В а Х а б о в а. В., Т а д ж и б а е в а д. А., Х а ж и б а к и е в ш. Х

Йўналиш.чар
Млрд. долл.
Улуши, %
Солиқ юкиви камайтириш
288
36,6
Штатларни ва маҳаллий 
ҳокимият органларини 
соликдардан озод қштшя
144
18.3
Инфратузилма ва фан
111
14,4
Ижтимоий ҳимоя
81
10,3
Соғлиқни сақлаш
59
7,5
Маориф
53
6,7
Энергетика
43
5,5
Бошқалар
8
1,0
Ж амн
787
100
Режада кўзда тутилган чора-тадбирлар куйидаги вазифаларни ҳал 
этиш имконини беради:
- уч млн. ишчи ўрнини яратиш ва сақлаб қолиш;
22
w w w jecovery.gov/.
1 1 2

---

- соғлиқни саклаш тизимини модернизациялаш;
- муқобил манбалар ҳисобидан энергия ишлаб чиқаришни йўлга 
қўйиш ва унннг ҳажмини ҳар уч йилда икки бараборга ошириш;
- федерал мулк ҳисобида турувчи биноларнинг 75% ини қайта 
таъмирлаш (жумладан, макгаблар ва бир миллионга яқин хусусий уйлар);
- 7 млн. талаба учун грант тизимида ўқишни молиялаштириш ни 
ошириш, ўқшп учун тўловлар бўйича солиқларни пасайгириш;
- инфратузилмани ривожлантириш учун кенг миқёсли инвес­
тицияларни амалга ошириш, жумладан, йўллар, кўприклар, дамбалар, 
жамоат транспорти тизими, темир йўллар, аэропортлар куриш ва 
таьмирлаш;
- 129 млн. иш билан банд уй хўжаликларининг ҳар бирига 800 
доллар микдорида соликдан озод қилиш мақсадида маблаг ажратиш.
А Қ Ш нннг м о л и я ви й тар ти б га солиш тизим ини ислоҳ қи л и ш га 
қ а р а т и л га н реж аси: (Б.О бам а режасн, 2009 й и л ию нь).
- молия компаниялари устидан назоратни кучайтириш мақсадида 
уларга капитал билан таъминланиш даражасини ошириш ҳамда хедж 
фондларига эса қимматбаҳо қоғозлар ва биржа комиссиясидан рўйхатдан 
ўтиш юклатилди;
- банкрот ёқасига келиб қолган компанияларнинг бошқарувини 
давлат ўз кўлига о лиши мумкин;
- бозорларда, шу жумладан деривативлар савдосининг шаффофлик 
даражасини ошириш мақсадвда янги қоидалар киритилади ва рейтинг 
агентликлари фаолияти устидан кучли назорат ўрнатилади. Қарздорлик 
дастакларини чиқарувчи банклар ўз зиммасига кредит рискининг 5 фоизки 
олишга мажбур.
- молия хизматлари истеъмолчиларини ҳимоя қилишга қаратилган 
янги агент лик шу мақсадда тузилдики, истеъмолчилар сотиб олаётган 
хизмат хавфсизлигига ишонишлари керак (ипотека кредита ёки кредит 
карталари);
- турли мамлакатларда фаолият кўрсатаётган йирик молиявий инс- 
титутлар фаолиятини тартибга солиш координациялашувини кучайтириш.
АҚШ
хукуматининг 
2009-2010 
йиллардаги 
рагбатлантириш 
дастурларининг ўзигина ялпи ички маҳсулотга нисбатан мос равишда 
2
ва 
2,3% ни ташкил этди. Қайд этиб ўгалган учта қонун давлатнинг инқирозга 
қарши молиявий қўллаб-қувватлаш чораларини ўз ичига олади ва умумий 
мивдори 1,6 трлн. долл. ёки ялпи ички маҳсулотга нисбатан 11,5% ни 
ташкил этади.
АКД1 жаҳон молиявий-иқгисодий инқирозининг салбий оқибатларини 
бартараф этиш ва жахон иктисодиётида етакчилик мавқеини сакдаб қолиш 
бўйича барча шарт-шароитларга эга.
113

