“Uzacademia” scientific-methodical journal

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
185 
www.academiascience.uz
Topologik tashkil etuvchilarni 
ArcCatalog
tizimiga joylashtirganimizda biz o‘z-
o‘zidan geoma‘lumotlar bazasiga (3-rasm) ega bo‘lamiz.
ArcMap
da yaratilgan geoma‘lumotlar bazasini ishchi stoliga chaqirtiramiz va 
Nurli shaharcha TT asosida shaharcha kartografik modelini yaratishni boshlaymiz. 
Buning uchun biz keltirilgan Nurli shaharchasi telekommunikatsiya tizimining 
hududiy taqsimoti xaritasini va topologik tashkil etuvchilarni ishchi stolga 
yuklaymiz. Ishni boshlashda topologik tashkil etuvchilar tiplariga ko‘ra qatlamlar 
yaratiladi va qatlamlar umumlashganda shaharcha elektron kartografik modeli 
yaratilganligini ko‘rishimiz mumkin.
4-rasm Nurli shaharchasining 
kartografik modeli 
5-rasm Nurli shaharchasi elektron 
kartografik modelining geografik 
hudlarga ajratilishi 
Taxminlash jarayonini amalga oshirishda taxminlangan hududni yanada turli 
hududga (geografik nuqtai nazardan) ajratgan holda tahlil qilsak yangidan qo‘shilgan 
aholi hududlari, bino va inshoatlar v.h ga talab qilingan TT elementlarini qanday 
geografik hududlarga joylashtirish kerakligini yanayam aniqroq aytishimiz mumkin 
bo‘ladi. Buning uchun yaratilgan elektron kartografik modelni 4 ta ya‘ni 
Shimoliy 
g‘arb, Shimoliy sharq, Janubiy g‘arb, Janubiy sharq
deb nomlangan geografik 
hudlarga ajratamiz va mazkur hududlarga yangidan ko‘shilgan aholi hududlari, bino 
va inshoatlar v.h ni TT elementlari bilan taminlash mazkur geografik hudlar asosida 
amalga oshiriladi.
6-rasm Obyektlar bo‟yicha abonentlar sonlari taqsimoti elektron xaritasi 

---

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR” 
MAVZUSIDAGI 23-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI