Узбекистон республикаси халк таълими вазирлиги қашқадарё вилояти хтб


Кимёвий моддалар таъсирида куйишда биринчи ёрдам курсатиш



Download 1,4 Mb.
bet70/81
Sana07.07.2022
Hajmi1,4 Mb.
#755686
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   81
Bog'liq
2 5307776015244725005

Кимёвий моддалар таъсирида куйишда биринчи ёрдам курсатиш


Кимёвий моддалар таъсирида куйиш ишлаб чикаришда хам, уй шароитида хам руй бериши мумкин.бундай куйиш окартирувчи моддалар, сув окиб чикиб кетадиган кувурларни, ванна, хожатхонани тозалаш воситалари, буёкни юувиб кетказувчи моддалар ёки богдорчиликда ишлатиладиган кимёвий моддалар таъсирида юзага келиши мумкин. Кимёвий модда терига таъсир этиб турар экан, кукйдиришда давом этаверади Шуниг учун бундай модда терига тушса,уни дархол бартараф этиш чорасини куриш керак.
1. Курук кимёвий моддаларни химояланган кул билан теридан сидириб ташланг (кулкоп, сочик ва хокозалардан фойдаланинг).
2. Куйган жойни камида 20 минут давомида совук сув куйиб ювиб ташланг. Юкори босимли окимдан фойдаланманг, чунки бу куйган терига янада купрок зарар келтириш мумкин.Тез ёрдам етиб келгунича куйидаги жойни ювишни давом эттиринг.
3. Жабирланувчидан кимёвий модда теккан кийимини ечишни илтимос килинг.
4. Жабрланувчининг кузини эътибордан четда колдирманг. Кузга кимёвий модда тушган булса, 20 минут давомида ёки тез ёрдам етиб келгунга кадар ювинг
Кимёвий модда сог кузга тушмаслиги учун жарохатланган кузни пастрок тутиш лозим. Зарарланган кузни боглаб куйинг.
Хашаротлар чакканида ёки тишлаганида
биринчи ёрдам курсатиш

  • Игна терига санчилганича турган булса. Уни тирнок ёки бошка биронта буюм билан кириб чикариб олинг. Бунда пинцетдан фойдаланмаслик керак, чунки игна кисилганда тери ичига янада купрок захар тушиши мумкин.

  • Чакилган жойни ювиб, ифлосланмаслиги учун устига бирон нарса ёпиб куйинг.

  • Огрикни ва шишни камайтириш учун совук компресс куйинг.

  • Жабрланувчининг ахволини мунтазам кузатинг, аллергик реакцияни хисобга олиб хушёр туринг.

Хайвонлар


Уй хайвон ёки ёввойи хайвонлар тишласа, инфекция тушиши мумкин. Энг хавфлиси кутуриш.
Кутириш вируси зарарланган хайвоннинг, тулки, куршапалак,енот, мушук, ит ва кишлок хужалик хайвонларининг сулаги оркали утади. Кутирган хайвон узини галати тутади. Сулаги куп окиши мумкин, кисман фалажлангандек куринади, асабийлашган, агрессив ёки гайриодатий даражада тинч куринади.
Кутириш даволанмаса касаллик улимга олиб келиши мумкин. Номаълум хайвонлар тишлаган одамни зудлик билан врач куриши керак. Жабрланувчига вакцина юборилса, касаллик авж олишини бартараф килиш мумкин. Замонавий вакциналарни ишлатилса, инъекция сони камайиши мумкин, уларнинг кулланилиши туфайли юзага келадиган ножуя таъсир хам илгаригидек, жиддий булмайди.
Агар одамни хайвон тишлаган булса,жабрланувчини нарига, хавфсизирок жойга олиб боринг. Хайвонни тутишга уринманг. Жарохат катта булмаса, уни ювинг. Сунг конни тухтатиб, боглам куйингИнфекция белгилари ва аломатларини кузатинг.Жарохатдан кон каттик окаётган булса, биринчи навбатда конни тухтатинг. Жарохатни тозаламанг. Жарохат касалхонада ювилади.
Одамларни одамлар хамтишлаши мумкин булсада, купинча хайвонлар тишлайди (копади). Инсон огзида куплаб хилма-хил микроорганизмлар булиб, улар жарохатланган тери оркали тушса, инфекция келтириб чикариши мумкин. Хатто гудакнинг уйнаб тишлаши хам жиддий инфекция келтириб чикариши мумкин Бунда хам хайвон тишлагандаги каби биринчи ёрдам курсатилади.

Кана
Касал юккан кана чакса, лайм касаллигини келтириб чикаради. Бу, одатда, жуда майда бугу кана булиб, уни хатто илгаш хам кийин.


Касаллик кичкина кизил дог тарзидаги тошмадан бошланиб, жадал катталашади хамда диаметри 12,5-17,5 см гача етади. Одамда харорат юкори кутарилади, бош огрийди, дармонсизлик хис килинади, бугин ва мускуллар зиркираб огрийди. Яъни гриппни эслатувчи аломатлар юзага чикади. Вакти келиббеморда артрит авж олади, буйин увишиб, кимирламай колади, хотира йуколади, куриши ва эшитиши ёмонлашади, харорат баланд кутарилади, юрак аритмияси руй беради ёки юрак тепиши тезлашади.
Канани топсангиз, уни пенцет билан иложи борича терига такаштириб тутинг-да секин тортиб олинг. Якин атрофда пенцет булмаса, бармогингизни химоя килиш учун кулкопдан, цалафан урамадан ёки бир парча когоздан фойдаланинг. Канани йукотгач, дархол кулингизни ювинг. Канани теридан куйдириб олишга уринманг , унга бензин ёки тирнок буяйдиган лак суртманг хамда уни тугногич билан санчиб улдиришга харакат килманг.
Канани тортиб ололмасангиз ёки унинг жаги терида узилиб колган булса, врачга мурожаат килинг. Канани теридан тортиб олгач, зарарланган жойни совун билан ювинг.
Инфекциянинг олдини олиш учун, аввал врач билан маслахатлашиб олиб, антисептик сурмадан ёки таркибида антибиотик мавжуд булган сурмадан фойдаланинг. Тошма ёки грипп аломатлари сезилса врачга мурожаат килинг.
Илон
Илон одатда харакатланаётган объектга хужум килади. Илон хужум килганда унинг узунлигининг учдан икки кисми олдинда ва учдан бир кисми баландда булади. Сиз илонни куриб колдингиз-у, у сизга ета олмайдиган зонада булсангиз, аста оркага, хавфсиз жойга кайтинг. Сув илоннинг хужум килиш зонаси кичикрок булади, лекин илон яхши суза олади. Илон сувда чакканда хам, курикликда чакканда хам хавфли булади. Илон эшитмайди бирок вибрацияда огох булиб туради. Бинобарин, агар сиз илон етиб оладиган зонада булсангиз, каттик овоз чикарманг.

Илон чакканлиги белгилари ва аломатлари



  • Огрик (захарли илон чаккан булса,чидаб булмас даражада булади).

  • Жуфт ёки ток тишланган жарохат.

  • Чакилган жойда тери рангининг узгариши хамда шиш.

  • Холсизланиш, нафас олишнинг бузилиши.

Илон чакканда биринчи ёрдам курсатиш


1 Биринчи ёрдам курсатишнинг асосий коидаларига амал килинг.
2 Жабрланувчига кулай урнашиб олишга ёрдам беринг хамда агар имкони булса, захар сурилишини секинлаштириш учун тананинг чакилган кисмини юрак сатхидан пастрок туширинг.
3. Чакилган жойга муз куйинг .
4. Жабрланувчини тинчлантириш хамда унга харакатсиз ётишни маслахат беринг.
Илон чакиши камдан кам холларда улимга олиб келади. Бирок беморга иложи борича тезрок врач ёрдамини курсатиш керак. Кичик болалар,тана массаси кичик булгани учун, хавф-хатардаколиб кетиши мумкин.
Захарни огзингиз билан суриб олишга уринманг, жарохатни ишкаламанг хамда жгут богламанг.

