V azir lig I a d h a m vaisov teri va tanosil

mobaynida o lsadi. Uning tashqi ko'rinishi zichlashgan, aniq chegarali
pilakcha b o‘lib, u atrof sog4 terisidan bir xil darajada k o‘tarilib turadi.
Rangi turli xil: jigarrang, to ‘q jigarrang, k o ‘k, qora va qizil, regressga
uchrayotgan qismida esa qo'ng'ir yoki k o ‘kimtir-qo‘ng‘ir tusda b o ‘lishi
mumkin.
Epidemiologiyasi. Erkaklarga nisbatan ayollar bu kasallikka ko'proq
uchraydilar. Kasallik, asosan, terisining rangi oq kishilarda kuzatiladi.
Kasallanish xavfini tug'diruvchi omillar:
— m elanom a xabarchilari (displastik nevus, tug'm a nevohujayrali
nevus);
— oilaviy anam nezda - ota-on a , aka-singil, bolalarda m elanom a
b o‘lganligi (borligi);
— teri rangining oq, oq-sariqligi (nur sezuvchanlikning I va II turi).
— haddan ziyod quyosh nuri ta’sirida bo'lish, asosan, bolalik davrida.
Patogenezi. Yuza, tarqaluvchi m elanom aning erta davrlarida radial
o'sish bosqichi xarakterli. Bu bosqichda o ‘sma hujayralari faqatgina
epidermisda joylashadi, shuning uchun ham metastazlanish kuzatilmaydi
(melanoma in situ) yoki jarayon epidermisda va dermaning yuqori yuza
qavatida joylashadi («yupqa» m elanom a deb ataladi, y a ’ni o ‘sma 0,75
mm qalinlikda bo'ladi). Bu nisbatan xushfe’l davri, davolasa tuzaladigan
davridan so'n g invaziv vertikal o'sish bosqichi keladi. Bunda o'sm a
hujayralari derm agacha kirib b oru vch i tugunlarni h o sil q ila d i va
metastazlar paydo bo'la boshlaydi.
Yuza, tarqaluvchi melanomaning patogenezi oxirigacha o'rganilm a-
gan. K o'p hollarda o'smaning rivojlanishida quyosh nuriningsalbiy ta ’siri
(asosan 14 yoshgacha bo'lgan davrda kuchli insolyatsiya kuzatilgan
b o‘lsa) katta ahamiyatga ega.
Anamnezdan o'sm aning rivojlanishi 1-2 yildan beri davom etayot-