Узбекистон республикаси вазирлар maxjcamach Х. Узуридаги «оила» илмий-амалий


КУШНИ - уйлари, ховли жойлари ён-  ма-ён ёки якин булган кишилар, оилалар,  хонадонлар. 212



Download 7,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet180/200
Sana24.02.2022
Hajmi7,73 Mb.
#205613
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   200
Bog'liq
Оила энциклопедияси. Акрамова Ф.А

КУШНИ - уйлари, ховли жойлари ён- 
ма-ён ёки якин булган кишилар, оилалар, 
хонадонлар.
212
FАМХУРЛИК - кишиларнинг бир-би- 
рига нисбатан мехрибон, рахмдил бу­
лиши.
F. инсон ёши, хаётдаги олган тажри- 
баси, вояга етганлик сингари омилларга 
караб бир неча гурухдарга булиниб кета- 
ди. Бунда, асосан, кимнинг кимга F. ки- 
лиши лозимлиги эътиборга олинади. Мае. 
ота-онанинг фарзандларга F.
h
, фарзанд- 
ларнинг ота-онага Г.и, ака-укалар ва опа- 
сингилларнинг узаро F.
h
, эр-хотиннинг 
бир-бирига Г.и сингари турларни келти- 
риш мумкин.
Ота-онанинг фарзандларга Г.и:
- фарзандларга хаёт учун барча зарур 
шарт-шароитларни яратиб бериш;
- фарзандлар хаёти учун зарарли бул­
ган иллат ва холатларни оилага якинлаш- 
тирмаслик;
- фарзанд истагига кура унга зарур 
нарсаларни мухайё килиш (агар фарзанд- 
ларнинг камол топишига ижобий таъсир 
этувчи нарса булса);
- фарзандларнинг биологик, жисмо­
ний, ахлокий, сохавий ва бошка жихатлар- 
дан тугри ривожланишида керак буладиган 
барча заруратларни яратиш;


- фарзандлар мустакил хаётга кадам 
куяр экан, уларга суянч булиш ва танлаган 
максадларига етишда хамиша ёнида бу­
лиш;
- фарзанд хаётини унинг иштироки- 
сиз хал килмасдан, хохишини эшитиб ку­
риш ва тегишли маслахатларни бериш, 
хар кандай холатда хам вазиятни тугри 
тушунтириш;
- хаёт йулида фарзандларга тугри мас- 
лахат бера олиш.
Уз навбатида фарзандлар хам ота-она- 
сига F. килишлари шарт. Ва буларга куйи- 
дагилар киради:
- вояга етгандан кейин ота-онани ка- 
ровсиз колдирмаслик, уларнинг холидан 
хабардор булиб туриш;
- ота-онани бошка инсонларга ка­
рам холда ташлаб куймаслик, фарзандлик 
мехрини улардан дариг тутмаслик;
- ишларни хал килишда, оилавий ма- 
салаларни ечишда уларнинг урнидан ка- 
рор чикармаслик, ота-она карорини хур­
мат килиш;
- хар кандай холатда хам ота-онанинг 
кунглига караш.
Ёш утиши б-н ота-онада руй беради­
ган рухий тушкунлик ва инжиклик куза- 
тилганда эхтиёткорлик б-н муносабатда 
булиш, вазиятни уларнинг хохишича олиб 
бориш;
- ота-она нотугри иш килган такдирда 
хам бунинг мухокамасини килмаслик, су- 
кунат б-н жавоб кайтариш ва шу йул б-н 
уларга булган мехр-мухаббатни билдириб 
туриш.
Эр-хотин уртасидаги F. шакллари:
- узаро бир-бирига нисбатан мехрибон 
булиш;
- оилавий вазиятларда узаро тушуниш, 
бир-бирини эхтиёт килиш;
- оила аъзоларининг муносабатлари 
кандай булишидан катъи назар бир-бирига 
елкадош булиш;
- хаёт кийинчиликлари олдида бир-би­
рига суянч булиш, куллаб-кувватлаш;
- турмуш уртогининг узи учун ке- 
ракли инсон эканлигини хамиша англатиб 
туриш;
- турмуш уртокни фарзандлар олдида 
обрусизлантирмаслик, хар кандай масала 
булишидан катъи назар узаро хал килиш, 
иккинчи томонга булган хурматни саклаб 
колиш ва б.
Оилавий муносабатларда F. барча оила 
аъзоларининг уртасида кузатилади. Аммо 
улардан энг асосийси юкорида келтирил- 
ган булиб, улардаги F -нинг борлиги оила­
нинг мустахкамлигини саклайди.
ГИЙБАТ - кишилар хакида хакщатлиги 
номаълум булган холда бирор ёмон ran га- 
пириш, оркасидан сузлаш.
F. ислом динида ижобий ходиса си­
фатида бахоланмайди. Лекин бир неча 
жихатлар Г.нинг жоиз булишини курсата- 
дилар:
1. Мазлум учун. У подшох ёки кози- 
нинг хузурига бориб, золимнинг устидан 
шикоят килса. Аллох таоло Куръони ка- 
римда: «Аллох кабих сузларни сузлаш(ин- 
гиз)ни севмас. Илло, зулм курганлар (бун- 
дан мустасно)», дейди (Нисо, 148-оят).
2. Мункар ишни узгартириш, осийни 
тугри йулга солиш учун бировдан ёрдам 
сураб, уни F. килса, жоиз. Х,азрати Зайд 
ибн Аркам разийаллоху анху Расулуллох 
(с.а.в.)га мунофиклар бошлиги Абдуллох 
ибн Убайнинг иккита гапини етказганлар. 
Бу «Мунофикун» сурасининг 7-8 оятла- 
рида зикр килинган. Яна Абдуллох ибн 
Масъуд разийаллоху анху Дунайн газоти 
таксимоти борасида ансорлар уртасидаги 
булаётган гап-сузни Пайгамбар алайхисса- 
ломга етказганлар.
3. Фатво олиш учун хам F. килиш 
жоиз. Х,инда разийаллоху анхо Расулуллох 
(с.а.в)га уз эри Абу Суфён разийаллоху 
анхунинг бахиллигидан шикоят килиб,
213


етарли микдорда харажатга пул бермасли- 
гини айтиб келганлар. Бу холда, нима ки- 
лишини сураганлар.
4. Мусулмонларни ёмонликдан саклаш 
учун F. килиш жоиз. Бир киши Расулуллох 
(с.а.в.)нинг олдиларига келиб, хузурларига 
киришга рухсат сураган. Бу хабар Набий 
алайхиссаломга етказилганда, у зот мусул­
монлар унинг ёмонлигидан сакланишлари 
учун: «Кирсин. У фалон кабиланинг ёмон 
одами», деганлар. Яна бир холат шуки, ха- 
дисшуносликда заиф ровийларнинг холи 
баён этилиб, у жарх килинади, яъни айби 
очик баён этилади. Бу билан эса диннинг 
илми химоя килинмокда. Ута заиф ха- 
дисдан ёки мавзуъ - тукима ривоятдан 
хукм олиб, унта амал килинса, мусулмон- 
ларга зарар булади.
5. Фиск ва фужур ишларга мубтало 
булган кишидан одамларни огохлантириш 
учун уша кимсани F. килиш жоиз. Набий 
(с.а.в.) иккита мунофик борасида: «Булар 
бизнинг динимиздан хеч нарсани билмай- 
ди, деб уйлайман», деганлар.
6. Бир кишининг лакаби булиб, ана 
шу лакаб билан машхур булса, уни тани- 
тиш учун ана шу лакабини айтиш F.ra кир- 
майди. Мисол учун, бир киши чулок булса, 
уни танитиш учун «фалончи чулок» дейиш 
мумкин, кур булса, «фалончи кур», дейиш 
мумкин.
F. Ислом динида катта гунох саналади. 
Давраларда F. бошланиши биланок, уни 
гухтатишга харакат килмок лозим. «Бу F. 
эмасми? F. булаяпти-ю!», деб эслатиб куй- 
илса, F.ra киришувчи дархол узини тийиш- 
га харакат килиб колади.
