ЎҚув адабиёти овқатланиш

Сутдан қайта ишланган маҳсулотларга ўтувчи радионуклидлар

миқдори

Маҳсулот	Радионуклид, %
	Цезий-137	Стронций-90	Йод-131
Творог (пишлоқ)	10 ... 21	14 ... 27	–
Сметана	9	–	–
Суюқ қаймоқ	5 ... 7	3 ... 7	16
Сарёғ	1,5	1	3,5

Бундан келиб чиқадики, рациондан сабзавот ва қўзиқоринлар қайнатилган сувни, гўшт, балиқ қайнатилган шўрвани, тузланган карамнинг номакобини, сут зардобини чиқариб ташлаш билан организмга радионуклидлар тушишини салмоқли даражада камайтириш мумкин экан. Шуни ҳам ёдда тутиш лозимки, озиқ-овқат маҳсулотларидан радионуклидларни чиқариб ташлашнинг юқорида кўрсатиб ўтилган пазандалик усулларидан фойдаланиш фақатгина радиоактив ифлосланиш аниқланган (МЙД дан ошиқ бўлган)дагина асосли бўлади. Ифлосланиш йўқ бўлган ҳолда эса ушбу усуллар билан маҳсулотларга ишлов бериш улардаги витаминлар, минерал моддалар, аминокислоталар, овқат толалари салмоқли йўқотилиши ҳисобига уларнинг озуқавий қиймати йўқотилишига сабаб бўлиши мумкин.

Шу тариқа, маҳсулотнинг радионуклидлар билан ифлосланиш даражасига қарабгина тавсия этилувчи пазандалик ишлови бериш усулларидан тўлиқ хажмда ёки қисман фойдаланиш ҳақида қарор қабул қилиниши лозим. Танланган пазандалик ишлови бериш схемасининг мақсади барча ҳолатларда ҳам минимал технологик таъсир кўрсатилган ҳолда нуклидларнинг қолдиқ миқдорларини МЙДгача камайтиришдан иборат бўлади. Маҳаллий озуқа хом-ашёси ва унинг асосидаги маҳсулотларнинг аҳамиятли даражада ифлосланиши шароитларида бунинг оқибатида маҳсулотларга муҳим озуқа моддаларини муқаррар йўқотилган ҳолда тўлиқ ишлов бериш схемасини амалга ошириш зарурати туғилганида, поливитаминли ва витамин-минералли фармакологик дори-дармонларни мажбурий қўллаш ва зудлик билан четдан олиб келинган юқори сифатли маҳсулотлар ҳисобидан “озиқ-овқат савати” сифатини ошириш каби чора- тадбирлар тавсия этилади.