Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги. Тошкент Архитектура-курилиш институти Курулишни бошкариш факультети

Расм 18. Ишланмаларнинг инновацион хусусиятлари

Бу эрда умумий хусусиятларнинг бешта гуруҳи ажралиб туради:

‒илмий хусусиятга эгалиги, яъни илм-фан талабларига жавоб берадиган катта миқдордаги ишланма;
‒амалийлик, яъни амалий фойдаланиш учун зарур бўлган катта миқдордаги ишланма;
‒долзарблиги, яъни муайян вақт ичида ривожланиш жараёнида мулкий эҳтиёжларини ифодаловчи мезон;
‒тўлиқлик, яъниекспертизага тақдим этиш учун ишланманинг тайёргарлик даражаси;
‒рақобатдошлик, яъни рақиблардан куъра кўпроқ ижтимоий, ишлаб чиқариш ва корпоратив эҳтиёжларни ва манфаатларни қониқтирадиган инновацион ишланма хусусиятларининг тўплами.
Ҳар бир хусусият тури ва гуруҳи томонидан блокланган ўз кўрсаткичларига эгадир.
Ўз-ўзини назорат қилиш учун саволлар
1) Инновацион лойиҳаларни таснифлаш рўйхатини кўрсатинг?
2) Инновацион лойиҳаларнинг асосий хусусиятларини санаб уътинг?
ГЛОССАРИЙ
Лойиҳада бухгалтерия ҳисоби (аccоунтинг) - кузатувни, харажатларни ўлчашни, жорий гуруҳлашни ва иқтисодий фаолият фактларининг якуний синтезини таъминловчи лойиҳаларни бошқариш функцияси.
Лойиҳа бюджети (прожеcтбудгет) - лойиҳани амалга ошириш жараёнида юзага келадиган харажатлар ва даромадлар режаси, пул ва натура тарзида.
Лойиҳа ишларини бажариш (прожеcтехеcутио) - лойиҳанинг иш режасини режалаштирилган тарзда амалга ошириш, шунингдек лойиҳани амалга ошириш режасини тузатиш ва такомиллаштириш.
Кафолат мажбуриятлари (wаррантй) - агар ишлаб чиқариш камчиликларини аниқласа, маҳсулотни таъмирлаш ёки алмаштириш учун буюртмачи (истеъмолчилар) талабларини қондириш учун лойиҳани амалга оширган корхонанинг расмий тарзда берилган ваъдаси.
Лойиҳанинг бош мақсади (маинобжеcтиве) ёки миссия (миссион) - лойиҳанинг натижаларини келгусида ишлатиш учун уни амалга оширишнинг асосий, энг кенг тарқалган сабаби.
Ишнинг парчаланиши - умумий натижанинг бирлигини сақлаб, турли даражадаги ишларни батафсил ёритиб бериш.
Лойиҳанинг исталган мақсадлари (десиредпрожеcтгоалс) - уни муваффақиятли амалга ошириш учун зарур бўлмаган мақсадлар, аммо муайян шароитларда эришиш мумкин.
Лойиҳа муддати (прожеcтлифеcйcле) - лойиҳанинг пайдо бўлиши ва уни тугатиш пайтидаги вақт оралиғи.
Лойиҳа буюртмачиси (оwнер) - лойиҳанинг натижалари эгаси ёки фойдаланувчиси бўлган шахс.
Лойиҳа тугалланиши (прожеcтcлосе-оут) - лойиҳа натижаларини баҳолаш ва қабул қилиш-топшириш жараёни.
Инвестиция ва қурилиш лойиҳаси (ИҚЛ) - объектни қуриш учун инвестицияларнинг тўлиқ тциклини амалга оширишни ўз ичига олган лойиҳа: инвестиция мақсадига эришиш ва лойиҳа томонидан бажарилган ишларни бажариш учун капитални дастлабки инвестициясидан.
Инвестор (инвестор) - бу одатда фойда олиш мақсадида ҳар қандай ресурсларни лойиҳага киритадиган жисмоний ёки юридик шахс.
Бошлаш (инитиатион) - янги лойиҳанинг инвестицион жозибадорлигини ошириш ва лойиҳани амалга ошириш бошланишига кўмаклашиш ишлари.
Харидор (мижоз) (cустомер) - лойиҳанинг натижаларини истеъмолчи бўлган, лекин лойиҳанинг бевосита буюртмачиси бўлмаган жисмоний ёки юридик шахс.