Urganch davlat universiteti tarix kafedrasi hayitboyeva charosning

______________________________________

4 Сарианиди В.И. Тайны исчезнувшего искусства Каракумов. – М., Наука, 5. Eneolit-bronza davri arxeologiyasi

Mesopotamiyaning eneolit-bronza davri arxeologiyasi

Mesopotamiyada o‘troq dehqonchilik madaniyati takomillashishi. Xassun madaniyati. Tosh qurollar inqirozi. Misdan foydalanishning kengayishi.
Xumdonlarning paydo bo‘lishi. Ayol haykalchalari, tumor-muhrlar. Samariya madaniyati. Sunʼiy sug‘orishning paydo bo‘lishi. Badiiy madaniyatning takomillashishi. Savvana III yodgorligi. Ko‘p xonali uy-joylarning paydo bo‘lishi. Xalaf madaniyati va uning xududiy kengayishi. Ubeyda madaniyati. Erudu manzilgohi. Mil.av V ming yillikning o‘rtalarida dastlabki ibodatxonalarning paydo bo‘lishi so‘nggi Ubeyd bosqichida ularning jamiyat ijtimoiy hayotidagi ahamiyatining ortib borishi. Shimoliy Mesopotamiya Ubeyd davrida. Janub bilan moddiy madaniyatidagi o‘ziga xoslik. Tepai Gavra manzilgohi. Ibodatxona.
Tabaqalashgan sag‘analar. Uruk madaniyati. Varkada amalga oshirilgan qazishmalar. Manzilgohlarning tabaqalanishi. Ilk shahar markazlarining paydo bo‘lishi. Ibodatxonalar. Ibodatxonalar jamiyat ijtimoiy-iqtisodiy hayotidagi mavqieining ortib borishi. Ixtisoslashgan ishlab chiqarishning chuqurlashuvi. Mulkiy tengsizlik va ijtimoiy tabaqalanishining chuqurlashuvi. Jamdet Nasr madaniyati. Ibodatxona me’morchiligi. Saroylar. Uy-joy imoratlari. Dafn inshootlari va marosimlari. Kuzatuv buyumlari. Hunarmandchilik. Siyosiy va diniy hokimiyatlarning jamiyatni boshqaruvchi kuchga aylanib borishi. Silindr muhrlar. YOzuv. Xalqaro aloqalarning kuchayishi. Mesopotamiya ilk sulolalar davrida. SHaharlarning tuzilishi va mudofaa tizimi. Saroylar. Ibodatxona inshootlari. Oddiy qabrlar va hukmdorlar sag‘analari. Yuk tashish jangavor aravalari. Mehnat qurollari, qurol yarog‘lar. Zeb-ziynat buyumlari. Metall idishlar. Kulolchilik.
Muhrlar. Tasviriy san’at. Qadimgi Mesopotamiyaning tarix davri arxeologiyasi.
Me’morchilik, haykaltaroshlik, gliptika. ⁵
______________________________________
5 Annayev T., Tilovov B., Xudoyberdiyev Sh. Boysun arxeologik yodgorliklari. – T., 1999.