Ўқув жараёнида мультимедиали воситаларни қўллаш муаммолари удк

Биринчи – уларни тўғридан – тўғри мулоқотни тармоқли (алоқа тармоғи орқали, видео, товушли конференциялар) орқали ташкил этиш бўлиб, улардан энг самаралиси ва таълимда тўғридан – тўғри мулоқот турига энг яқини видеоконференциядир. Лекин, уни ўтказишга баъзида техник факторлар тўсқинлик қилади.
Тўғридан – тўғри мулоқот ўтказишни ташкил этишни бошқа имконияти – бу ўқув жараёнида ўқитувчи ва талабани мулоқоти ўқитувчи – консультантлар ёрдамида кузатиб борилади.
2. Таълим жараёнида талабанинг актив фаолияти муҳимдир.
Компьютерли технологияга асосланган таълимни актив характерда бўлиши мустақил таълим принципи билан чамбарчас боғлиқ бўлиши керак. Талабаниниг фаоллиги, аввало унинг ўқишга, билим олишга қизиқиши билан белгиланади. Масофавий ўқитиш талабани мустақил фикрлашга, изланишга ундайди. Шунинг учун масофавий ўқитишда талабани керакли информацияни мустақил топишга, изланишга, масалани рационал ечимини топишга, олинган билимларини танқидий таҳлил қилаоладиган, уларни амалда қўллаш ва янги билимларга эга бўлишига ундайдиган усуллар ва технологиялардан фойдаланиши зарур.
3 Ўқитиш - индивидуал – йўналтирилган бўлиши кераек.
“Индивидуал – йўналтирилган ўқитиш” тушунчаси талабани психологик ва педагогик хусусиятига боғлиқ бўлиб таълимни дифференциаллаштириш ва индивидуаллаштиришни кўзда тутади.
Ўқув жараёнини самарадорлигини ошириш онгли – ўқув фаолиятини фақат уни индивидуаллаштириш асосида эришиш мумкин. Бундай (ўқитиш) таълим компьютерли воситалар ва юқори таълим технологияларга асосланган бўлиши мумкин.
Таълимни компьютерли воситалар ёрдамида ташкил этиш шакли олийгоҳ доирасида ҳам, ундан ташқари доирада ҳам қўлланилиши мумкин.
Мутлақо равшанки, таълимда компьютерли технологияларни қўлланилиши ўқитишни масофага ва вақтга боғлиқ бўлмаган (қаерда, қачон) коммуникатив муҳитда индивидуаллаштирилган ўқитишга асосланади.
Мультимедиали ўқитиш воситаларини танлашда ўқитувчи ўқув предметининг ўзига хос хусусиятларини, жиҳатларини ҳисобга олиши керак, муайян фаннинг алоҳида тадқиқот усуллари ва уларнинг қонуниятларини назарда тутмоқлиги керак.
Мультимедиали технологиялар ўқитиладиган курснинг мақсади ва васифасига мос ҳолда ўқув жараёнига киритилиши керак.
Бундан ташқари, ўқитишда мультимедиали воситаларни қўллаш қатор афзалликларга эгаки, булар:

• 
  таълим жараёнини кўргазмали материаллар ҳисобига фаоллаштириш;
  
• 
  информацияни мантиқий ва кўргазмали материаллар билан биргаликда ўзлаштириш имкониятини мавжудлиги;
  
• 
  таълимни интерактивлиги. Интерактивлик белгиланган чегарада информацияни тақдим этишни бошқариш мумкинлиги;
  
• 
  ҳар хил турдаги мультимедиали ўқув информацияни мослашувчанлиги ва интеграциясидир.
  

Ўқув жараёнига мультимедиали технологияни қўллаш (тармоқли технология, электрон қўлланмалар) ўқитувчи билан мулоқотда талаба коммуникатив субъектга айланади, бу эса талабанинг мустақил фикрлаш ва ижодий фаолиятини ривожлантиради.
Адабиётлар

1. 
   Калашников В.И., Нефедов А.Б., Путилин А.Б. и др. «Информационно-измерительная техника и технологии» под. ред. Раннева Г.Г. – М.: высшая школа 2002. – 454 стр.
   
2. 
   Советов Б.Я., Цехновский В.В. «Информационные технологии» М.: высшая школа 2008. – 236 стр.
   
3. 
   Раннев Г.Г. «Информационно-измерительные системы» Москва, изд. Академия, 2010.
   
4. 
   Ismatullaev P.R., Qodirova SH.A. “Metrologiya asoslari”. O’quv qo’llanma. “Extremum - press” nashriyoti. Toshkent. 2012.
   
5. 
   www.standart.ru; www.usst.uz
   
6. 
   www.smsiti.uz; www.standart.uz