Қурилишда геодезик изланишлар 202б-20 гуруҳ талабаси Абдусамадов а режа

2.Бошқа ишларга сарифланадиган ёки қўшимча харажатлар.
Қўшимча харажатларнинг юзага келиши,барпо этиладиган иншоот, атрофидаги мухитга у ёки бу тарзда таъсир этиши билан асосланади
Электр узатиш линиялари, алоқа линиялари ва қувур ўтказгичларни лойиҳалашда подстанциялар орасида ёки қазиб олиш жойлари ва истеъмолчилар орасида трассани энг қисқа йўл бўйича ўтказилишига ҳаракат қилинади.
Трассани белгилашда жойнинг қуйидаги физикавий – географик характеристикаларидан қўланма сифатида фойдаланилади:
1.Рельеф ва жой тафсилотлари
2.Сув ва баландлик табиий тўсиқлардан ўтиш шароитлари.
Асосий эътибор ноқулай тупроқ шаротига эга бўлган жойларга қаратилади.Бу ҳолларда иқтисодий қидирув унча катта бўлмаган хажимда бажарилади.
Темир ва автомобил йўлларини лойиҳалашда иқтисодий қидирув кўпроқ зарур бўлади.
Йўл трассасини иқтисодий қидирувда қуйидагилар аниқланади.
1. Йўлнинг ҳозирги ҳолати ва келажакда ривожлантириш талаб этадиган ҳудудлар ўрганилади
2.Йўлнинг умумий йўналиши ва яқинидан, албатта, йўл ўтиши зарур бўлган санаот марказлари
3. Аҳоли яшаш пунктлари.
Бунинг учун келажакда лойиҳаланадиган йўлнинг таъсир доирасига кирувчи ҳудудни ўрганиш керак бўлади.Ушбу ҳудуд торайиш райони деб юритилади. Торайиш райони мавжуд картада белгиланади. Йўлнинг узунлиги ва унинг фойдаланишлигига боғлиқ равишда 1: 200000 -1 :50000 масштабдаги карталар қўлланилади.
Маҳаллий торайиш районининг чегараларини аниқлаш учун график ва аналитик усуллар қўлланилади .
График усулларга геометрик принципга асосланган биссектрисса ва перпендикуляр усуллари киради. Бунда торайиш районининг чегаралари нуқталарнинг геометрик ўрни сифатида қидирилади. График усулларга районнинг хақиқий иқтисодий кўрсатгичларини ифодаламайди.
Аналитик усул бирламчи аниқ усул ҳисобланади.