Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Поля Размер бумаги | Исто*** бумаги | Параметры страницы Поли Ражербунагн Исто**** 6у«а<и | Поле Вер ¡нее.	11,5 см	:£|	t-Ьтжпее. 11,5 См
±1
певое-	|3см	-	Правое |l О’
Перепл*!:	|О С"	“3	□оложетме п«р«ллвта; ¡Слева	•

Страмчы


не^котыко страт**! -


Обрами
npiineiaiTft:
|ко всему докуплю у ^w~j

Ратнер бумаги:
1^А<
Высота:
Подана бумаги
Первая стрекача;
То умоо*ат**о (Аатоаыбоо) Автоеыбор
■тэмх лоте* д ла 6 лмг
►г*«** плдгч» бумаги




Остатьмыв страницы:
1в »нс'т.а^о (Автовыбор) | Автоеыбор
Входной поток дпя бумаг
¡>ух**»ч подача бумаги
_d


Do умолч»«*о.





Образец
Пркыенить:
|. к ... д ' ..." -


Параметры печати...


6.6-rasm. «Параметры страницы» oynasi.




200


6-bob. Matn axborotlarini qayta ishlash texnologiyalari


«ОК» tugmasini bosishimiz bilan matn kiritishni boshlashimiz mumkin. Kiritilgan matnining abzatslarini o‘zgartirish uchun 2 xil usuldan foydalanishimiz mumkin:
1. Lineykadagi markerlar orqali.





2. «Формат» menyusining abzats punkti orqali amalga oshirishimiz mumkin.


Kiritilayotgan matnni chap, o‘ng, markazdan va ikki tarafdan tekislash uchun «Форматирование» panelidagi -- --- - H tugmalaridan foydalanish lozim.
Shrift o‘lchamini ¹² ’ , ko‘rinishini ж л 4 _Va turini


Times New Roman ~ tanlash orqali o'zgartirishimiz mumkin. Bundan tashqari


shrift rangini - fonini & o‘zgartirish mumkin.
Masalan, “Informatika” so‘zini quyidagi ko'rinishlarda hosil qilish mumkin:


Informatika Informatika Informatika
«Рисование» panelida joylashgan «Добавить объект WordArt» тугмаси orqali ham matnning turli ko‘rinishlarini tanlash mumkin. Masalan, “Axborot” so'zini turli ko‘rinishlarda va turli rangda yozishimiz mumkin:






jXborQl


«Формат» menyusining «Список» bandini tanlab, ma’lumotlarni raqamlar yoki tanlangan belgi yordamida tartiblab yozishimiz mumkin (6.7- rasm).





6.7- rasm. «Список» bandining ko'rinishi.




§ 6.2. Microsoft wordda jadval, rasm va sxemalar chizish


201


Masalan:


Файл Правка Вид Вставка

3. 
   Файл
   
4. 
   Правка
   
5. 
   Вид
   
6. 
   Вставка
   

Ushbu oynaning «Изменить» tugmasi orqali «Рисованный маркер» oynasiga o‘tib, boshqacha ko'rinishdagi belgilami tanlash mumkin (6.8-расм).





Масалан


6.8- rasm. «Рисованный маркер» oynasi.


@ Файл
Правка
Вид
Вставка


§ 6.2. MICROSOFT WORDDA JADVAL, RASM VA
SXEMALAR CHIZISH. FORMULALAR KIRITISH TARTIBI


Microsoft Word dasturida jadvallar bilan ishlash imkoniyati ham berilgan. Buning uchun dastur menyusining «Таблица»-«Вставить»- «Таблица» punktidan foydalanish lozim (6.9 -rasm).


: файл фаека Формат Сдек Taómta j Qoo ¿травка





6.9 - rasm. «Таблица» menyusining ko'rinishi.


Ushbu punkt tanlangandan so‘ng «Вставка таблицы» muloqot oynasi namoyon bo'ladi (6.10-rasm).





PöSMtp тг>ЬОИЦЫ 5£ncr»o столбцое:


Hticrto строк:





Алгоподбор ширины столбцое
постодннаи:
С.?¹ ПО COAeD^HMOHV <2^ по ширине окна
Стиль таблицы: Сетка таблицы


[ Аетоформат . . . ]





6.10. -rasm «Вставка таблицы» bo'limi.

202 6-bob. Matn axborotlarini qayta ishlash texnologiyalari Bu oynada ustunlar soni («Число столбцов») va satrlar soni («Число строк») kiritilgandan so‘ng «OK» tugmasini bosish bilan jadval joriy hujjatda hosil bo'ladi. Yaratilgan jadvalni kerakli ma’lumotlar bilan to'ldirish mumkin. Kataklami birlashtirish lozim bo‘lganda tugmasidan foydalanish yoki kataklami belgilab, «Таблица» menyusining «Объединить ячейки» punktini bosishning o‘zi etarli. Yangi ustun yoki satr qo‘shish uchun o‘sha satr yoki ustun belgilab olinib, «Таблица» menyusidan «Вставить» — «Столбцы» yoki stroki punktini tanlashning o‘zi kifoya. Jadvaldagi kataklar dastur tomonidan avtomatik ravishda nomlanadi. Masalan, jadvalning eng birinchi chap tomonidagi katak «А1» deb nomlanib shu katakning yonidagisi esa «В1», «А1» katakning ostidagi «А2» va shu tariqa jadval kataklari nomlanadi, buning sababi jadvallarda formulalami ishlatish mumkin, formulalami ishlatishda qaysi kataklar bilan arifmetik amallar bajarish lozimligi ko'rsatiladi. Masalan, quyida berilgan jadvalda hisob-kitob quyidagicha amalga oshiriladi: TOBBp HOMII	Мнкдорн	Нархи	Жами
монитор	12	50000	600000
клавиатура	8	15000
принтер	>5	5000

1. «d2» katagiga kursor qo‘yiladi.

