Vagonlar avtotormozlarini qо‘shmasdan manyovr ishlarini bajarish texnologiyasining qо‘llanish doirasini tadqiq qilish

Yuldasheva Mukhabbat Razzokberdievna 
Associate Professor of the National University of Uzbekistan, Doctor of Chemical 
Sciences 

---

Молодой специалист 
Young specialist 
Жас маман 
Yosh mutaxassis
Volume 1 | Issue 1 | 
April 2022 
ISSN: XXXX-XXXX
- 26 - 
Annotation: 
This paper presents the results of an empirical calculation of some 
geometric and energy parameters of maleic anhydride using the 
Avagadro program. 
Keywords: 
empirical method, molecular mechanics, geometric parameter, energy 
parameter, thermal energy of formation, ideal bond length 
 
KIRISH 
MM usuli empirik usul – tajribada olingan geometrik va boshqa kattaliklar asosida 
parametrlanadi. MM usuli kvant – kimyoviy usullarga nisbatan juda tezkor usul sanaladi. Lekin , 
aniqligi yarin empirik va noempirik usullarnikiga nisbatan past. Ayrim MM usullari atom 
zaryadlari va hosil bo‘lish issiqligini hisoblashga parametrlangan. Keyingi vaqtlarda MM 
usulining tezkorligi asosida kvant- kimyo va MM usullari birlashtirgan , gibrid usullar yaratish 
ustida izlanishlar olib borilmoqda. Molekulyar mexanika (MM) usullarida atomlar kuch 
maydonlarida joylashgan Nyuton zarrachalari deb qaraladi. Ularning o‘zaro ta‘siri potensial 
energiya bilan ifodalanadi. Potensial energiya bog‘ uzunliklari (r), bog‘lar orasidagi burchak 
(vb), ikki yonli (torsion) burchak va bog‘lanmagan fragmentlar orasidagi elektrostatik (k) hamda 
Van-der-vaals ta‘sirlashuvlariga bog‘liq. MM yoki kuch maydonlari usullarida umumiy potensial 
energiya yuqorida keltirilgan ta‘sirlashuvlar energiyalarining yig‘indisi sifatida topiladi: [1-4] 
Е=Е
bog‘
+Е
vb
+Е
tb
+Е
vdv
+Е
kulon 
OLINGAN NATIJALAR TAHLILI 
Malein angidiridining hosil bo‘lish energiyasi Chem Office dasturida o‘rganilganda 
quyidagicha natija olindi:(1-jadval)