ДАВЛАТ ВА ХУКУК НАЗАРИЯСИ
чилари эса янгитдан вужудга келади. Х,ар кдндай холатда хам улар
жамият тараххиётининг тарихий, ик,тисодий ва ижгимоий-сиёсий омил-
лари, давлат мохияти ва унинг ижтимоий
махсадлари билан узвий
муносабатда булади. Шу боне давлат функциялари ушбу давлатнинг
барча муносабатлари тизимини хисобга олган холда куриб чикдаиши
лозим.
Муайян жамиятда давлатчилик ривожининг турли боекдчларида у
ёки бу янги функцияларнинг пайдо булиши олдиндан хатъий белги-
ланган сабаб ва окдбат хусусиятига эга эмас хамда кескин ва узил-
кесил белгиланмаган. Шу билан бирга у ёки бу даражада сабабий
богликдик давлат фаолиятининг мухим йуналишларини ифодаловчи
куйидаги давлат функцияларини тавсифлайди: икдисодий, сиёсий, иж
тимоий ва бошкдлар. Давлат функциялари
давлат фаолиятидаги мухим
узгаришларни тез акс эттиради. Функциялар узгармас хусусиятга эга
эмас. Муайян тарихий шарт-шароитларга боглик, равишда ушбу уму-
мий функцияларнинг баъзи элементлари алохвда ахамият касб этиши,
мустакдл функцияларга айланиши мумкин. Бинобарин давлат функция-
ларида муайян ворислик, давомийлик сакданади, лекин функциялар
нинг янгиланиш механизми хам мавжуд булади.
Собих совет иттифохи даврида ва бугунги юриспруденцияда дав
латнинг таълим сохасидаги фаолияти алохида функция эмас,
балки
тарбиявий ёки маданий-тарбиявий функциялари таркиби сифатида хара-
ларди. Узбекистон Республикасида эски маъмурий-буйрухбозлик тизи-
мидан маърифий демократик давлат хуришга утиш даври нафахат дав
лат органлари тизими, балки таълим сохасидаги фаолиятнинг муста-
хил йуналиш сифатида ажралишига олиб келган туб ислохотларда
намоён булди. Узбекистон мустахил ривожланишининг дастлабки бос-
хичидаёх таълим тизимига давлатнинг тартибга солувчи таъсирисиз
мамлакатни ислох хилиш ва модернизациялаш борасидаги улкан вази-
фаларни хал этиб булмаслиги эътироф этилди.
Мамлакатда амалга ошаётган ижтимоий-сиёсий узгаришлар таъ
лим сохасида тубдан янги ХУХУХИЙ ечимларни талаб
кщди. «Таълим
туррисида»ги хонун (1992 ва 1997), Кадрлар тайёрлаш
миллий дас-
тури (1997) хабул кцлинди. Кабул кцлинган хужжатлар бутун таъ-
124
V Б О Б. ДАВЛАТНИНГ ФУНКЦИЯЛАРИ
лим тизимини жидций ислох кдлиш имконини берди. Кучли ва
изчил таълим сиёсати,
бир томондан, юк,ори даражадаги жахон
таълим стандартларига жавоб бера оладиган тизимни яратишга йунал-
тирилди,
иккинчи томондан эса, муайян ижтимоий-икгисодий шарт-
шароитларни, шунингдек узбек халкининг
маънавий-маданий кдц-
риятлари ва узига хослигини акс эттирди. Таълим сохасида давлат
сиёсатини амалга ошириш, таълим тизимини ислох кдш шнинг му-
хим воситаси — таълим крнунчилиги ва уни хаётга жорий этишдир.
Таълим тизимидаги крнунчиликнинг холати, бошкд сохаларда булгани
каби янги крнунлар кабул килинаётганлиги ва уларнинг амал кдла-
ётганлигидан гувохдик бермокда. Ушбу конунлар йигиндиси конун-
чиликнинг янги тармоги —
таълим цонуичилигини ташкил этмокда.
Давлатимизнинг таълим сохасидаги
амалий фаолияти унинг куп
киррали фаолиятида мухим ва мустакдл функция сифатида —
дав-
Do'stlaringiz bilan baham: