Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

2021-yil
 
23-aprel 
383 
ривожлантириш масаласига асло бефарқ карамайди. Инсон ҳаёти соғлом турмуш 
маданияти бугунги кун ижтимоий ҳаётида ўзига ҳос долзарблиги билан муҳим 
аҳамият касб этади. Соғлом турмуш маданияти аввало жамият аъзолари яъни 
аҳолининг соғлом турмуш кечириши билан боғлиқ. Бугун давлатимизда ижтимоий 
муносабатлар мазмуни тубдан ислоҳ қилинаётган бир пайтда ўсиб келаётган йигит-
қизларни соғлом турмуш маданиятини ривожлантириш жараёнларида уларни 
мустақил ҳаётга тайёрлашга миллий-ҳудудий ёндашув асосида амалга ошириш, 
иккинчи томондан эса жисмонан соғлом, руҳан ва ақлан ривожланган, мустақил 
фикрлайдиган қилиб тарбиялаш ижтимоий зарурият сифатида қаралмоқда. Ватанга 
муҳаббат ва садоқат руҳида тарбиялаш Ўзбекистонда давлат сиёсатининг муҳим 
устувор йўналишларидан бири этиб белгиланган
1
Бугунги глобаллашув шароитидаги турли –туман ҳаёт тарзлари ва ғояларнинг 
бир-бири билан ниҳоятда кескин даражада аёвсиз рақобатга киришаётган бир пайтда 
бутун дунё майдонида шиддат билан юзага келган информацион ўзгаришлар, 
инсоният ҳаётига кириб келган телекоммуникацион янгиланишлар ўз таъсир 
доирасини кўрсатиб келмоқда, ўз ўрнида ушбу мураккаб вазият натижасида асрлар 
давомида оилада сақланиб келинган юксак инсоний фазилатлар ҳамда 
анъаналаримизни бугунги ҳаётий анъаналар билан уйғунлаштирган ҳолда янада 
бойитган ҳолда ёшларимиз тарбиясида қўллашимиз, ёшларимизда ватанпарварлик 
ҳис туйғуларини шакллантириш билан бир қаторда мустақил ҳаётга тайёрлашда оила 
қуриш нечоғли масъулият эканлигини ҳис қила билиш, оилавий ҳаётнинг мураккаб 
жиҳатларини англаш, турли қийинчиликларни енгиш кўникмаларини ҳосил 
қилишимиз талаб этилади. 
Оила – жамиятнинг кичик бир ячейкаси деб қарасак, у аввало инсонларнинг 
турли муносабатларига асосланган ижтимоий институти ҳисобланади. Психологик 
нуқтаи назардан олиб қарайдиган бўлсак оила, ўз ижтимоий тузилишига кўра, учта 
асосий қисмдан таркиб топганлигини кўришимиз мумкин. Улардан биринчиси: никоҳ 
бу ҳар бир оиланинг асоси яъни пойдевори, иккинчиси: оила пойдеворининг 
замирида эр ва хотин муносабатларининг вужудга келиши, учинчиси эса ушбу 
муносабатларнинг вужудга келиши натижасида никоҳ ришталарини янада 
мустаҳкамловчи неъмат бу фарзандни дунёга келиши. Ушбу фикрларни амалий 
исботи сифатида шуни алоҳида таъкидлаш мумкинки, айнан мана шу учта муҳим 
қисмлар таркибини ёшларни оилавий ҳаётга тайёрлаш жараёнида йигит –
қизларимизга аниқ мазмун-моҳияти хусусида тушунчалар бериш ҳамда уларнинг 
онгига сингдириш муҳим аҳамият касб этади. Яъни йигит ва қизнинг никоҳ асосида 
бирлашиши натижасида “Эр-хотин муносабатлари вужудга келиши ҳамда таркиб 
топган ёш оилада чақалоқ туғилиши жамиятда яна бир ижтимоий гуруҳни пайдо 
бўлиши баробарида, жамоа тусини беради, оила аъзолари ўртасидаги муносабатлар 
тизими вужудга келади. Бунда, “эр хотин” оила қуриш асносида илк иштирокчи 
ҳисобланиб, илк иштирокчиларнинг ўзаро бирдамлиги ва ҳаракатдари натижасида 
ундан “она-бола”, “ота-бола” ва “ота-она” муносабатлари вужудга келишини 
кўришимиз мумкин”. Демак ёшларда соғлом турмуш маданиятини ривожлантириш 
жараёнларида уларни мустақил ҳаётга тайёрлаш масаласида педагогик нуқтаи 
назардан шундай гуруҳлар, яъни “эр-хотин”, “она бола”, “ота-бола”, “ота-она”ларнинг 
1“Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик
алоқаларини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Ўзбекистон
Республикаси Президентининг фармони // “Халқ сўзи”, 2017 йил 23 май. 101 (6795). 

---