Vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti


dollariga  tengdir. 7. Jo‘nalish kelishigidagi so‘z gapda kesim vazifasini bajaradi:  Yosh kelsa  ishga



Download 0,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/28
Sana29.05.2022
Hajmi0,97 Mb.
#617430
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   28
Bog'liq
Maxmudova Sarvinoz

dollariga 
tengdir.
7. Jo‘nalish kelishigidagi so‘z gapda kesim vazifasini bajaradi: 
Yosh kelsa 
ishga
, qari kelsa 
oshga
.
3.3.5. O‘rin-payt kelishigi
 
Otning ish-harakat o‘rni, payti, sababi, holati, maqsadi kabi ma’nolarni 
ifodalaydi. O‘rin-payt kelishigi so‘z 
–da
affiksi orqali shakllanadi. Og‘zaki nutqda 
va shevalarda 
–ta
shaklida ham ishlatiladi. Jo‘nalish kelishigida bo‘lgani kabi bu 
kelishik ham ko‘rsatish olmoshlariga qo‘shilganda
n
undoshi orttiriladi. 
O‘rin-payt kelishigining belgisiz shakli payt ma’nosini anglatuvchi 
negizlardagina uchraydi: 
Ayasi o‘sha qonli 
oqshom 
yashirincha darsga ketayotgan 
ekan. (A. Q.) 
Bu kelishikning belgisiz shakli uyushib kelgan bo‘laklar tarkibida 


20 
ham uchraydi: 
Bolalar 
yaslilari

bog‘chalari
va boshqa tarbiya maskanlarida 
mehnatkashlarning farzandlari tarbiyalanmoqda.
O‘rin-payt kelishigi ot o‘rnida ishlatiladigan olmoshlar, fe’lning harakat nomi 
shakli singari ot tipli so‘zlarga bevosita birikadi. Biroq sifat, son turkumlari o‘rnida 
ishlatiladigan olmoshlarga hamda ba’zi ravishlar, fe’lning sifatdosh shakllariga 
qo‘shilganda ular otlashadi: 
Xayoli 
o‘shanda
 bo‘lsa kerak. 
Shunda
 biz xayrlashdik. 
Ko‘pda
 bo‘lsa bizda ham bo‘ladi. Salima 
kelganida
 u yo‘q edi. 

O‘rin-payt kelishigi affiksi ot ko‘makchilarga qo‘shilib, ular bilan birgalikda 
bitta grammatik vazifaga ega bo‘ladi: 

Download 0,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish