Узбекистон олий ва урта махсус

TRASSA REJASINI LOYIHALASH 
 
Yo’l rejasi to’g’rilar va egrilar jadvali asosida o’lchamlari uzunligi 841 mm, 
balandligi 297 mm (yarim format) bo’lgan qog’ozda chiziladi. 
Yo’l rejasini shunday joylashtirish kerakki, qog’ozni yuqori qismi iloji boricha 
shimolga qaratilgan bo’lsin. Yo’l rejasining shimol - janub yo’nalishi g’arbga 
qaratilgan bo’lsin. 
Yo’l rejasining masshtabi - 1:5000 qa’bul qilingan. 
Yo’l rejada asosiy chiziq ko’rinishida chiziladi. To’g’ri uchastkadan egri uchastkaga 
o’tish joylari aniq ko’rsatilib chiziq bilan ajratiladi. Egridan tashqarida to’g’ri chiziq, 
ya’ni, tangenslar uzuq - uzuq chiziq bilan ko’rsatiladi. Yo’l rejasining barcha 
chizmalari bo’ylab piket va kilometr belgilari qo’yiladi. 
3-rasm. Yo’l rejasi. 
Burilish uchlarida ularning raqamlari ko’rsatiladi, egrining qiymatlari, to’g’ri 
uchastkalarning uzunligi va ularning rumb yo’nalishlari jadvalga tushuriladi va 
chizmaning bo’sh joyiga joylashtiriladi. 
Yo’l rejasidagi joy tavsiloti topografik xaritada berilganlarga asosan ko’rsatiladi. 
Tavsilot belgilari va yozuvlari chizma ramkasiga parallel yoziladi. Yo’l rejasiga 
tegishli piketlar va boshqa yozuvlar trassa bo’ylab yoki unga perpendikulyar ravishda 
yoziladi. Shartli belgilashlar va belgilar amaldagi topografik xaritadagilarga mos 
bo’lishi kerak. 
Tekislik va kam past – baland tepalikli joylardan o’tgan yo’l rejasida 
gorizontallarni trassa yo’nalishini asoslash zarur bo’lgan joylarda ko’rsatiladi. Kuchli 
va past – baland va tog’li joylarda esa yo’l rejasining butun uzunligi bo’ylab hamma 
joyda ko’rsatiladi. 

---

4-rasm. Yo’l rejasining TB, TO va BU larini mustaxkamlash. 
Yo’l rejasi yo’nalishi va avtomobil yo’li bilan yo’l rejasi kesishgan joylarda ular 
orasidagi burchak va kesishuvning piketaj o’rni ko’rsatiladi. 
Chizmaning bo’sh joyida yo’l rejasini mustahkamlash sxemalari va to’g’rilar va 
egrilar jadvali, chap tomondagi tepa burchakda esa, shimol – janub yo’nalishi 
ko’rsatilgan strelka ko’rsatiladi. 
Yo’l rejasi juda uzun bo’lgan hollarda birinchi chizma varag’i tugaganda 
keyingi varaq boshi va oxirida punkir chiziq chiziladi.
5-rasm. Reperlar qaydnomasi.