В а Х а б о в а. В., Т а д ж и б а е в а д. А., Х а ж и б а к и е в ш. Х

- корхоналарда ишни ташкил этишнинг бўшлиги;
- ички бозор ҳажмининг кичиклиги - ички бозор ҳажмининг 
кичиклиги ишлаб чиқариш қувватларидан фойдаланиш ва янги саноат 
ишлаб чиқаришни ташкил этиш имкониятларини пасайтирди.
Жануби-Шарқий Осиёнинг янги индустриал мамлакатларида экспорт­
га йўналтирилган стратегияга ўгиш XX асрнинг 60-70-йилларида 
бошланди.
Иктисодиётни модернизациялашиинг дастлабки босқичида импорт 
ўрнини қоплаш сиёсати муҳим роль ўйнади:
- юқори божхона божлари маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни 
хорижий рақобатдан ҳимоя қилди;
- арзон маҳаллий товарлар ички бозорни тезда тўлдирди;
- экспортдан тушган хорижий валюта тушуми истеъмолга мўлжал- 
ланган товарларни импорт қилишга эмас, балки замонавий технологиялар, 
асбоб-ускуналар сотиб олишга сарфланди. Бу, уз навбатида, саноатлаш­
тириш жараёнини жадаллаштирди.
Ушбу мамлакатларда давлат саноатлаштириш стратегиясини аниқлаш, 
миллий иктисодиётнинг устувор тармоқларини танлаш, экспоргни 
рагбатлантириш усуллари ва маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни хорижий 
рақобатдан ҳимоя қилишни белгилаб берди.
Юқоридаги сабабларга кўра Жануби-Шаркий Осиё янги индустриал 
мамлакатларининг иктисодий ривожланиш модели қатор камчиликларга 
эга бўлди:
- давлат ва бизнеснинг ҳамкорлиги аксарият мамлакатларда давлат 
ҳамда иктисодиётнинг бирлашиб кетишига олиб келди. Бу жараён марказлаш- 
ган ҳолда тартибга солиш (Малайзия), давлат томонидан йирик компания- 
ларни кўллаб-кувватлаш (Жанубий Корея), ярим давлат компаниялари 
тизимини яратиш (Индонезия) каби шаклларда амалга оширилди. Коррупция 
кўпчилик мамлакатларда жиддий иктисодий муаммога айланди;
174

---