Усмонхон алимов

«
Эй имон келтирганлар! Ўз уйларингиздан ўзга 
уй ларга то изн сўрамагунингизча ва эгаларига са-
лом бермагунингизча кирмангиз! Мана шу сизлар 
учун яхшидир. Зора, 
(бу гапдан) 
эслатма олсангиз» 
(Нур, 27)
.
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ум мат ла­
рига одобли бўлишда саломнинг ўрни ўта муҳим ли ги ни, 
унда ажру савоб зиёда бўлишини таъкид ла ган лар. Имом 
Бухорий Абдуллоҳ ибн Амр ибн Осдан ривоят қилади. 
«Бир киши Расулуллоҳдан (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): 
“Исломнинг қайси амали яхши?” деб сўради.
Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Таом 
бериш ва таниган­танимаган одамга салом бе риш”, дея 
марҳамат қилдилар».
 ِهْيَلَع ُللها ىَّل َص ِللها ُلوُسَر َلاَق :َلاَق ُهْنَع ُللها َي ِضَر َةَرْـيَرُه يِبَأ ْنَع ٌمِل ْسُم ىَوَر
 ْمُكُّلُدَأ َلاَوَأ اوُّباَحَت ىَّتَح اوُنِمْؤُـت َلاَو اوُنِمْؤُـت ىَّتَح َةَّنَجْلا اوُلُخْدَت َلا « :َمَّلَسَو
»ْمُكَنْـيَـب َمَلاَّسلا اوُشْفَأ ؟ْمُتْبَـباَحَت ُهوُمُتْلَعَـف اَذِإ ٍءْيَش ىَلَع
Имом Муслим Абу Ҳурайрадан (розияллоҳу анҳу) ри
­
воят қилади. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): 
“Мўмин бўлмагунингизча жаннатга кир майсизлар. Ўза­
ро муҳаббат қилмагунингизча мўмин бўлолмайсизлар. 
Сизларни ўзаро муҳаббатли бўлишга сабаб бўладиган 
амалга далолат қилайми? Орангизда саломни кенг тар­
қатинглар”, дедилар.
www.muslim.uz

---

 
Усмонхон Алимов

179
Салом бериш тартиби
Салом берувчи киши “Ассалому алайкум ва раҳ матул­
лоҳи ва баракотуҳ” деб салом бериши афзалдир. Унга жа
­
воб берувчи ҳам кўплик шаклида “Ва алайкум ассалом ва 
раҳматуллоҳи ва барокатуҳ” демоғи фарз дир, гарчи салом 
берувчи бир киши бўлса­да, шундай салом бериш лозим.
Абу Довуд ва Имом Термизий Имрон ибн Ҳа синдан 
(розияллоҳу анҳу) ривоят қилади. «Пай ғам баримиз (сол­
лаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳузур ларига бир киши келди ва 
“Ассалому алайкум”, деди. Унга (саломига) жавоб берил
­
ди. Пайғамбаримиз (сол лал лоҳу алайҳи ва саллам): “Ўн”, 
дедилар. Сўнгра бошқа бир киши келди ва: “Ассалому 
алай кум ва раҳматуллоҳи”, деди. Унга (саломига) жавоб 
берилди. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва сал лам): 
“Йигирма”, дедилар. Сўнгра яна бошқа киши кел ди ва: 
“Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баро катуҳ”, деди. 
Унга ҳам жавоб берилди. Пай ғамбаримиз (сол лаллоҳу 
алайҳи ва саллам): “Ўттиз”, дедилар». Бу ерда саломнинг 
савоб даражасига ишора қилинган.
Имом Бухорий ва Имом Муслим ҳазрат Ойшадан 
(розияллоҳу анҳо) ривоят қилади. «Менга Расулуллоҳ 
(соллал лоҳу алайҳи ва саллам): “Бу Жаброил (алайҳис­
са лом) сенга салом айтди”, дедилар. Мен: “Ва алай ҳис­
салому ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ”, дедим». 
Салом бериш одоби
Салом бериш одоби уловдаги кишининг пиёдага, 
юрувчи ўтир ганга, озчилик кўпчиликка, кичикнинг кат
­
тага салом беришидир.