F. гийбатчининг ва гийбат этилаётган 
кишининг мавкейини тушириши муми- 
кин. Зеро, унинг ёмон одат эканлиги F. 
килувчи, уни тингловчи, F. этилувчи ким- 
саларга келтирадиган зараридан билиш 
мумкин. Дар бир дин, ахлокий кадрият 
F.ra ижобий ходиса сифатида карамайди.
214
ДАДИС (араб. - хабар, ran, янгилик) -
Мухаммад (сав) айтган сузлари, килган 
ишлари, икрорлари тугрисидаги ривоят. 
Ислом динида Куръондан кейин 2-ман- 
ба хисобланади. Д. 2 кисмдан иборат 
булади: матн ва иснод. Д. 2 турга - Д.и 
кудсий (маъноси Аллох таолоники, ай- 
тилиш и Расулуллох томонидан булган 
Д.лар) ва Д.и набавийга булинади. Д.лар 
эътиборга олиниши жихатидан 3 кисмга 
булинади: 1) сахих (ишончли); 2) хасан 
(яхши); 3) заиф.
Куръонда барча хукукий ва ахлокий 
масалалар умумий тарзда баён этилган. 
Уларга аниклик киритиш ва изохлаш учун 
Мухаммад (сав) уз Д.ларини айтарди. Бу 
Д.ларни пайгамбарларнинг сафдошлари 
ёдда саклашга харакат киларди. Пайгам- 
бар вафотидан сунг Д.ларни накл килиш 
одат тусига кирди. Шу муносабат б-н бир 
гурух мусулмонлар уни ёзма шаклда туп- 
лай бошладилар. Биринчи Д. китобини 
Ибн Шихоб аз-Зухрий ёзди. Ундан кейин 
бирин-кетин Д. тупламлари тасниф этила 
бошлади. Лекин бу тупламлар муайян тар- 
тибга солинмаган, бобларга ажратилмаган 
булиб, уларда пайгамбар Д.лари б-н сахо-


балар ва тобеъинларнинг фатволари чал- 
каштириб юборилган эди.
Хижрий III а.да X- таълиф этиш соха- 
сида «муснад», «сахих», «сунан» деб 
аталмиш турли йуналишлар вужудга кел- 
ди. «Муснад» йуналишида тасниф этил- 
ган тупламларда турли мавзудаги Х-лар 
бир жойда келтирилиб, улар X- ривоят ки- 
лувчи сахобаларнинг ислом динини кабул 
килган вактига кура ёки алифбо тартибида 
жойлаштирилган. Абу Ханифа, Ахмад ибн 
Ханбалгнинг X- китоблари шу йуналишга 
мансуб. «Сахих» йуналишига тугри, ишо- 
нарли Х-лар киритилган. Бу йуналишга 
Имом Бухорий асос солган. «Сунан» йуна- 
лишидаги тупламга эса, тугри, ишонарли 
Х-лар б-н бир каторда «заиф» Х-лар хам 
киритилган. Абу Довуд, Абу Исо ат-Тер- 
мизий, Насоий, Ибн Можа тупламлари шу 
йуналишга мансубдир.
Мовароуннахрда биринчи булиб Имом 
Абдуллох ибн Муборак ал-Марвазий X- 
тупламини таълиф этган. Бундан танщари, 
Ахмад ибн Ханбал ал-Марвазий, Ишок ибн 
Рохавайх ал-Марвазий, Хайсам ибн Кулайб 
аш-Шоший, Абу Бакр Ахмад ибн Мухам­
мад ал-Баракотий, Иброхим ибн Маъкул 
ан-Насафий ва б. X- тупламларини тасниф 
этишган. Кейинчалик, миллий-сиёсий их- 
тилофлар натижасида, пайгамбар номидан 
ёлгон Х-лар тукиш, фикх, ва калом илми 
сохасидаги зиддиятлар, амир ва хоким- 
ларга хушомадгуйлик окибатида куплаб 
ишонарсиз, тукима Х-лар юзага келган.
Давр утиши билан Х-лар танланиб, 
мухим деб хисобланганлари бир тизимга 
солина бошлади. IX-X а. бошларида дин- 
дорлар орасида энг ишончли деб танилган 
Х-нинг 6 та туплами вужудга келган. Булар: 
«Сахихд Бухорий», «Сахихи Муслим», 
«Сахихи Термизий», «Сунани Абу Довуд», 
«Сунани Ибн Можа», «Сунани Насоий». 
«Сахихи Бухорий» купрок эъзозланади. Бу 
6 та X- тупламини тузган мухаддислардан
2 таси мовароуннахрлик, 4 таси эса хуросон- 
лик булган. Х-лар туплами сунна деб ном 
олган. Х-ларни йигувчи, шархдовчи, таргиб 
этувчи шахслар мухадцис деб аталган.
Исломни кабул килган халклар мада- 
ний ва гоявий меросининг куп унсурлари 
исломга X- шаклида утган. X- йигиш урта 
аср мусулмон маданиятининг мухдм ху­
сусияти булиб, билим излашнинг асосий 
мазмуни хисобланган. X- хар кандай илмий 
асарни асослашнинг мухим кисми булган; 
ундан хикматли суз ва матал сифатида хам 
фойдаланилган.
ХАЙЗ, цикли, ой к}фиш, менструация -
балогатга етган киз болада ва бола тугиш 
ёшидаги аёлларда хар 26-29 кунда, баъзан 
21-24 кунда (киска цикл) содир буладиган 
биологик жараён; X- циклида, асосан, ту- 
хумдон ва бачадонда узгариш руй бериб, 
бачадондан маълум микдорда кон кетади. 
X- куриш марказий нерв системаси (бош 
мия пустлоги, гипоталамус, гипофиз) то­
монидан бонщарилади.
Тухумдонда гипофиздан ажраладиган 
гормонлар таъсирида тухум хужайрали 
фолликула (Грааф пуфакчаси) усади ва 
ривожланади. Фолликула етилаётганида 
бачадонга бевосита таъсир этадиган мах- 
сус жинсий гормонлар (эстрогенлар) аж- 
ратади. Фолликула етилгач, ёрилиб, ундан 
етилган тухум хужайра чикишига овуля­
ция жараёни дейилади. Ёрилган фолликула 
урнида сарик тана ички секреция бези 
хосил булади; сарик танадан прогестерон 
ажралади.
Прогестерон ва эстрогенлар таъсири­
да бачадон шиллик кавати калинлашади, 
унинг кон томирлари кенгайиб, кон б-н 
тулади. Агар аёлнинг буйида булмаса, са­
рик тана нобуд булади, бачадон шиллик 
каватининг функционал кисми парчаланиб 
кучади ва X- к5филади. Кейинчалик шил­
лик кават юзаси аста-секин битиб, асли 
холига келади. Шундай килиб, тухум ху-
215


жайра етилиши даврий равищца (хар 21-25 
кун, купрок 28 кунда) такрорланиб туради.
Менструал цикл б-н шахе рухияти ур- 
тасида узвий богликлик мавжуд. Хотин- 
кизларда кузатиладиган менструал цикл 
4 боскичдап иборат булиб, бу боскич- 
ларда шахе рухиятида кузатиладиган уз- 
гаришларни шартли равишда йилнинг 
турт фаслидаги об-хаво узгаришларига 
киёслаш мумкин. Жинсий безлар эстро­
ген ва андроген гормонларини ажратиб 
чщ аради. Эстроген гормонлари одамда 
рухий кувватни оширувчи гормонлар бул­
са, андроген гормонлари аксинча, рухий 
кувватни емирувчи гормон хисобланади. 
Уларнинг ажралиб чикиш микдори менс­
труал циклнинг турли боскичларида тур- 
лича булади.
Менструал цикл тугагандан кейинги 
биринчи хафтада эстроген гормонларнинг 
ажралиб чикиши купайиб аёл, усмир киз 
организми табиат худди кишдан кейинги 
бахор кунларида яйраб-яшнагани сингари 
яшариб, рухий кувватга туйиниб боради. 
Бу даврда хотин-кизларнинг уз-узига ва 
атрофидагиларга нисбатан булган муноса- 
батлари яхшиланиб, уларнинг узига ишон- 
чи, узини узи бахолаш даражалари ортиб 
боради.
Навбатдаги иккинчи хафтани хаёт ен- 
гил ва ёкимли булган ёз фаслига киёслаш 
мумкин. Бу даврда андроген микдори жуда 
камайиб, эстроген энг куп микдорда ажра­
либ чщарила бошлайди. Инсоннинг кайфи- 
яти хам аъло даражада булади. Бу боскичда 
хотин-кизларнинг узига ишончи циклнинг 
бошка даврларига Караганда энг юкори 
даражада булади. Бу кунлар улар учун энг 
куп кувватга, завк-шавкка тулган, атрофда- 
гилар б-н дустона муносабатда булган ва 
уз-узини юкори бахолайдиган вактлардир.
Давр урталарига бориб оптимизм узи- 
нинг энг юкори чуккисига етади. Бу «ёз» 
кунларида хотин-кизларнинг атрофдаги-
216
лар, айникса, карама-карши жинс вакил- 
лари б-н буладиган муносабатлари жадал 
ривожланади.
Табиатда иссик ёз уршши узининг 
изгирин шамоллари б-н куз эгаллагани- 
дек, менструал циклнинг учинчи хафта- 
сида организм учун кувват манбаи булган 
эстроген мивдори камайиб, андрогеннинг 
ажралиб чикиши кучая боради. У эстроген 
таъсирини камайтириб, X,. куриш бошла- 
ниши олдидан рухий сикилиш холатини 
юзага келтиради, организмни кишга, яъни 
навбатдаги менструацияга тайёрлайди. Бу 
даврда усмир кизлар рухиятида тажанг- 
лик, жиззакилик, бефарклик, уз-узига ва 
атрофдагиларга нисбатан ишончеизлик ор­
тиб боради. Уз-узини бахолаш даражаси 
кескин пасаяди. Бу холат хотин-кизларда 
нафакат нокулайлик хиссини, балки «Мен 
хеч кимга керак эмасман!», «Накадар ху- 
нукман», - деган фикрларнинг хам кели- 
шига сабаб булади. Бундай фикр, бундай 
бахо улар учун кай даражада огир эканли­
гини факат шу холатни бошидан кечирган- 
ларгина хис кила олиши мумкин.
Айни шу даврда атрофдагиларнинг 
хотин-киз шахсиятига тааллукли булган 
арзимаган гапи хам унга ута хакоратдек 
туюлиши ва фожиали окибатларга олиб 
келиши мумкин. Бу холат хафта давомида 
сакланиб туради.
Туртинчи хафта менструация цикли 
бошланганда эса бу холатлар янада ку- 
чаяди. Мазкур даврда уларнинг уз-узи­
ни бахолаш даражаси нихоятда пасайиб, 
улар нафакат атрофидагиларни, хатто 
узини узи хам ёмон куриб кетадилар. 
Узларини ута нокулай, ута хунук, ёлгиз, 
хеч кимга керак эмас, деб хис киладилар. 
Айни шу вактларда уз рухиятида, орга- 
низмида руй бераётган бундай узгариш- 
ларнинг асл сабаби ва мохиятини тушу- 
ниб етмаган айрим усмир кизлар, аёллар, 
атрофидагилар б-н буладиган узаро му-


носабатларининг бузилишига, айрим но- 
хуш додисаларнинг содир булишига йул 
куйишлари мумкин.
Ш ун и н г уч ун усм ир к и зл ар н и н г 
ота-онаси, укитувчилари доз. кун усмир 
психологияси, психофизиологияси маса- 
лаларига оид энг замонавий илмий маълу- 
мотлардан хабардор булишлари ва усмир- 
лар узаро муносабатларда улардан уринли 
фойдалана олиш малакасига эга булиш­
лари максадга мувофикдир.
