“Uzacademia” scientific-methodical journal



Download 3,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet139/168
Sana10.07.2022
Hajmi3,92 Mb.
#770842
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   168
Bog'liq
Respublika Konferensiya 23-son 1-qism

PSIXIK HOLATNI IFODALOVCHI LEKSEMALAR SEMANTIKASI 
 
Hakimjonova Sevara, Mahmudova Shoiraxon 
 
Annotatsiya:
Ushbu maqola ruhiy holat ifodalovchi leksemalarning 
semantikasiga bag‗ishlangan bo‗lib, unda ushbu so‗zlar boshqa turdagi holat 
leksemalardan ajarlib turishi yoritilgan. 
Aннотация: 
В данной статье освещаются вопросы семантики лексем 
выражающих психологическое состояние, различие данных слов от слов 
выражающих другие формы состояния.
Annotation:
 This article is devoted to the semantics of the lexem that expresses 
the lexis, which describes the distinctive and semantic feelings that occur in human 
beings as well as other lexical semantic groups. 
R.Rasulov holat fe`llarni semantik jihatdan mukammal tarzda tadqiq etgan yirik 
olim sanaladi. Ruhiy holatni faqatgina fe‗llar emas, sifat so‗z turkumiga oid so‗zlar 
ham bajaradi. Inson tabiatiga xos bo‘lgan jismoniy, ekspressiv – ruhiy holatlar o‘ziga 
xos xarakterga ega. R.Rasulov insonga xos bo‗lgan holatlarni to‘rtga bo‘lgan. Ular: 
a) ichki holat (ruhiy kechinmalar bilan bog‘liq); b) tashqi holat (xursandlik, 
darg‘azablik… bilan bog‘liq); d) jismoniy holat (sog‘lomlik, betoblik, kuchlilik, 
zaiflik… bilan bog‘liq); e) ijtimoiy holat (boylik, kambag‘allik… bilan bog‘liq 
fe‘llar)
.
12
Ruhiy—psixologik holat fe‘llari, asosan, insonga xos bo‘lib, o‘y—xayol, eslash, 
unutish, dard—alam tortish, achchiqlanish, kuyish… bilan bog‘liqdir. Bular, asosan, 
turg‘un va frazeologik iboralar bilan beriladi va, shuningdek, ushbu fe‘llar miya (o‘y, 
tafakkur), yurak (ko‘ngil) bilan bog‘liq bo‘lib, xuddi shu so‘zlarning o‘zi ham nutqda 
ba‘zan ishtirok etadi. Bunday fe‘llar yangi dastur va darsliklarda (maktablar uchun) 
tafakkur fe‘llari deb berilgan: 
O‘yga tolmoq ~ o‘yga cho‘mmoq

O‘ylab — o‘ylab 
o‘yiga yetolmaslik; Xayoli qochmoq

Eslamoq – yodiga olmoq

Ko‘z o‘ngiga 
keltirmoq 
kabi. Badiiy asarlarda ularning ma`nosi yanada oydinlashadi: 
Muhayyo 
seskanib
Salimjonga qaradi. Muhayyo hozir, ammasi boshiga shuncha tosh-tuproq 
yog‗dirgandan keyin ham yerga toptalgan oltinday 

Download 3,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   168




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish