ЎҚув адабиёти овқатланиш гигиенаси фани бўйича ўҚув қЎлланма профессор Г. И. Шайхова таҳрири остида

Текшириш учун намуна олиш.
Намуна олиш учун аввал ўртача намуна ажратиб олинади. Бунинг учун маҳсулот партиясининг яхшилаб кўздан кечиргандан кейин ҳар жойдан умумий банкаларнинг 1/30 қисми олинади, бунда жами текширишга олинаётган банкалар сони 10 тадан ошмаслиги керак. Агар зарарланган консерва банкалари бўлса, ўртача намуна сони 2 баробар оширилади, яъни, 1/15 қисми олинади. Бу ўртача намуналардан кимёвий ва бактериологик текшириш учун намуна ажратиб олинади. Агар консерваларнинг оғирлиги 1 кг дан кам бўлса, 5 та кимёвий ва 5 та бактериологик текширишга олинади. Агар 1 кг дан кўп бўлса, 3 тадан олинади.
Лаборатория текшириш усуллари:
Ташқи кўринишига баҳо бериш. Бомбажни аниқлаш
Консерва банкаларини герметиклигини аниқлаш
Консерва банкаларини ички юзасини кўздан кечириш, баҳолаш
Консерва маҳсулотларини органолептик текшириш
Консерва маҳсулотларини физико-кимёвий текшириш
Консерва маҳсулотларини кислоталигини аниқлаш;
Консерва маҳсулотларида ош тузи миқдорини аниқлаш.
Консерва идишларидаги қўрғошин миқдорини аниқлаш.
Ташқи кўринишига баҳо бериш.
Бомбажни аниқлаш.


Банкаларни ташқи кўринишини баҳолаш.
Консерва маҳсулотларини текшириш ташқи кўринишига баҳо беришдан бошланади, ундаги ёзувларга эътибор берилади. Банкадаги деффектларга, геметик бузилганлигига, банка чокларидаги зангларга, хамда банкалардаги (қопқоғи ва тагидаги) ёзувларга аҳамият берилади. Ёзувлар қуйидагиларни англатади:
а) консерва тури (Р-рыба, М-мясо, К-мева ёки сабзавотлар);
б) завод (траулер) номери;
в) консерва ишлаб чиқарилган йил (охирги сон – 2001 – 1, 2007 - 7);
г) смена номери;
д) ишлаб чиқарилган консервалар сони (2 та рақам);
е) консерва ишлаб чиқарилган ой (ҳарф билан белгиланади);
ж) консерваларни ассортимент шифри (3 та рақам).
Консервалар ишлаб чиқарилган ойлари қуйидагича ҳарфлар билан белгиланади: А- январ, Б- феврал, В- март, Г- апрел, Д- май, Е- июн, Ж- июл, И- август, К- сентябр, Л- октябр, М- ноябр, Н- декабр