Vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti

omonim
bo‘ladi. Masalan: 
bola΄gina, faqa΄tgina, so‘zlarni΄gina
.
4.3. Qarashlilik shakli 
 
Ot yoki olmoshlarga 
–niki
affiksini qo‘shish bilan yasaladi. Bu affiks o‘zakka 
qo‘shilib, narsaning asosdan anglashilgan shaxs yoki narsaga qarashli ekanligini 
bildiradi: 
akamniki, do‘stingniki, ko‘chaniki, maktabniki kabi.
Men, sen 
olmoshlariga qo‘shilganda qo‘shimcha tarkibidagi 
n
undoshi tushiriladi: 
men+iki, 
sen+iki
. Qarashlilik shaklidagi ot mazmunan egalik affiksini olgan otlarga sinonim 
bo‘ladi.
 
 
 
 
 
 

---

25 
V BOB. OTLARNING TUZILISH TURLARI
 
Otlar tuzilishiga ko‘ra to‘rt turga bo‘linadi: 1) sodda otlar, 2) qo‘shma otlar, 3) 
juft otlar, 4) takroriy otlar. 
5.1. Sodda ot 
Bitta o‘zak morfemadan tashkil topgan ot sodda ot deyiladi. Sodda otning tub 
va yasama turi mavjud. 1) otning yasovchi affikslarga ega bo‘lmagan mustaqil 
lug‘aviy ma’noli qismi 
sodda tub ot
 
deyiladi. Tub
 
otlar tarkibida shakl yasovchi yoki 
so‘z o‘zgartuvchi affikslar qo‘llanishi ham mumkin: 
quyosh, dala, qush, kitob, 
quyoshdan, qushchalar, daladan, kitobning
; 2) so‘zning mustaqil lug‘aviy ma’noli 
qismiga ot yasovchi affikslar qo‘shilishi bilan yasalgan shakli 
sodda yasama ot
deyiladi. Sodda yasama otlar ichki va tashqi yasovchi affiks-lar asosida shakllanadi. 
Masalan: 
zamon+dosh, mehnat+kash, osh+paz, til+shunos
kabilar ichki yasalish 
asosida; 
o‘ra+m, tutat+qi, isit+ma 
kabilar esa tashqi yasalish asosida vujudga 
kelgan yasama otlardir.