Ўқув йили қабулидаги Тошкент давлат техника университети магистратура мутахассисликлари руйхати

 
РЕЛЕЛИ ҲИМОЯ ВА АВТОМАТИКА фани бўйича: 
Реле ҳимоясига қўйиладиган талаблар. Нонормал ҳолатлар. Қисқа туташув турлари. 
Реле ва уларнинг турлари. Релеларнинг уланиш схемалари. Ток трансформаторлари. 
Вазифаси. Аниқлилик даражаси. Ток трансформаторининг юки ва уланиш схемалари. 
Кучланиш трансформаторлари, вазифаси, иш режими, уланиш схемалари. Электр механик 
ва электрмагнит релелар. Ёрдамчи релелар. Индукцион релелар. Индукцион қувват 
йўналиш релелар, иш принципи. Синусли ва косинусли релелар. Магнито-электрик ва 
яримўтказгичли релелар. Қутбланган релелар. Ҳимоя занжирида оператив ток манбалари, 
вазифаси, турлари, схемалари. Токли ҳимоялар. Максимал токли химоя (МТХ) схемалари,
ишлаш токи ва сабр вақти, сабр вақти токка боғлик МТХ. Кучланиш бўйича ишга 
тушувчи МТХ. Ўзгарувчан МТХ. Токли кесим, схемалари, параметрлари. Уч поғонали 
ҳимоя. Йўналтирилган ҳимоялар. Дифференциал ҳимоялар, турлари. Параметрлари ва 
ишлаш принципи. Трансформатор ҳимояси. Шикастланишлар ва нонормал ҳолатлар. 
Газли ва токли ҳимоялар. Трансформаторларнинг дифференциал ҳимоясини вазифаси, 
параметрлари, схемалари, турлари. Фаза бўйича компенсациялаш. Асинхрон ва синхрон 
моторлар ҳимояси, шикастланиш турлари ва нонормал режимлар, ҳимоя турлари ва 
схемалари.
 
ЭЛЕКТР ТАРМОҚЛАРИ ВА ТИЗИМЛАРИ фани бўйича: 
Жахон ва Ўзбекистоннинг энергия ресурслари. Электр энергияни ишлаб 
чиқаришининг ананавий ва ноананавий усуллари.
Ҳар ҳил турлари электр станцияларда электр энергияни ишлаб чиқариш. ИЭСнинг 
(КЭС ва ИЭМ) принципиал технологик схемаси. Газ-турбина ва буғ-газ қурилмалари (ГТК 
ва БГК). ГЭСда электр энергияни ишлаб чиқариш. 
Марказий Осиѐнинг ва Ўзбекистоннинг йирик ИЭС ва ГЭСлари. Ўзбекистоннинг 
электр энергетика тизими. Марказий Осиѐ Бирлашган энергетика тизими.
Электр юкламаси графиклари. Юклама графикларининг классификацияси ва 
характеристикалари. Энергия тизимларнинг юклама графиклари ва уларни ҳар ҳил электр 
станциялар билан қоплаш. 
Электр техниканинг асосий қонунлари: электр магнит индукцияси қонуни, Ом 
қонуни, Кирхгоф қонунлари, Ленц қоидаси. Чап ва ўнг қўл қоидасининг энергетик 
маъноси. 
Ўзгарувчан ва ўзгармас токнинг ҳосил қилиниши. Электр машинасининг асосий 
қисмлари. 
Ўзгарувчан ток. Ўзгарувчан токнинг асосий параметрлари: оний, максимал ва таъсир 
этувчи қийматлар. Актив қаршилик. Сиғим. Индуктивлик. Ўзгарувчан ток занжири учун 
Ом қонуни. Ток ва кучланиш орасида фазалар фарқи. 
Генератор, трансформатор ва автотрансформаторларнинг ишлаш принциплари. 
Уларнинг параметрлари. 
Актив, реактив ва тўла қувват хақида тушунча. Энергия ва элементларда энергия 
исрофи. Қувват ва энергиянинг турли бирликлари, улар орасидаги муносабатлар. 
Уч фазали ток. Айланувчи магнит майдонининг ҳосил қилиниши. Уч фазали ва бир 
фазали асинхрон моторлар. Уч фазали ўзгарувчан токнинг афзалликлари. Юлдузча ва 
учбурчак туташув схемалари. Ўзгармас ва ўзгарувчан токнинг қўлланиш сохалари. 
Эгри чизиқли занжирлар.

---

42 
ЭУЛ, трансформаторлар ва автотрансформаторларнинг алмаштириш схемалари ва 
ҳисобий параметрлари. 
Электр тармоқлари ва тизимлари холатларини ҳисоблашда юкламаларнинг берилиш 
шакллари. 
Содда радиал тармоқ холатини юкламалар хақида маълумотнинг токлар ва 
қувватлар сифатида турлича берилган вазиятларда ҳисоблаш. ЭУЙ бошланиши ва охири 
бўйича ҳисоблаш. 
Электр тармоқларида қувват ва энергия исрофлари. 
Реактив қувватни компенсацияловчи қурилмалар. 
Электр тармоқларида кучланишни ростлаш (трансформаторлар, реактив қувватнинг 
манбалари ва ҳ.к. лардан фойдаланиб қарама-қарши, марказлашган ва ҳ.к. ростлаш). 
Ўтказгичларнинг кесим юзалари ва нимстанцияларда трансформаторларни танлаш. 
Электр тармоқларини техник – иқтисодий ҳисоблашлар. 
Энергетика системасида частотани ростлаш. 
Мураккаб электр тармоқлар холатларини тугун тенгламалари усули бўйича 
ҳисоблаш. Тугунларда кучланиш қайд этилган холатларда ҳисоблаш.