Usulda qazib olishning qulayliklari va kamchiliklari

ochiq  kon 

ishlari 

deb  aytiladi.  Katta  miqyosdagi  ochiq  kon  ishlari  foydali  qazilma 

boyliklarini  qazib  olish  bilan  uzviy  aloqadadir.  Bunda  yer  ostida  yotgan  foydali 

qazilma  boyliklarini  qazib  olish  bilan  aloqador  barcha  ishlar  va  jarayonlar,  ochiq 

kon inshoatlari orqali amalga oshiriladi. Yer osti usulida qazib olishda esa foydali 

qazilma  boyliklarini  maxsus  jihozlangan  yer  osti  inshoatlari  yordamida  qazib 

olinadi.  Konlarni  ochiq  usul  bilan  qazib  olishda  konchilik  ishlari  ikki  qismga 

bо‘linadi: 



 

ochish ishlari (qoplovchi jinslarni qazish, tashish va joylashtirish ishlari); 



 

qazib  olish  ishlari  (foydali  qazilma  boyliklarini  qazish,  tashish,  bir  joyga 

tо‘plash yoki tushirish ishlari). 

Ochish  ishlari  foydali  qazilmani  qoplab  turgan  bо‘sh  tog‘  jinslarini  olib 

tashlashdan  iborat. Ushbu jarayon  foydali  qazilmaga  yetib borishni ta’minlashi  va 

uni  xavfsiz  holda  qazib  olishga  sharoit  yaratishi  lozim.  Ochish  va  qazish  ishlari 

natijasida karyer hosil bо‘ladi. 

Karyer

  –  foydali  qazilma  konlarini  ochiq  usulda  qazib  oluvchi  kon 

korxonasi..  

Ishlab  chiqarish  asoslari  va  maqsadlari  uchun  ochuvchi  va  tayyorlovchi 

lahimlarni birlashtiradigan alohida kon tayyorlov ishlari о‘tkaziladi (asosiy xandak 

va  yarim  xandak,  qirqma  xandak  va  yarim  qirqma  xandak  va  boshqa  lahimlar). 

Kon tayyorlov ishlarini о‘tkazishdan maqsad shundan iboratki, bu qazish joylariga 

(zaboylarga) va kon ishlarining boshlanish frontiga transportni kelishini ta’minlash 

uchun yо‘l ochib beradi. 

Ochiq usulda qazish qо‘yidagilarni ham о‘z ichiga oladi: 



 

kon  va  uning alohida  uchastkalarini tayyorlash  ishlari  (asosan  ustki  qismini 

tayyorlash); 



 

qazib olinayotgan tog‘ jinslari massivi mustahkamligini ta’minlashdagi kon-

zaxira  muxofazasi  va  inshoatlarini  hisobga  olish  ishlari  (suv  muvozanatini 

ta’minlash,  kon  jinslarining  о‘z-о‘zidan  yonib  ketishini  va  yuzaning 

deformatsiyasini oldini olishdagi qayta tiklash ishlari va h.k. ishlar).