2. 
   «Таблица» menyusidan «Формула...» рипко tanlanadi.
   
3. 
   «Формула» maydonida tenglik belgisidan зо^ «Ь2*с2» атак к1гИШЬ, «ОК» ^таз! Ьоз!^!. .^уаНпнгп^ «Жами» изшт «монитор» qatorida 600000 qiymali 1юьИ Ьо‘ 1ал11
   

Ка1ак1агп^ rangini ЬатЬа и1аг ichidagi таЧитсИп^ rangini о^агйпзЬ титкт. Вип^ исЬип ка1ак1аг уок! jadval Ье^ПаЬ olinadi \'а «Таблица» menyusidan «Свойства таблицы» рипкб tanlanadi (6.11 -газт).





6.11 -rasm. «Свойства таблицы» oynasi.




§ 6.2. Microsoft wordda jadval, rasm va sxemalar chizish


203


Hosil bo'lgan muloqot oynasidan «Границы и заливки» tugmasi bosiladi. Ochilgan oynada 3 ta sahifa mavjud bo‘lib:
«Граница» - matn, katak yoki jadval chetlarini qalinligi («Ширина»), rangi («Цвет») va chiziq turi («Тип»)т o‘zgartirish mumkin, bundan tashqari sahifa o‘ng tomonida «ОК» tugmasini bosmasdan oldin qanday ko‘rinishga jadval kelishini ko‘rish mumkin (6.12 -rasm).
«Страница» - bu sahifa ham xuddi «Граница» sahifasiga o‘xshash, lekin bu sahifada «Рисунок» nomli maydoni bo'lib, u orqali qog'oz ramkaning kerakli ko'rinishini tanlab olishimiz mumkin.
«Заливка» - bu sahifada matn orqa fonining rangini tanlash va o‘zgartirish mumkin.





6.12-rasm «Границы и заливка» oynasi.
Jadvalga kiritilgan ma’lumotlami tartiblash mumkin. Buning uchun jadval ichida kursorni joylashtirgan holda «Таблица» menyusidan «Сортировка» punktini tanlash lozim (6.13-rasm).





6.13-rasm «Сортировка» oynasi.

204 6-bob. Matn axborotlarini qayta ishlash texnologiyalari Hosil bo‘lgan muloqot oynasida (6.13-rasm): «Сначала по» — birinchi tartiblanishi lozim bo‘lgan ustun tanlanadi va unda joylashgan ma’lumot turi («тип»), («текст» - matn, «число» - son, «дата» - kun va vaqt) ko'rsatiladi. Shundan so‘ng qanday tartiblash lozimligi «по возрастанию» - alfavit bo‘yicha(matn uchun), eng kichik sondan boshlab(son uchun), boshlang‘ich vaqt bo'yicha (kun va vaqt bo'yicha), «по убыванию» - «по возрастании»^ qarama-qarshi tartiblash ko'rsatiladi. «Затем по» — keyingi ustunni tartiblash. «Список» — bunda «Со строкой заголовка» birinchi satrni (ustun nomini) qo'shgan holda, «без строки заголовка» birinchi satrni qo'shmagan holda tartiblashni amalga oshirish mumkin. Jadval bilan ishlashda asosan aytib o‘tilgan amallar bajariladi, undan tashqari jadvalni qalam orqali chizish, jadval stilini (rangi, qalinligi, shriftini) tanlash, matnnij advalga aylantirish va aksincha, amallami bajarish mumkin. Word ADPda jadval chizishning yana bir usuli «Стандартная» panelining «Вставить таблицу» tugmachasini bosib, jadvalning ustunlar va qatorlar sonini ko‘rsatish bilan hosil qilinadi. Quyidagi misolda uch ustun va ikki qatordan iborat bo‘lgan jadval hosil qilinayapti. Quyidagi jadval hosil bo‘ladi:

Jadval parametrlarini o'zgartirish uchun Word ADPning «Таблицы и


границы» panelidan foydalaniladi.





Ushbu panel yordamida quyidagi amallami bajarish mumkin:

§ 6.2. Microsoft wordda jadval, rasm va sxemalar chizish 205 jadval chizig'i turini tanlash; jadval chizig'i qalinligini tanlash; jadval chizig'i rangini tanlash; jadval chegara chiziqlarini chizish; ustunlar va satrlar sonini ko'rsatgan holda jadval hosil qilish; jadvaldagi kataklar (satrlar, ustunlar) ni birlashtirish; kataklami bo‘lish; kataklardagi ma’lumotlaming katakda joylashishini tanlash; satrlar (ustunlar) kengliklarini tenglashtirish; jadval stilini tanlash; katakda matnning joylashish yo'nalishini tanlash; jadvaldagi ma’lumotlami saralash; son qiymatlaming yig‘indisini olish; jadvaldagi keraksiz chiziqlami o'chirib tashlash.