Uyg‘onish davri san’ati

Tayanch tushunchalar.

Garmoniya – nafislik.

«David» - afsonaviy qahramon.

Gattamelatta - shu davrning jangchi qahramoni.

«Madonna» - Bibi Maryam.

Grafika - sana’tning keng tarqalgan turlaridan biri. Bu san’atga oddiy qora qalamda chizilgan surat, mavzuli kompozitsiya, kitobga ishlangan turli suratlar, bezak rasmlardir.

Gravyura - grafikaning bir turiga kiradi.

Mikelandjelo Buanorotti (1475-1564) Haykaltarosh, rassom, me’mor va shoir. Yuqori va so‘ngi uyg‘onish davrida ijod etgan. Badiiy ta’limni Florensiyada olgan. (Italiya).

Miron (er.av. V asrning birinchi yarmi, Yunoniston) haykaltarosh. Uning eng mashhur asari «G‘olib atletlar» haykali.

Kentavr - yarim odam, yarim ot ko‘rinishidagi afsonaviy hayvon.

Pegas - Kanotli ot.

Timpan - deraza, eshik tepasida koldirilgan yarim ark ichidagi yuza.

Sfanks - odam boshli, sher tanali afsonaviy hayvon.

Terrokota (Italyancha) - pishirilgan loy. Haykaltaroshlik san’atining ko‘rinishlaridan hisoblanadi.

Pedestal - haykal va haykalchalar gruppasi o‘rnatiladigan shoxsupa.

Relef (fransuzcha)-relf dumalouk haykal-taroshligidan farqlanib, yuzaga uyib ishlanadi va bir tomondan ko‘rish mumkin.

Nefertiti - firavn Exnotonning rafikasi.

Afrodita - (grek mifologiyasida, rimliklarda Venera ataladi). Go‘zallik va muxabbat ramzi.

Appalon - quyosh va san’at hudosi.

Kapitel - ustunning yuqori qismi bezagi.

Monumental - maxobatli yirik san’at asari.
Savollar:

1. Uyg‘onish davri san’ati deyilganda qaysi davr san’ati tushuniladi?

   
   

2. Protorenessans nima va bu davrda qanday rassomlar yashab ijod qilgan?

   
   

3. Renessans davrining qanday yirik san’atkorlarini bilasiz?

   
   

4. Ularning san’at taraqqiyotiga qo‘shgan hissalari nimada?

   
   

5. Haykaltaroshlik tasviriy san’atning turi.

   
   

6. Qadimgi Misr va Yunonistonda ilk haykaltaroshlik.

   
   

7. Uyg‘onish davrida Italiya haykaltaroshligi (Donotello, Mikelandjelo Buanorotti va boshqalar).

   
   

8. Qadimgi Turkistonda haykaltaroshlik (Tuproq qal’a, Xalchayon, Varaxsha, Afrosiyob).

   
   

9. Hozirgi zamonaviy o‘zbek haykaltaroshlari ijodi.

   
   

http://fayllar.org