Узбекистон республикаси олий



Download 0,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/91
Sana25.02.2022
Hajmi0,83 Mb.
#263192
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   91
Bog'liq
zonda tor molekulyar fizika

1.3. Идентив укув максадлари. 
1) Идеал газнинг иссиклик сигими тугрисида маълумот олади.
2) Узгармас хажмдаги ёки узгармас босимдаги иссиклик сигимлари тугрисидаги 
саволларни узлаштиради. 
3) Бир атомли газнинг иссиклик сигимини билиб олади. 
4) Иссиклик сигимлари орасидаги богланишларни урганади. 
5) Универсал газ доимийси нинг маъносини билиб олади.
 
1.4. Мавзу баени: 
Идеал газнинг иссиклик сигими. 
Идеал газни иситиш учун унга маълум микдорда иссиклик бериш керак. 
Совитиш учун эса иссикликни олиш керак. Бу икки холда хам унинг харорати узгаради. 
Газ хароратининг узгариш катталиги иссиклик бериш ёки олиш жараёнида иш 
бажарилиши ёки бажармаслигига боглик. Агар газ узгармас хажмда иссиклик олган 
(берган) булса, унга берилган (олинган) барча иссиклик унинг ички энергиясини 
оширади (камайтиради) яъни
Бунда газнинг босими хароратга боглик холда узгариб боради. Газ исиганда хажми 
узгарса, унга берилган иссиклик микдори газнинг ички энергиясини узгаришига ва 
газнинг бажарган ишига сарфланади. Бунда босим узгармас булиб колиб, иссиклик 
узатиш жараёни куйидагича аникланади.
Хар икки холда хам газнинг хароратини бир хил микдорда кутариш учун унинг 
босими узгармас сакланганда купрок иссиклик керак булади. 
Газни иситиш учун керак булган иссиклик микдори газнинг микдорига ва унинг 
хароратини неча гардусга кутарилишига боглик. Шунинг учун газнинг ва бошка 
жисмларнинг иссиклик хоссаларини характерлаш учун иссиклик сигими деган катталик 
киритилади. 
Жисмнинг хароратини 1 К га узгартиш учун унга бериш ёки ундан олиш керак 
булган иссиклик микдори жисмнинг иссиклик сигими деб аталади. Бирлиги Ж/К 
булади. 
Модда массасининг бирлигига тугри келган иссиклик сигими солиштирма 
иссиклик сигими деб аталади. Бирлиги Ж/кг К. С-билан белгиланади.
Модданинг 1 молига тугри келган иссиклик сигими моляр иссиклик сигими деб 
аталади. Бирлиги Ж/мол К: С - билан белгиланади. 
Равшанки 1 кал/г К = 4186,8 Ж/кг К 
1 кал/мол К =4,1868 Ж/ мол к 
Солиштирма иссиклик сигими билан моляр иссиклик сигими орасида куйидаги 
муносабат мавжуд
Модданинг 1 молини га иситиш учун керак булган иссиклик микдори
бундан 


42 
Агар газ узгармас хажмда иситилган булса, бунга мос исиган иссиклик сигими 
узгармас хажмдаги иссиклик сигими ёки изохорик иссиклик сигими деб аталади ва С
белгиланади. 
Бунда иссиклик факат ички энергияни узгартишга сарфланади, яъни 
Бундан 
Натижада термодинамика 1-конунини куйидагича ёзамиз: 
Бинобарин, жисмга берилган иссиклик микдори жисм хароратининг
узгариш ва хажмнинг узгаришига сарф булади. Харорат узгариб ички энергияси 
ошади, хажм узгариб механикавий иш бажарилади. 
Босим узгармас булганидаги газ иссиклик сигими узгармас босимдаги иссиклик 
сигими ёки изобарик иссиклик сигими деб аталади. 

Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   91




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish