В а Х а б о в а. В., Т а д ж и б а е в а д. А., Х а ж и б а к и е в ш. Х

«Ўзаро боглиқпик» концепциялари умумий хусусиятга эга. Улар 
бошқа иқгисодий назариялар гуруҳи, яъни халқаро мехдат тақсимотини 
замонавийлаштириш назариялари учун асос бўлиб хизмат қилади.
Халкаро меҳнат тақсимотини замонавийлаштиришнинг асосий ғояси 
ривожланаётган 
мамлакатларнинг 
протекционизм 
сиёсатидан 
воз 
кечишлари ва иқтисодиётга хорижий капитал ни кенг миқёсда жалб 
этишлари лозимлигини илгари суради.
Кўпчилих ривожланаётган мамлакатлар худай шундай йўл тутдилар. 
Улар «очиқ эшиклар», «очиқ иқгисодиёт» сиёсатини эълон қилишди, 
кўплаб қўшма корхоналар, эркин тадбиркорлик иктисодий зоналари 
ташкил этишди ва ҳ.к. Бу, жумладан, Шарқий Осиё ва Лотин 
Америкасидаги «янги индустриал ммалакатлар»да кенг ёйилди. Шу билан 
бирга, улар протекционизм ғояларидан хам тўлиқ воз кечишмади (ундан 
зарур бўлганда фойдаланишмокда).
Ғарб иктисодчилари ва сиёсатчиларининг «Жануб» протекциониз- 
мини юмшатишга қаратилган чақирикдарига нисбатан «жанубликлар» ҳам 
ривожланган «Шимол»дан шунга ўхшаш турли преференциялар талаб 
қилишмокда.
291

---

Ғарб иқгисодчилари нуқгаи назарига кўра янги ва замонавий халқаро 
меҳнат тақсимоти ғояларининг амалий моҳияти нимада? Асосий мазмун 
ривожланаётган мамлакатларни индустрия сиёсатида янги соҳаларга 
йўналтириш ҳисобланади. Уларга, биринчи навбатда, саноат жиҳатдан тарақ- 
қий этган мамлакатлар эҳгиёжини қондириш учун мўлжалланган меҳнат ҳам- 
да материал сигимкорлиги юқори ҳамда стандартлаиггарилган товарларни 
ишлаб чиқариш ва экспорт қилишга ихтисослашув таклиф этилмокда.
Саноат жиҳатдан тараққий этган мамлакатлар эса юқори малакали