Усмонхон алимов

«
Ким у хоҳ эркак бўл син, хоҳ 
аёл – мўминлик ҳолида савобли ишлар қил са, айнан 
улар жаннатга кирурлар ва уларга хур мо данагининг 
ипича ҳам зулм қилинмагай”
(Нисо, 124)
, 
“Албатта, 
муслим ва муслималар, мў мин ва мўминалар, ито
­
атли эркаклар ва итоатли аёллар, ростгўй эркаклар 
ва ростгўй аёллар, сабр ли эркаклар ва сабрли аёл
­
лар, тавозели
(камтар) 
эркаклар ва тавозели аёллар, 
садақа қилувчи эр как лар ва садақа қилувчи аёллар, 
рўза тутувчи эр как лар ва рўза тутувчи аёллар, ав
­
ратларини
(ҳа ром дан) 
сақловчи эркаклар ва
(аврат
­
ларини ҳаром дан) 
сақловчи аёллар, Аллоҳни кўп зикр 
этувчи эркаклар ва
(Аллоҳни кўп) 
зикр этувчи аёллар 
– улар учун Аллоҳ мағфират ва улуғ мукофотни
(яъни 
жаннатни) 
тайёрлаб қўйгандир»
(Аҳзоб, 35).
Аёлларнинг ҳам таълим олиши фарзи айнлигига қу­
йидаги саҳиҳ ҳадислар далил бўлади. Имом Термизий, 
Абу Довуд (лафзи Абу Довудники) ривоят қиладилар. 
Пай ғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) дедилар: 
“Кимнинг уч қизи ёки учта, ё олтита, ё иккита опа­синг­
лиси бўлса ва уларга одоб бериб, уларга яхшилик қилса ва 
уларни турмушга берса, унга жаннат бордир”. Бошқа бир 
ривоятда: “Қайси эркакнинг чўриси бўлса, у унга таълим 
бериб, таълимини чиройли қилса ва унга одоб бериб, 
одобини чиройли қилса, сўнгра уни озод қилиб, ўша аёл
­
га уйланса, у кишига икки ажр бордир”, дейилади.
www.muslim.uz

---

 
Усмонхон Алимов

251
Бу ҳақда Имом Бухорий ва Имом Муслимнинг саҳиҳ 
тўпламларида ҳам ҳадислар келган. Пайғамбаримиз (сол­
лаллоҳу алайҳи ва саллам) Аллоҳ у зотга ўргатган нарса
­
ларни аёлларга ҳам ўргатиш мақсадида алоҳида кунни 
хослаб қўйганлар. Бир куни бир аёл келиб: “Ё Расулуллоҳ! 
Эркаклар сизнинг олдингизга келиб, сўзингизни олиб 
кетадилар. Биз учун ҳам бирор кун белгиланг, биз ҳу­
зурингизга келиб, Аллоҳ сизга ўргатган нарсаларни ўрга­
намиз”, деди. Шунда Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи 
ва саллам): “Фалон ва фалон куни жамланинглар”, деб 
айтдилар. Улар йиғилдилар, Пай ғамбаримиз (соллаллоҳу 
алайҳи ва саллам) келиб, уларга таълим бердилар. 
Балозирийнинг “Футуҳул булдон” китобида бундай ке­
лади: мўминлар онаси Ҳафса бинти Умар (розияллоҳу анҳо) 
жоҳилиятда Шифо исмли бир аёлдан ёзишни ўрган ган эди
­
лар. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Ҳафса 
онамизга уйланганларидан кейин Ши фони топиб, Ҳафса 
онамизга қандай ўргатган бўл са, бош қаларга ҳам худди 
шундай чиройли ёзишни ўрга тиши ни талаб қиладилар. 
Юқоридаги ояту ҳадислардан хулоса чиқарсак, Ислом 
дини аёл кишини илмли, маърифатли бўлишга буюра
­
ди. Тарихдан маълум, аёллар ҳам Ислом раҳна молигида 
илм ва маданиятнинг энг юқори даражасига кўтарилган­
лар. Аёллардан машҳур табиблар етишиб чиққан. Ми
­
сол учун, турли кўз касалликларини аниқлаб, даъвоси
­
ни топган Зайнаб ва Қози Абу Жаъфар Тоф жолийнинг 
қизи Уммул Ҳусно араб дунёсининг машҳур табиблари
­
дан ҳисобланган. Яна Карима Утрузия, Сай йида Нафийса 
бинту Муҳаммад каби аёл муҳаддислар ҳам бўлган. 
Юқори илмий даражага эришган бу хонимлар қаторида 
Имом Шофиъий, Имом Бухорий, Ибн Халдун ва Ибн Ҳиб­
бон каби машҳур муҳаддислар, фақиҳлар, уламолар ва 
адибларнинг муаллималари ҳам бўлишган. Шариат аёл 
кишининг дини ва дунёсига фойда берадиган таълимни 
ўрганишга изн берар экан, уларни эркаклардан ажралган 
ҳолда бошқа­бошқа ўқитишни таъкидлайди.
www.muslim.uz

---

252
Оилада фарзанд тарбияси
Ақлан соғлом қилиб тарбиялаш масъулияти
Аллоҳ таоло барча ота­оналар ва мураббийлар зимма
­
сига ўзининг улуғ неъмати бўлган фарзандларни ақлан 
соғлом қилиб тарбиялаш масъулиятини юкла ган. Агар 
улар зиммаларидаги бу масъулиятга бепар волик қилсалар 
ва фарзандлари тарбиясида хатога йўл қўйсалар, Аллоҳ 
таоло буюк кун – охират кунида ҳисоб­китоб қилади. 
Болаларни бугунги кунда инсониятни хавотирга сола
­
ётган террорчилик ҳаракатлари ва дин ниқобидаги турли 
бузғунчи оқимлар, сионистлар, миссионерлар таъсири
­
дан асраш керак. Бунинг учун ота­оналар, бо ла лар тарбия­
си билан шуғулланадиган масъул киши лар ўша оқим ва 
ҳаракатларнинг туб мағиз, мақсад ва моҳиятини билиш
­
лари зарур. Бунда уларга газета ва журнал материалла
­
ри, телекўрсатувлар, интернет ха бар лари ёрдам бериши 
мумкин. Энг катта дастур Ал лоҳ нинг каломи Қуръони ка
­
рим ва Пайғам бари миз нинг (соллаллоҳу алайҳи ва сал
­
лам) суннатларидир. Аллоҳга шукр, юртимиз мустақил 
бўлгач, Қуръони каримнинг маъно таржималари, тафсир­
лар, ҳадис китоблари ва уларга шарҳлар босилиб чиқди. 
Лекин адашиб эгри йўлга кириб қолаётган, бошқа дин
­
ларга ўтиб кетаётган ёшларимиз йўқ эмас. Бу ҳол бизни 
жиддий ташвишга солиши ва уни бартараф қилиш йўл­
ларини излашимиз керак. 
Аллоҳ таоло: