Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат щ тисодиёт университети


Суд, хукукни мухофаза килувчи ва назорат этувчи органлар фаолиятида фу­



Download 8,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/183
Sana25.02.2022
Hajmi8,4 Mb.
#288575
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   183
Суд, хукукни мухофаза килувчи ва назорат этувчи органлар фаолиятида фу­
кароларнинг хукук ва эркинликларини ишончли химоя килиш кафолатларини 
таъминлаш. Фукароларнинг 
хукук ва эркинликларини ишончли химоя килиш демократию 
давлатни барпо этишдек эзгу максадни уз олдига куйган хар кандай давлатнинг асосий 
вазифаларидан биридир. Узбекистон Республикасининг Конституцияси 44-моддасида 
фукароларнинг одил судловга булган ажралмас конституциявий хукуки мустахкамлаб 
куйилган. Унга кура, хар бир шахе учун уз 
хукук ва эркинликларини суд оркали химоя 
килиш, давлат органлари, мансабдор шахслар, жамоат бирлашмаларининг гайриконуний 
хатти-харакатлари устидан судга шикоят килиш хукуки кафолатланган.
Мустакилликнинг дастлабки йилларидан бошлаб фукароларнинг суд химоясида булиш 
хукукини руёбга чикаришга каратилган кенг куламдаги ислохотлар амалга оширилди. Бу 
борада 2000 йил 14 декабрда кабул килинган «Судлар тугрисида»ги ва 1995 йил 30 августда 
кабул килинган «Фукароларнинг хукук ва эркинликларини бузадиган хатти-харакатлар 
ва карорлар устидан судга шикоят килиш тугрисида»ги Крнунлар хамда суд ишларини 
юритишга дойр янги процессуал конунчиликнинг кабул килингани фукароларнинг юкорида 
кайд этилган хукукининг руёбга чикишида катта ахамият касб этиб келмокда.
Бугун замоннинг узи давлатимиз олдига нафакат суд, шунингдек, бошка хукукни 
мухофаза килувчи ва назорат этувчи органлар фаолиятида хам фукароларнинг 
хукук 
ва эркинликларини ишончли химоя килиш кафолатларини янада самарали таъминлаш 
вазифасини кучайтириш талабини куймокда.
Жумладан, давлат сиёсатининг асосий устувор йуналишларини амалга ошириш 
буйича суд, хукукни мухофаза килувчи ва назорат органларининг мухим вазифалари 
сифатида жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини уз вактида хал этиш, 
мурожаатларни куриб чикишда сансалорлик ва бефарк муносабатда булиш холатларига 
йул куйганлик учун жиноий жавобгарликкача булган жавобгарликнинг мукаррарлигини 
таъминлаш, шунингдек, бузилган хукукларни тиклаш буйича барча зарур чораларни 
куриш белгиланган1.
1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2016 йил 21 октябрдаги «Суд-х,укук тизимини 
янада ислох килиш, фукароларнинг 
хукук 
ва эркинликларини ишончли х,имоя килиш кафолатла­
рини кучайтириш чора-тадбирлари тугрисида»ги ПФ-4850-сон Фармони // «Халк сузи» газетаси, 
2016 й., 209 (6644)-сон.
58


