик 
усулларидан фойдаланадилар; бу усулларнинг самарадорлиги ҳар бир ярим 
ҳолда материалнинг мазмунига, гурухнинг жамоаси ҳамда тайѐргарлигига, 
дарсда фойдаланиладиган жихозларга, ўқитувчининг индивидуал 
фазилатлари ва иш тажрибасига бо ғлиқ б ўлади. Яхши педагоглар 
тажрибасини жамлаб, энг ҳарактерли методик усулларни к ўрсатиб
ўтиш мумкин.
Аввало, с ўзни к ўрсатма қ ўлланмалар, тажрибалар, меҳнат 
усулларини намойиш қилиш, дафтарлардаги ѐзувлар, расм чизиш, схема, 
график ҳамда жадваллар тузиш, диафилмлар намойиш қилиш, магнитофонга 
ѐзиб олганларни эшиттириш ва шунга ўхшашлар билан уй ғунлаштириш 
зарурлигини к ўрсатиб ўтиш лозим. Уй ғунлаштириш бамаъни б
ўлганда, табиийки, ўқувчиларни фаоллаштиради, материал яхши
ўзлаштирилади, чунки бу ҳолда идрок этиш жараѐнида ўқувчиларнинг бир 
неча хил сезиш органлари иштирок этади.