Вазирлиги тошкент давлат миллий рақс ва хореография олий

ITALIYA TEATRI 
Milliy ozodlik harakati avj olgan XVIII asrning oxirlari qah-ramonona-romantik ruhdagi 
san'atni talab etardi. Buning uchun romantik aktyor zarur edi. Shunday yangi toifali aktyomi 
tarbiyalab yetishtirish vazifasini atoqli italyan teatr arbobi Gustavo Modena (1803—1861) o'z 
zimmasiga oldi. U ulug'vor g'oyalar bilan sug'orilgan chin insoniy san'at uchun kurashdi. Italyan 
sahnasining ulug' san'atkorlari — Ernesto Rossi, Tommazo Salvini shu mak-tabning munosib 
sohiblari edilar. Yangi tarixiy sharoitda bu maktab an'analarini daho san'atkor Eleonora Duze 
davom ettirdi va rivoj-lantirdi. 
ERNESTO ROSSI (1827-1896-y.) 
Insoniylik ezgu g'oyalarini tarannum etgan fojeiy aktyor Ernesto Rossi o'z san'atining 
haqqoniy va romantik jo'shqinligi bi-lan shuhrat topdi. Rossi, awalo, Otello, Makbet, Hamlet, 
Sheylok, Romeo, Richard III, Korialan rollari bilan yirik Shekspir aktyori sifatida tanildi. 
Pushkinning kichik tragediyalari ham («Tosh meh-mon», «Qizg'anchiq bahodin>) Rossining 
fusunkor tabiatga monand bo'lib chiqdi. 
«Artist bor ehtirosini namoyish eta olsin, — der edi u, — bulling uchun u o'tkir hissiyotli va 
idrokli bo'lishi kerak, lekin o'z san'atini, shu ehtiroslarni aql-idrok tizgini doirasida namoyon 
etishi kerak», «Rossi his-tuyg'ularining mantiqiyligi bilan hayrat-lanarli edi, — deydi K. 
Stanislavskiy, — u rolni o'z mahorati ta'sir kuchiga ishongan holda vazmin va osoyishta ijro 
etardi; uni komil ishonch bilan kuzatasiz, zero uning san'ati haqqoniydir*. 
Rossi sahna texnikasini takomillashtirishga katta ahamiyat be-rardi: diksiya, qilichbozlik, 
raqs, jismoniy tarbiyaning barcha turlari ustida muntazam ravishda ishlar edi. Bu unga oltmish 
yoshida ham Romeo rolini o'ynash imkonini berdi. 
Rossining sevimli roli Hamlet edi. San'atkor bu rol ustida bu-tun umri davomida ish olib 
borgan. 
Rossining so'nggi roli A. K. Tolstoyning «Ivan Grozniyning o'limi» asaridagi Grozniy roli 
bo'lib, unda san'atkor mustabid hukmdorning shafqatsizligi va ayni chog'da yolg'izligi fojiasini 
namoyon etdi. 

---

69