Urganch Davlat Universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Geodeziya, kartografiya, geografiya kafedrasi Geodeziya, kartografiya va kadastr yo`nalishi

Urganch Davlat Universiteti Tabiiy fanlar fakulteti
Geodeziya, kartografiya, geografiya kafedrasi
Geodeziya, kartografiya va kadastr yo`nalishi
193-guruh tolibi Abdullayev Rasulbekning
“Kartashunoslik” fanidan yozgan

KURS ISHI
MAVZU: QADIMGI YUNONISTON VA RIMDA KARTOGRAFIYANING RIVOJLANISHI.
Topshirdi : Abdullayev Rasulbek
Ilmiy rahbari : Qalandarov Umarbek
Urganch 2021
MAVZU: QADIMGI YUNONISTON VA RIMDA KARTOGRAFIYANING RIVOJLANISHI.
REJA:
KIRISH

1. 
   BOB. KARTOGRAFIYANING RIVOJLANISH TARIXI
   

1. 
   Kartalarni o'rganish tarixi.
   
2. 
   Yevropaning o'rta asrlar kartalari tarixi.
   
3. 
   O`rta asrlarda kartografiya.
   

2. 
   BOB. QADIMGI YUNONISTON VA RIMDA KARTOGRAFIYA
   

1. 
   Qadimgi Yunoniston va Rimda kartagrafiyaning rivojlanishi.
   
2. 
   Qadimgi Yunoniston va Rim kartagrafiyasi va “Antik dunyo” iborasi.
   

XULOSA
FOYDALANGAN ADABIYOTLAR
ILOVALAR

KIRISH

Mavzuning dolzarbliligi. Kartagrafiya deganda birorta hudud yoki mamlakatning yangi geografik kartalarini yaratish jarayoni tushuniladi. Bu jarayon ikki xil yo‘l bilan bajariladi. Birinchisi bevosita dalada topografik yo‘l bilan geodezik asboblar yordamida syomka (plan olish yo‘li) qilish yo‘li bilan bajarilsa, ikkinchisi kameral sharoitda (yaʼni xonada) ilmiy-tadqiqot tashkilotlari va kartografik ishlab chiqarish korxonalarida yaratiladi.
Bevosita dalada karta yaratish jarayonini syomka yo‘li bilan (dala kartografiyasi) karta yaratish deb yuritilib, har xil usullarda bajariladi. Masalan: topograf geodezik asboblar bilan yer yuzasida gorizontal va vertical burchak o‘lchash hamda masofa o‘lchash yo‘li bilan yer yuzasidagi ko‘zga ko‘rinib turgan barcha tafsilotlarni (obyektlarni) masshtab asosida maxsus qabul qilingan shartli belgilar yordamida qog‘ozga tushirib karta yaratadi.
Kartalarni yaratish umumtaʼlim maktablarining beshinchi va yettinchi sinflarida Geografiya darslarida karta yaratish to‘g‘risida dastlabki tushuncha berilgan.
Masalan: kichik maydonlarni ko‘z bilan chamalab plan olish, aerosuratlar yordamida karta yaratish va h. k., lekin aniq va mavzuli karta yaratish hozirgi vaqtda turli xil usullar bilan bajarilib, bu usullarni maxsus kollejlarda va oliy o‘quv yurtlarida o‘rganiladi. Shu bilan birga topograf bo‘lmagan boshqa mutaxassislar ham dalada va kameral sharoitda tayyor topografik kartaga tuproq to‘g‘risidagi maʼlumotlarni tushirib, shunday kartalarni yaratishi mumkin. Unda tuproqlarning turlari, ularning joylashgan chegaralari va baʼzi xususiyatlari (sho‘rlanganligi, g‘ovakligi) kartaga tuproqshunos tomonidan tushirilib, yirik masshtabli tuproq kartalarini yaratish mumkin. Shunday kartalar hozirgi paytda mamlakatimizda fermer xo‘jaliklari yerlarining tuproq kartalari tuzilmoqda. Kameral sharoitda karta yaratish birmuncha boshqa usulda tayyorlanadi, lekin uning asosini dalada yaratilgan karta tashkil qiladi.