---

АҚШ ва Ўзбекистон ўртасвдаги иқтисодий ҳамкорликнинг келиб 
чиқиш тарихи, ривожланиш динамикаси, шарт-шароитлари ва омилларига 
эътибор берадиган бўлсак, бу ҳамкорлик босқичма-босқнч ривожланиб 
келганлиги ва жадал суръатларда ривожланаётганлигини кузатшп мумкин. 
АҚШ ва Узбекистан ўртасидаги иқтисодий ҳамкорликни уч босқичга 
бўлиш мумкин.
Биринчи босқич мустақилликнинг дастлабки уч йилини ўз ичига 
олади. АҚШ 1991 йилнинг 25 декабрида Ўзбекистон Республикасининг 
мустақиллигини тан олди ва 1992 йилнинг 19 февралида икки мамлакат 
ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилди.
1993 йилдан бошлаб АҚШ ва Ўзбекистон ўртасидаги муноса­
батларнинг иккинчи босқичи бошланди. Жаҳоннинг етакчи давлати 
ҳисобланган, улкан сиёсий, иқтисодий, ҳарбий-техник ва интеллектуал 
салохиятга эга бўлган давлат АҚШ билан ҳамкорлик 90-йилларнинг 
ўрталарига келиб кўн томонлама ва ўзаро фойдали аҳамият касб этди. 
Ўзаро ҳамкорлик муносабатларининг иккинчи босқичи 
2001
йил 
11
- 
сентябрь воқеаларига қадар давом этди. Бу даврда Ўзбекистонда амалга 
оширилаётган иктисодий ислоҳатлар натижасида иқтисодиётнинг ўсишига 
эришилди. 
Жаҳон 
ҳамжамоатчилигида, 
хусусан 
АҚШ
нигоқида 
Узбекистан Ўрта Осиё минтақаси хавфсизлигини таъминлаш, халқаро 
терроризмга қарши курашда етакчи куч сифатида қарала бошлади. 
Натижада 
АҚШ
томонидан 
Ўзбекистонда 
амалга 
оширилаётган 
демократик ва иқгасодий ислоҳотларнинг ўзига хослиги тан олиниб, бу 
йўналишда ҳамкорлик ривожлана бошланди.
Ҳамкорликнинг янги сифатидаги стратегик шерикликха асосланган 
учинчи босқичи 
1 1
-сентябрь воқеаларидан кейин бошланди. Ўзбекистон ва 
АҚШ ўртасидаги халқаро терроризмга, наркобизнесга қарши кураш, 
минтақада 
барқарорликни 
таъминлаш 
бўйича 
манфаатларкинг 
муштараклиги натижасида узоқ йиллар давомида Афғонистонга ўрнашиб 
олган 
терроризмни 
йўқотиш 
имконияти 
пайдо 
бўлди. 
Ушбу 
манфаатларнинг мос келиши иккала мамлакат ўртасидаги муносабатларни 
стратегик шериклик даражасига олиб чиқци.
Ўзбекистон билан АҚШнинг ўзаро манфаатли савдо муносабатларини 
йўлга қўйиш ва ривожлантиришга қаратилган фаол саъй-ҳаракатлари 
ўзининг ижобий самарасини берди.
АҚШ Ўзбекистоннинг йирик савдо-иқгисодий ҳамкори ҳисобланади 
ва иккала мамлакат ўртасидаги савдо айланмаси 2010 йилда 184,1 млн. 
долларни ташкил этди (6.4.1-жадвал).
Ўтган давр мобайнида икки томонлама савдо муносабатларини йўлга 
қўйиш негизида иктисодий хдмкорликни ривожлангиришнинг устувор 
соҳалари хам белгиланиб бордк. Шунга кўра, Америка компаниялари тоғ-кон