Сувдан хавфсизлик коидалари


Чукиш
-Чукаётган одамни куткаришнинг энг яхши-уни кулидан ушлаб, уни киргокка тамон тортиб кетиш.
-сувдан куткарилган одамга ёрдам курсатишни унинг ошкозонини бушатишдан бошлаш керак.
-Чукишдан олдин сув хавзасининг чукурлигини ва тубининг релъефини текшириш керак.
-чукаётган одамга ёрдам беришга киришишдан олдин ёрдам кичкириб, атрофдагиларни эътиборини тортиш керак.
Нафас йулларига сув гайрихтиёрий кирса, чукиш хавфи тугилади. Бу хол купгина усмирларда, болаларда хамда маст холдаги катта ёшлиларда содир булади.
Курбон сув остига тушиб колса, нафас тухташи руй беради, кейин бу хол беихтиёр нафас олишга айланади. Бахтсиз ходисаларнинг 15 фоизида сув упкага тушмайди, бирок жабрланувчи бугилиб улади.
Бундай вазиятда дастлаб нафас олиш тухтайди, сунг юрак фаолияти тухтайди.
Нафас ва юрак-кон томир системасининг ишлаши тухтагач, бир оздан сунг улим юз беради. Зудлик билан тез ёрдам чакиш, у етиб келгунича эса жабрланувчига биринчи ёрдам курсатиш даркор.

Сувда хавфсизлик буйича тавсия этиладиган чоралар


-Кичкина болалар чукурлиги 10 см булган жойдаги сувда хам чукиши мумкин. Уларнинг каровсиз чумилишига хеч качон рухсат берманг.
-Шунгишдан олдин сувнинг чукурлигини хамда тубининг холатини текширинг.
-Оким тез жойда булмасликка ва чумилмасликка харакат килинг.
-Ёлгиз чумилмасликка харакат килинг.
-Дарё кемалари катнови кизгин булган жойларда чумилмасликка харакат килинг.
-Агар узокка сузиб боришни мулжалланган булсангиз, биронта одам сизни кайикда, куткариш учун зарур булган барча зарур нарсаларни олган холда, кузатиб бориши керак.
-Маст холда хеч качон сувга тушманг ва кайикда сузманг.
- Катта булмаган кайикда бор буйингиз билан тик турманг.
-Кайикда айникса совук кунларда сузар экансиз, доим куткариш нимчасини кийиб олинг.
-Бирон-бир куткарувчи воситани тайёр тутинг.

Чукаётган одам


Сузишни яхши билмайдиган, жисмоний жихатдан кувватсиз ёки чарчаган, касал ёки жарохатланган одам, шунингдек совук сувда турган ёки тасодифан сувга тушиб кетган одам чукиши мумкин. Агар сувда халокатга учраган одамга ёрдамга келинмаса, у чукиб кетиши мумкин. Куйидаги белгилар одам халокатга учраганидан дарак бериши мумкин:
-сузишга уриниш натижасида олга сурилмаса,
-юзида талваса ифодаси куринса,
-одам ёрдамга чакираётган ёки эътиборни тортиш учун кулини силкитаётган булса,
-агар одам касал ёки ярадор булса, бир кули зарарланган жойини ушлаб туради.

-одам киргокка якинлашишга харакат килади, солни ёки кайикни тутиб колишга интилади,
- чукаётган одам сузиш урнига, нафас олиш учун сувдан чикиш максадида кулини бертартиб силкитади.
-бундай харакатлар беихтиёр килинади ва узок давом этмайди, тана сувда тик холда туради, оёклар сузиш харакатини бажармай куяди.



Download 1,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish