Узбекистон республикаси согликни саклаш вазирлиги

Миокард ҳужайраларини электрик фаоллиги. Табиий ҳолатда миокард ҳужайралари ритмик актив (қўзғалган) ҳолатида бўлади. Шунинг учун ҳам уларнинг тинчлик потенциали тўғрисида шартли равишда гапириш мумкин. Уни катталиги -90мв га тенг бўлиб, к⁺ ионларининг қонцентрацияси билан аниқланади.
Юракнинг турли бўлимларидан микроэлектродлар ёрдамида қайд қилинган ҳаракат потенциали ўзининг шакли, амплитудаси ва давомийлиги билан фарқ қилади.

Ҳаракат потенциали юзага чиқиши учун мембранани 30 мв гача деполяризациялаш кифоя. Қардиомицитлар ХП да қуйидаги даврлари тафовут қилинади: 1 давр- тез бошлангич деполяризация, 2 давр-яссилик ёки плато, 3 давр- тез реполяризация, 4 давр- тинчлик даври.

Юракнинг ўтказувчи миоцитлари, бўлмачалар ва қоринчалар миокарди ХП биринчи даври келиб чиқиш сабаби нерв ва скелет мускуллари ХП билан бир ҳил-яъни ҳужайра мембранасини натрий ионлари учун ўтказувчанлиги ортиши, натрий каналларини фаоллашиши ҳисобига юзага чиқади. ХП чўққисига етганда ҳужайра мембранасини қутби ўзгаради (-90дан+30 мв гача). Мембрананинг деполяризацияси натрий-қалий насосларини аста-секин активлашишига олиб келади. Калций ионларини саркоплазматик ретикуладан чиқиб, ҳужайра ичига кириши ҳаракат потенциалини ясси (плато)даврини келтириб чиқаради (2 давр).
Бу даврда натрий қаналлари инактивацияга учрайди ва ҳужайра мутлоқ рефрактер ҳолатида бўлади. Бир вақтни ўзида калий каналлари фаоллаша бошлайди. Ҳужайрадан чиқаётган К⁺ионлари мембранани тез реполяризациясини таъминлайди (3 давр). Калций каналлари ёпилиб, реполяризация жараёнини тезлаштиради.
Ҳужайра мембранасининг реполяризацияси натрий каналларини қайта фаоллашишига олиб келади. Натижада кардиомиоцитларни қўзғалувчанлиги қайта тикланади. Бу давр нисбий рефрактерлик даври дейилади.
Юракнинг ишчи миокардида ( бўлмача ва қоринча ) тинчлик потенциали нисбатан бир ҳилда ушлаб турилади. Юрак ритмини етакчиси вазифасини бажарувчи синоатриал тугун соҳасида секин спонтан диастолик деполяризация кузатилади. Деполяризациянинг критик даражасига етгач (тахминан-50мв) янги ХП юзага чиқади. Шу меҳанизм ҳисобига юрак мускуллари автоматик қисқариш ҳоссасига эга. Бу ҳужайралар ХП бошқа ҳусусиятларига ҳам эга: 1 ХП унчалик юқори эмас 2 секин реполяризация даври (2 давр) аста-секин тез реполяризация даврига (3 давр) ўтади; 3 мембрана потенциали -60 мв га етади.