Узбеки стон тарихида биринчи маротаба бундай кенг куламда, янги форматда жамо- 
атчилик уртасида мух,окама килинган 2017-2021 йилларда Узбекистан Республикасини 
ривожлантиришнинг бешта устувор йуналишлари буйича Х,аРакатлаР стратегиясида 
суд, хукукни мух,офаза килувчи ва назорат этувчи органлар фаолиятида фукароларнинг 
хукук ва эркинликларини ишончли хдмоя килиш кафолатларини таъминлашга каратилган 
куйидаги чора-тадбирлар назарда тутилган:
Биринчидан, жисмоний ва юридик шахслар томонидан фукаролик ишлари буйича суд- 
ларга мурожаат килиш жараёнида туланадиган давлат божи микдорини камайтириш.
Маълумки, хукуклари бузилган фукаролар адолат кутиб фукаролик ишлари буйича 
судларга мурожаат киладилар. Аммо урнатилган давлат божи ставкалари даъвогар жис­
моний ва юридик шахслардан катта микдордаги давлат божини тулашни талаб этади. 
Улар бундай имкониятга эга булмаган такдирда купинча одил судга мурожаат этиш- 
да муайян кийинчиликларга дуч келишади. Бу борада давлат божини камайтиришга 
каратилган Вазирлар Махдамаси карорининг истикболда кабул килиниши фукароларнинг 
уз хукукларини х,имоя килишни сураб судларга мурожаат килиш имконини янада кен- 
гайтиради. Пировард натижада низоларнинг суд жараёнига кадар етиб бориши уларнинг 
адолатли х,ал этилишига хизмат килади хдмда 
давлат ва жамият хдётида конун устуворлиги- 
нинг амалда таъминланишига эришилади.
И ккинчидан, электрон тартибда суд ишини 
юритишнинг замонавий шакл ва усулларини жо- 
рий этишга каратилган «Узбекистан Республи- 
касининг айрим конун хужжатларига узгартиш 
ва кушимчалар киритиш тугрисида»ги конун 
лойихдсини ишлаб чикиш.
Мамлакатимизда ахборот технологиялари ва 
глобал интернет тармогининг кун сайин такомил- 
лашиб хдмда оммалашиб бориши одил судловни 
юритишнинг электрон шаклларидан кенг тарзда 
фойдаланиш суд процесси тарафлари учун хдр 
томонлама кулайликларни яратади.
Бу оркали одил судловни олиб боришда
«Узбекистон Республикасининг ай­
рим крнун хужжатларига узгартиш 
ва кушимчалар киритиш тугрисида»ги 
крнун лойихрси.
Электрон тартибда суд ишини 
юритишнинг замонавий шакл ва усул­
ларини, шу жумладан, процесс ишти- 
рокчилари билан узаро электрон %ам- 
корликни амалга ошириш, видеоконфе- 
ренцалоцадан фойдаланишни, шунинг- 
дек, процессуал хрракатларни видео, 
аудио крйд этишни, суд-тергов жара- 
ёнларини стенограмма цилишнинг янги 
турларини кенгроц жорий этиш буйи­
ча комплекс чора-тадбирларни амалга 
ошириш имконини беради.
Х,аракатлар стратегияси, 77-банд
самарадорликнинг ортишига ва процессуал иштирокчилар уртасида сансалорлик нати- 
жасида ортикча харажатларнинг бартараф этилишига эришилади.
Учинчидан, судлар фаолиятига оид маълумот билан фукароларни таъминлашни 
назарда тутувчи «Судлар тугрисида»ги Узбекистон Республикаси ^онунига узгартиш в а
кушимчалар киритиш хдкида»ги Узбекистон Республикаси конуни лойихдсини ишлаб 
чикиш.
Конунчиликка киритиладиган бундай узгартиш ва кушимчалар оркали суд орган- 
лари фаолияти тизимига оид маълумотлар хдмда суд хужжатларининг ошкоралигини 
таъминлаш оркали судлар фаолиятининг шаффофлиги таъминланади. Бунинг натижасида 
халкнинг судларга булган ишончи ва хурмати ортади. Судларга нисбатан жазоловчи орган 
эмас, балки инсон хукук ва манфаатларини хдмоя килувчи орган сифатида муносабатда 
булинишига эришилади.
Ш унингдек, бу Узбекистон Республикасининг Конституцияси 29-м оддасида 
мустах,камланган фукароларнинг узлари истаган ахборотни излаш, олиш ва уни таркатиш 
сингари конституциявий х,укукларидан суд органлари фаолиятига нисбатан фойдаланиш 
имкониятини яратади хдмда Узбекистон Республикасининг Конституцияси 30-модцасида 
назарда тутилган фукароларнинг уз хукук ва манфаатларига дахлдор булган хужжатлар,
59


Хусусий мулк бошца мупк шакллари 
каби дахлсиз ва давлат хцмоясидадир. 
Мулкдор фак/ат крнунда назарда ту­
тилган хрлларда ва тартибдагина мул- 
кидан махрум этилиши мумкин.
Узбекистон Конституцияси, 
53-модца
карорлар ва бошка материаллар билан танишиб чикиш хукуклари дан самарали тарзда 
фойдаланиш имкониятларини кенгайтиради.

Download 8,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   183




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish