|
5.4.1-jadval
Ish vaqti balansini tuzamiz (kishi-kunlarida).___________
Ish vaqti resurslari
Ish vaqtidan foydalanish
1. Kalendar fondi - 9100
2. Bayram va dam olish kunlari - 2400
3. Tabel fondi - 6700
4. Navbatdagi mehnat ta’tillari - 4800
5. Maksimal imkoniyatli ish vaqti fondi -
6220
1. Amalda ishlangan vaqt - 5868
2. Uzurli sabablar bilan ish vaqtini yo‘qotish - 136
shu jumladan:
betobligi sababli - 56
o‘qish vaqti sababli - 20
qonun bo‘yicha - 60
3. Ish vaqtini yo‘qotish - 216
shu jumladan:
kun bo‘yi to ‘xtab turishlar - 200
progullar - 4
rahbariyat ruxsati bilan - 12
4. Maksimal imkoniyatli ish vaqti fondi - 6220
(5868+136+216)
Jami:
6220
Jami:
6220
Demak, MIIVFning: - 94,3% amalda ishlagan
- 2,2% uzurli sabab bilan yo‘qotish
- 3,5% uzursiz sabab bilan yo‘qotish
100%
Demak, ish vaqti balansi - ish vaqti resurslari va ulardan foydalanish
haqida to ‘liq m a’lumot olish va tahlil qilish imkoniyatini beradi.
92
Savollar, testlar va masalalar.
1. Iqtisodiy faol va iqtisodiy faol aholi xaqida tushuncha bering.
2. Aholi quyidagi kategoriyalarning qaysilari iqtisodiy faol aholi
tarkibiga kiradi?
a) yonlangan xizmatchilar
b) ish beruvchilar
v) o ‘quvchilar
g) shaxsiy ish bilan band bo‘lganlar
d) ishlashi shart bo‘lmaganlar
e) oilaviy ish bilan band bo‘lganlar
i) uy xo‘jaligida band bo‘lganlar
yo) ishsizlar
3. Aholi quyidagi kategoriyalarning qaysilari iqtisodiy nofaol aholi
tarkibiga kiradi?
a) ishsizlar
b) nafaqaxo‘rlar
v) ish qidirishni tugatganlar
g) talabalar, aspirantlar, magistrlar
d) ish beruvchilar
e) jam oa korxonalarida band bo‘lganlar
i) ishlashi shart bo‘lmaganlar.
4. Mexnat bozori statistikasi ko‘rsatkichlar tizimi qanday?
- mexnat resurslari soni
- band bo‘lganlarning iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha taqsimlanishi
- korxonalar, tashkilotlar, muassasalar xodimlari soni va tarkibi
- ish vaqtidan foydalanish
- mexnat unumdorligi va ish xaqqi darajasi va dinamikasi
- ish kuchiga xarajatlar
- ish kuchining migratsiyasi va h.k.
Ushbu ko‘rsatkichlarning mohiyati qanday?
5. Mexnat bozori statistikasining axborot manbalari:
- bandlilik xizmati idoralarining statistik hisoboti
- aholi bandligi darajasini o ‘rganish maqsadida xar chorak oxirida
o ‘tkaziladigan tanlama kuzatish m a’lumotlari
- milliy iqtisodiyotimizda band bo‘lgan xorij fuqarolari xaqidagi
m a’ lumotlar
- aholi ro‘yxati m a’lumotlari va h.k.
Ushbu manbalarni ng mohiyati qanday?
93
6. Ishchi kuchi bozori holatini baholash uchun qo‘llaniladigan nisbiy
ko‘rsatkichlar:
- mehnatga layoqatli yoshdagi aholi koeffitsienti
- aholining bandlilik koeffitsienti
- umumiy yuklama koeffitsienti
- mehnat resurslari o ‘rnini qoplash koeffitsienti
- nafaqa yuklamasi koeffitsienti
- ishsizlik darajasi
- aholining iqtisodiy faollik darajasi
Ushbu ko‘rsatkichlar qanday aniqlanadi va mohiyati nimada?
7. Mehnat resurslari soni qanday aniqlanadi?
8. Xalqaro andozalarga asosan band bo‘lganlar ishlab chiqarishdagi
bajariyotgan funktsiyasiga qarab qanday guruhlarga ajratiladi?
9. Ishsizlarning qanday turlarini bilasiz?
10. Mexnat resurslari balansi va ishchi kuchi balansi qanday tuziladi,
uning mohiyati qanday?
11. Korxona xodimlari soni. O ‘rtacha ro‘yxatdagi xodimlar soni
qanday aniqlanadi?
12.
Ish
vaqti
o ‘lchov
birliklari.
Ish
vaqtidan
foydalanish
ko‘rsatkichlari. Ish vaqti balansi.
13. Oy oxiriga berilgan quyidagi m a’lumotlar asosida II va III
kvartallar uchun o ‘rtacha ro‘yxatdagi xodimlar sonini aniqlang: martda-
140 kishi, aprelda-146 kishi, mayda-150 kishi, iyunda-156 kishi, iyulda-
152
kishi,
avgustda-155
kishi,
sentyabrda-154
kishi.
Olingan
m a’lumotlarni solishtiring.
14. Maishiy xizmat ko‘rsatuvchi kombinat 23-Oktabr kuni ochilgan.
Ro‘yxatdagi xodimlar soni quyidagicha bo‘lgan: 22 da-58 kishi, 23 dan 26
gacha 60 kishi, 27 da 74 kishi, 28 dan 31 gacha 82 kishi.
Oktabr oyi va 10 oy uchun o ‘rtacha ro‘yxatdagi xodimlar sonini
hisoblang.
15. Avgust oyida korxona biznes rejasi bo‘yicha o ‘rtacha ro‘yxatdagi
xodimlar soni 140 kishi bo‘lishi kerak. Amalda oy davomida ishchilar
tomonidan 2818 kishi-kuni ishlangan, xar xil sabablar bilan ishga
kelmaslik 1613 kishi-kuni.
Avgust oyi uchun o ‘rtacha ro‘yxatdagi xodimlar soni bo‘yicha biznes
reja bajarilish darajasini aniqlang.
94
16.
Ikki korxona xodimlari to ‘g ‘risida joriy yil bo‘yicha quyidagi
m a’lumotlar berilgan:____________________________________________
Ko‘rsatkich
№1
№2
Yil boshida ro‘yxatdagi ishchilar soni
690
570
Yil davomida ishga qabul qilingan ishchilar soni
- jami
195
163
Yil davomida ishdan bo‘shagan ishchilar soni -
jami
170
202
Shu jumladan:
O‘z hohishi bilan
129
107
Kechikib kelgani va boshqa intizomlar buzilgani
uchun
8
3
Yil oxirida ro‘yxatdagi ishchilar soni
714
650
Yil davomida (1.01 dan 31.12 gacha) ro‘yxatda
turgan ishchilar soni
419
488
Har bir korxona bo‘yicha aniqlang va tahlil qiling:
1) o ‘rtacha ro‘yxatdagi ishchilar soni;
2) ishga qabul qilish va bo‘shash koeffitsientlari
3) ish kuchi umumiy oboroti koeffitsienti
4) qo‘nimsizlik koeffitsienti
5) doimiylik koeffitsienti
17.
Korxona ishchilarining I yarim yilikda ish vaqtidan foydalanishlari
haqida quyidagi m a’lumotlar berilgan:__________________________
Ishlagan kishi-kunlari
84430
Kun bo‘yi to‘xtab turishlar
-
Ishlanmagan kishi-kunlar soni - jami
13970
Shu jumladan:
- navbatdagi mehnat ta’tili
6080
- o‘qish ta’tili
340
- dekret ta’tili
1640
- kasallik
4715
- qonun bo‘yicha ishga kelmaslik
470
- administratsiya ruxsati bilan
680
- progullar
45
Bayram va dam olish kunlari
31160
Jami ishlangan va ishlanmagan kishi-kunlar
129560
h vaqti balansini tuzing va tahlil qiling.
Buning uchun quyidagi ko‘rsatkichlarni hisoblang:
1) kalendar ish vaqtidan foydalanish koeffitsienti
2) tabel ish vaqti fondidan foydalanish koeffitsienti
3) maksimal imkoniyatli ish vaqti fondidan foydalanish koeffitsienti.
95
Do'stlaringiz bilan baham: |
