V. A. Kosteckiy MÁmleket hám huqíq tiykarlarí

Bul  jaǵdayda  miynet  nızamshılıǵı  buzılǵan  ba?  Eger 
buzılǵan  bolsa,  demokratiyalıq  jámiyettiń  qaysı  nızamı 
buzılǵan?
2-jaǵday.
Avtomobil  shofyorı  sıpatında  alternativ  xızmetti  ótiw 
waqtında  serjant  M.  ózi  xızmetin  ótep  atırǵan  kárxananıń 
járdemshi  háwlisiniń  aymaǵın  tazalawdan  bas  tarttı.  Kár- 
xana direktorı M. da buǵan deyin jumısına baylanıslı esker-
tiw bolmawına qaramay, M. di sherek ushın sıylıq aqshadan 
ayırıw haqqında buyrıq shıǵardı.
Kim  haq?  Kelispewshilikti  sheshiwge  baylanıslı  óz  piki-
rińizdi  aytıń.  Demokratiyalıq  jámiyet  nızamların  armiyada 
qollanıw múmkin be, siz ne dep esaplaysız?

---

104
21-§. JUMÍSQA QABÍL ETIW
MIYNETKE BAYLANÍSLÍ QATNASÍQLAR TARAWÍNDA 
XIZMETKERLER MÁPLERIN QORǴAW
Bazar qatnasıqları rawajlanıwı sharayatında miynet shártnamasın dú-
zip  atırǵan  táreplerdiń  hárbir  kárxana  xızmetin  jaqsılawdan  mápdar, 
sebebi  bunda  hárbir  xızmetkerdiń  párawanlıǵı  da  artadı.  Sonıń  menen 
birge,  miynet  iskerligi  procesinde  miynet  huqıqınıń  ayrıqsha  normaların 
qollanıw sebebine qaray kelispewshilik hám tartıslar kelip shıǵıwı múm-
kin.
Miynet kodeksine muwapıq (21-statya) miynetke baylanıslı qatnasıqlar-
da  xızmetkerlerdiń  máplerin  qorǵawdı  kárxanadaǵı  kásiplik  awqamları, 
olardıń saylap qoyılatuǵın uyšmları (kásiplik awqamı komitetleri) miynet 
dawları  komissiyaları  hám  de  rayon  hám  qala  sudları  ámelge  asırıwı 
múmkin. Kárxanada xızmetkerler máplerin bildiriwshi shólkemler xızme-
ti tek ǵana olardı saylaǵan xızmetkerlerdiń qararına muwapıq, sonday-aq, 
ámeldegi nızamlarǵa qarsı háreketler ámelge asırılǵanda — sud tárepinen 
saplastšršlšwš múmkin.
Jumısshı  hám  jumıs  beriwshiniń  óz  ara  huqıq  hám  minnetlemelerin 
anıqlawda  kollektiv  hám  jeke  tártiptegi  miynet  shártnaması  (kontrakt) 
áhmiyetli orın tutadı. Ol miynet qatnasıqlarınıń júzege keliwi ushın tiy-
kar bolıp xızmet etedi.