К|из боланинг биринчи X- куриши, 
иккиламчи жинсий белгилар етилганидан 
кейин бошланади. Кизларнинг X,. куриши 
кечикса (15-16 ёшгача), албатта, аёллар 
масладатхонасига учрашиши ва тегишли 
мае л адат олиши лозим. Купчилик аёлларда 
X- маълум кунларда бошланиб, доим бир 
текис, огриксиз кечади, аёлнинг умумий 
ахволи деярли узгармайди, улар одатдаги 
юмушларини бажараверишлари мумкин, 
аммо ортикча толикмасликлари, жисмонан 
зурикмасликлари, гигиена коидаларига 
риоя килишлари керак. X- куриш вактида 
баъзи аёлларнинг кайфияти бузилиб ту- 
ради, бушашади, сут безлари дагаллашади. 
X- куриш циклининг узгариши организмда 
бирор-бир касаллик борлигидан далолат 
беради. Шунинг учун дар бир аёл махсус 
X- календари (ойномаси) тузиши ва унга X- 
куни, мудцати ва б. маълумотларни мун- 
тазам кайд килиб бориши лозим. Шундай 
килинса, X- куриш циклининг бузилишини 
уз вактида аниклаш мумкин.
ХДИИТ (араб, ийд - байрам) - мусулмон- 
ларнинг диний байрами. Ислом анъанасида 
иккита X- расман диний байрам сифатида 
нишонланади: Катта X- ёки Курбон Х-и 
(араб, ийд ал-кабир, ийд ал-адхо) ва кичик 
X- еки руза Х-и (араб, ийд ас-сагир, ийд ал- 
фитр). Курбон Х-и даж маросими ва кур- 
бонлик килиш б-н, руза Х-и эса Рамазон ойи 
нидоясида огиз очиш б-н боглщ. Курбон 
Х-и хижрий зулхижжа ойининг 10-кунида,
руза Х-и эса шаввол ойининг 1-кунида бай­
рам килинади. Х-Да масжидда эрталаб X- 
намози укиш, руза Х-иДа фитр-садака бе- 
риш (X- намозидан олдин), Курбон Х-ида 
эса курбонлик килиш ва ш. к. ислом дини 
б-н боглик маросимлар юзага келган. 
Х-Да- 
ги бу маросимларга куп жойларда халклар- 
нинг мадаллий одатлари - арафа куни ош 
улашиш, янги кийим кийшп, «дайитлик» 
бериш, сайил килиш, якин одамларини 
куриш ва д.к. дам кушилиб кетган.
Узбекистон мустакилликка эришгач, 
Курбон Х-и дам, Рамазон Х-и дам умум- 
халк байрами сифатида нишонланадиган 
булди.
ХОМИЛА - она корнида 2-ойнинг охи- 
ридан (9-дафта) бошлаб тугилиш вакти- 
гача (40-дафта) ривожланаётган пушт 
(эмбрион). 9-дафтада X- инсон киёфасига 
киради (бу даврда Х-нинг боши, кузи, 
бурни, огзи, танаси, кул-оёклари аник бу­
лади). Бир акушер ойи (28-кун)да X- туху- 
мидан пушт ва унинг пардаси ривожланиб, 
X- шакллана бошлайди. 2-ойнинг охирида 
X- буйи 3,5 см, вазни 4 г; 3-ойнинг сунгида 
X- буйи 8-9 см, вазни 40 г ча булиб, боши 
катталаш ади, жинси шаклланади, кул- 
оёк даракатлари суст булади. 4-ой охи- 
рига келиб X- буйи 16 см, вазни 120 г га 
етади, кул-оёк даракатлари фаоллашади 
(лекин дали онага сезилмайди), жинси 
аниклашади. X- 5 ойлик булганида буйи 
24-26 см, вазни 280-300 г, териси нозик, 
кип-кизил бадани майин туклар б-н коп- 
ланади; даракатлари онага сезила бош­
лайди. Она корнига кулок тутилганда X- 
юраги ураётгани билинади. 6-ойнинг охи­
рида X- сердаракат булиб, буйи 30 см, ваз­
ни 600-700 г га етади. 7-ойнинг сунгида X- 
буйи 35 см, вазни 1000-1200 г га етади; бу 
даврда X- тирик тугилиши мумкин, лекин 
чала дисобланади, бирок махсус парвариш 
килинса, яшаб кетади (к. Чала тугилган 
бола); 8 ойликда Х-нинг буйи 40 см, вазни

Download 7,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   200




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish