Hayotni sug‘urtalash – oila o‘z boquvchisini yo‘qotganligini munosabati bilan duch kelishi mumkin bo‘lgan moliyaviy qiyinchiliklardan yaqinlarimizni himoyalash imkonini beruvchi dasturdir. Sug‘urtalangan shaxs vafot etgan taqdirda Sug‘urta kompaniyasi Naf oluvchilarga (me‘rosxorlarga) bunday og‘ir va kutilmagan holatlarda odatdagidan ko‘ra ko‘proq zarur bo‘ladigan sug‘urta pulini to‘lab beradi.
Hayot sug'urtasi nima?
Hayotni sug'urtalash - bu ijtimoiy va moliyaviy himoya bo'lib, u bir necha hodisalarni qamrab oladi: masalan, kasallik, o'lim yoki ma'lum yoshgacha omon qolish tufayli nogironlik. Bularning barchasi tanlangan sug'urta mahsulotiga bog'liqdir.
Korporativ mijozlar uchun ularning xodimlari foydasiga mo‘ljallangan mazkur dastur xodimlarni va ularning oilalarini ijtimoiy himoyasini ta‘minlashning samarali mehanizmi bo‘lib, xodimlarning o‘z ishlariga bo‘lgan ishtiyoqlarini oshiradi va qo‘shimcha rag‘bat bo‘lib xizmat qiladi.
Sug‘urta shartnomasining asosiy shartlari:
1. Sug‘urta muddati 2 dan 20 yilgacha;
2. Sug‘urta puli miqdori Sug‘urtalanuvchi (mijoz) tomonidan tanlangandan keyin Sug‘urta kompaniyasi sug‘urta mukofotini hisoblab beradi. Sug‘urta mukofotining miqdori Sug‘urtalangan shaxsning yoshi, sug‘urta muddati va sug‘urta badallarini to‘lash tartibiga bog‘liq;
3. Badallar to‘lovi quyidagi uslublarning birida: bir vaqtning o‘zida to‘liq, yillik, yarim yilda bir marotaba, har chorakda yoki har oyda amalga oshirilishi mumkin;
4. Sug‘urta pulining to‘lovi sug‘urtalangan shaxs vafot etsa (sug‘urta hodisasi), Sug‘urtalangan shaxs tomonidan tayinlangan Naf oluvchi yoki Sug‘urtalangan shaxsning me‘rosxorlariga to‘lanadi;
5. Sug‘urtalangan shaxsning yoshi – 18 dan 60 gacha, shartnoma muddati tugashi sanasida 65 yoshdan katta bo‘lmasligi kerak.
Soliq imtiyozlari:
Ushbu yo‘nalishni rivojlantirish va aholining himoyalanganligini oshirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Hukumati tomonidan qo‘shimcha soliq imtiyozlari taqdim etilgan:
– jismoniy shaxslarning daromadidan olinadigan soliqlar bo‘yicha imtiyozlar uzoq muddatga sug‘urtalash uchun sug‘urta mukofotlari to‘lashga yo‘naltirilgan jismoniy shaxslarning ish haqi va boshqa daromadlari soliqqa tortilmaydi (daromad solig‘iga tortilmaydi, O‘zR SK 378-moddasining 15-bandi).
Sug'urta kompaniyasi sug'urta tovonini to'laydi, qachonki: agar Sug'urtalangan shaxs ma'lum bir yoshga to'lganda, shuningdek baxtsiz hodisada vafot etgan taqdirda yoki Sug'urta shartnomasida nazarda tutilgan boshqa holatlar yuz bergan taqdirda. Odatda, o'lim holatlarida to'lov Sug'urtalangan shaxsning merosxo'rlari yoki Sug'urta shartnomasida ko'rsatilgan Benefitsiar tomonidan qabul qilinadi. Bundan tashqari bank ham olishi mumkin - agar mashina yoki uy-joy garovga qo'yilgan bo'lsa (qarz oluvchining sug'urtasi).
Hayot sug'urtasi qanday ishlaydi?
Mijoz hayot sug'urtasi shartnomasini (klassik turdagi) tuzadi va har oy, har chorakda yoki har yili sug'urta mukofotlarini to'lab boradi. Agar sug'urta hodisasi shartnoma muddati davomida ro'y bersa, masalan, omon qolish yoki o'lim, Kompaniya kompensatsiya to'laydi. Qoida tariqasida, kompensatsiya miqdori amalda to'langan badallar miqdoridan bir necha barobar yuqori bo'ladi. Masalan, sug'urta muddati 13 oy bo'lgan, har oyda 1000000 so'mlik to'lov bilan shartnoma tuzilgan:
- Sug'urtalangan shaxs omon qolganda: 13 000 000 so'm, shuningdek 4% dan 7% gacha bonus oladi.
- halokatli oqibatlarga olib kelganda: uning merosxo'rlari yoki Benefitsiar 13 000 000 so'm oladi.
Hayotni sug'urtalashning boshqa turlari ham bor, masalan, hayotda maxsus muhim voqealar uchun mablag' to'plash, masalan, nikoh, bolaning tug'ilishi yoki ko'pchilik farzandlarning balog'at yoshiga qadar tejash va hokazo.
Bundan tashqari, hayotni sug'urtalash bo'yicha yuqori daromadli mahsulotlar mavjud, bu yerda katta bonus bilan samarali tejashdan tashqari, siz 13-oydan boshlab oylik annuitetlarni (oylik to'lovlar) ham olishingiz mumkin. Annuitet oylik to'lovning 100% ni tashkil qilishi mumkin va to'lovlar plastik kartangizga o'tkaziladi.
Shuni yodda tutish kerakki, davlatimiz hayotni sug'urtalash sohasini rag'batlantirish maqsadida soliq imtiyozlarini joriy etgan, bu esa sug'urta himoyasining zarur miqdori va amal qilish muddatidan tashqari, daromad solig'ini 12% ortiqcha tejashga imkon beradi. Kompaniyadan tanlangan dasturga qarab 4% dan 7% gacha bo'lgan bonuslar ham mavjud.
O'zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi:
378 -modda, 15 -band
Shaxsiy daromad solig'i bo'yicha imtiyozlar: Jismoniy shaxslarning ish haqi va uzoq muddatli hayot sug'urtasi uchun ajratilgan boshqa daromadlari soliqqa tortilmaydi.
369 -modda. Umumiy daromadga kiritilmagan daromadlar
Umumiy daromadga kiritilmagan:
4) fuqarolar sug'urta kompensatsiyasi shaklida olgan summalar; (ya'ni, sug'urta da'vosi to'liq daromadga kiritilmagan va daromad solig'iga tortilmaydi).
Do'stlaringiz bilan baham: |