Usullarining tasnifi va tavsifi



Download 18 Kb.
Pdf ko'rish
Sana31.12.2021
Hajmi18 Kb.
#264875
Bog'liq
Kontakli-payvandlash-texnologiyasi-va-jihozlari



4

USULLARINING TASNIFI VA TAVSIFI

1.1. Bosim bilan payvandlashning mohiyati

Bosim bilan payvandlashda tanavorlar (zagotovkalar)ni biriktirishga 

biriktiriladigan yuzalarini tashqi kuch qo‘yish hisobiga birgalikda plastik 

deformatsiyalash yo‘li bilan erishiladi. Bunda biriktirish joyidagi material, 

qoidaga ko‘ra, plastikligini oshirish maqsadida qizdiriladi. Deformatsiyalash 

jarayonida notekisliklar eziladi, oksid pardalari yemiriladi, natijada toza 

yuzalarning tegish kontakti kattalashadi. Atomlararo bog‘lanishlarning 

yuzaga kelishi detallarning mustahkam birlashishiga olib keladi.

Materiallarni payvandlash deb, ularni atomlarning o‘zaro ta’sirlashish 

kuchlari hisobiga biriktirish jarayoniga aytiladi. Ma’lumki, metall detallarning 

sirtqi  atomlari  to‘yinmagan  erkin  bog‘larga  ega  bo‘ladi,  bu  bog‘lar 

atomlararo kuchlar ta’sir qiluvchi masofada yaqinlashgan turli atomlar 

yoki molekulalarni qamrab oladi. Agar ikkita metall detallarning yuzalari 

atomlararo kuchlarning metall ichida turadigan masofada yaqinlashtirilsa, 

ular (yuzalar) tegish yuzasida birlashib yaxlit bir narsaga aylanadi, uning 

mustahkamligi yaxlit metallning mustahkamligi bilan barobar bo‘ladi. 

Birikish jarayoni energiya sarflanmasdan va juda tez, deyarli bir zumda 

o‘z-o‘zidan yuz beradi.

Oddiy metallar xona haroratida nafaqat bir-biriga oddiy tekkizilganda, 

hatto  katta  kuch  bilan  bosilganda  ham  o‘zaro  birikmaydi.  qattiq 

metallarning birikishiga, eng avvalo, ularning qattiqligi halaqit beradi, ular 

yaqinlashtirilganda rosmana tegish (kontakt), ularga qanchalik yaxshi ishlov 

berilgan bo‘lmasin, faqat bir necha nuqtada sodir bo‘ladi.

Birikish jarayoniga metallar sirtidagi iflosliklar — oksidlar, yog‘ pardalari 

va boshqalar, shuningdek gazlar molekulalarining singigan qatlamlari 

kuchli  ta’sir  qiladi.  Sirtning  tozaligini  faqat  yuqori  vakuum  sharoitida 

(kamida 1—10

8

 mm simob ustunida) birmuncha uzoq muddat saqlab 



turish mumkin.

Mazkur qiyinchiliklarni bartaraf etish uchun payvandlashda qizdirish 

va bosimdan foydalaniladi.

qizdirilganda harorati ko‘tarilishi bilan metall plastik bo‘lib qoladi. 

Haroratni yanada ko‘tarish orqali metallning erishiga erishish mumkin. 

By holda suyuq metallning hajmlari umumiy payvandlash vannasiga o‘z-

o‘zidan birlashadi.

Biriktiriladigan qismlarga beriladigan bosim metallning anchagina 

plastik  deformatsiyalanishini  yuzaga  keltiradi  va  u  suyuqlik  kabi  oqa 

boshlaydi. Metall ajralish yuzasi bo‘ylab siljib o‘zi bilan iflosliklar, pardalar 



Download 18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish