V. G. Mikulskiy

Kalıplama varaq, plyonka, quvurli plastmassa blankalariga yanada murakkab shakl berish va tayyor mahsulotlarni olish uchun ularni qayta ishlash deb ataladi. Kalıplama asosan isitish orqali amalga oshiriladi. Choyshablardan shakllantirishning asosiy usullariga shtamplash, puflash va vakuumda shakllantirish kiradi (14.7-rasm).­­


Guruch. 14.7. Vakuumni shakllantirish sxemasi:a) salbiy shakl; b) ijobiy shakl; v) ishlov beriladigan buyumni musht bilan oldindan chizish; d) ish qismini dastlabki pnevmatik chizish; I-II1 - qoliplash joylari; 1 - bo'sh; 2 - salbiy shakl; 3 - raf; 4 - siqish ramkasi; 5 - musht; 6 - ijobiy shakl; 7 - shakllantirish kamerasi



Shtamplashda blankalar choyshablardan kesiladi, isitiladi, qolip va zımba orasiga qolipga joylashtiriladi va 1 MPa gacha bosim ostida siqiladi. Shu tarzda vinil plastmassadan kanalizatsiya tizimlarining qismlari, sanoat binolarini qoplash uchun pleksiglasdan engil qopqoqlar, qurilish konstruktsiyalari uchun tekstolitdan profil qismlari ishlab chiqariladi.­­

Pmevmo-shakllantirish jarayonida varaq matritsaning konturi bo'ylab o'rnatiladi va biroz cho'zilguncha isitiladi. Keyin isitiladigan havo, 7-8 MPa ga siqiladi, varaqni matritsa yuzasiga bosing. Ushbu usulning o'zgarishi - erkin puflash. Shu tarzda, poliakrilatlardan tayyorlangan engil qopqoqlar, konteynerlar, halqalar, shamollatish tizimlarining qismlari va polivinilxloriddan tayyorlangan kimyoviy chidamli uskunalar olinadi.­­­­­

Vakuumni shakllantirish jarayonida choyshab ichi bo'sh shaklning konturi bo'ylab o'rnatiladi, isitiladi va bo'shliqda vakuum hosil bo'ladi. Atmosfera bosimi ta'sirida choyshab mog'or yuzasiga bosiladi. Shu tarzda, sanitariya-texnik vositalarning qismlari zarbaga chidamli polistirol, poliakrilat, vinil polimerlardan tayyorlanadi.­