Urganch davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geodeziya, kartografiya va geografiya kafedrasi



Download 1,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/16
Sana25.02.2022
Hajmi1,09 Mb.
#464977
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16
Bog'liq
kurs ishi javlon

 
 
 
 
 
 
 
 
 
1:200000 Masshtabli karta. 
Bu masshtabdagi dastlabki kartalarning 
yaratilishi 1920-yillarga to’g’ri keladi.Kartalardan sobiq Ittifoqning shimoliy 
hududlarida va chalacho’l hudadlarida ko’proq foydalanilgan. Uni yaratish ham 
dala sharoitida, ham kameral sharoitda olib borilgan. 
Bu masshtabdagi kartalarni dalada s’yomka qilish 1930-yillarga to’g’ri 
keladi. O’sha vaqtdagi bunday masshtabdagi kartalar mazmuni bo’yicha, har bir 


10 
hududning generalizastiya darajasi bilan farq qilgan va gorizontallar oralig’i 20 m 
deb qabul qilingan. Ikkinchi Jahon urushi davrida bunday masshtabdagi kartalar 
juda zarur bo’lib, operativ maqsadlar uchun foydalanilgan. Bunday masshtabli 
kartalarda geografik elementlarning to’g’ri tasvir-lanishiga juda katta e’tibor 
berilib,ularning aniqligi yuqori bo’lgan. Lekin rel’ef, aholi yashaydigan joylar, 
o’simliklarni tasvirlashda ba’zi kamchiliklarga yo’l qo’yilganligi sababli urushdan 
so’ng bunday masshtabli kartalar qaytadan tuzila boshlandi. 1963-yilda yangi 
shartli belgilar ishlab chiqilishi natijasida ularning mazmuni ancha kengaytirildi. 
Aniqligi va mazmuni bo’yicha 1:100 000 masshtabli kartaga yaqinlashdi. Bu 
kartani tuzishda yangi metodlardan, yangi plastiklardan va gravirlash 
apparatlaridan keng foydalanilgan. 
1:300000 Masshtabli karta 
Dastlabki vaqtlarda 1:200000 masshtabli 
kartalar bilan bir qatorda 1:300000 masshtabli 
kartalar ham loyihalashtirilgan 
edi.Bunday kartaning 
maqsadi boshqacharoq bo’lib, u ko’proq tabiiy geografik 
elementlar (gidrografiya, o’rmonlar, botqoqliklar, sho’rxoklar, pichanzorlar va 
ҳokazo) ni aniqroq tasvirlashga moslashtirilgan. Bu masshtabdagi kartalar ham 
katta ko’lamdagi loyiҳalash ishlarini bajarishda, shuningdek o’rta masshtabli 
mavzuli kartalar tuzishda foydalanish uchun
mo’ljallangan. 
Ushbu karta mazmunidagi yangilik shundan iboratki, unda tuman chegaralari 
beriladigan bo’ldi. Ma’muriy markazlar alohida ajratilib, ularni ahamiyatiga 
e’tibor berilib, har hil shriftlarda yozildi. Aҳolisi zich ҳududlarda 200 dan kam 
aholisi bo’lgan joylar tushirib qoldirildi. Lekin aholisi siyrak hududlar bundan 
mustasno. Uni tuzishda 1:100 000 masshtabli kartalardan foydalanildi. Bu kartada 
generalizastiya elementlari saqlab qolindi. Bu masshtabdagi kartalardan 
rejalashtirish 
tashkilotlarida 
ilmiy-tadqiqot 
ishlarida, 
landshaftshunoslikda 
geologik, geobotanik tuproqshunoslik kartalari tuzishda ko’p foydalaniladi. 
Shunga qaramay, bu masshtabdagi kartalar eskirdi va yangilanmay qoldi. Chunki
keyingi nashr qilinayotgan 1:200000 masshtabli kartalarning mazmuni 
uningmazmuniga yaqinlashtirilgan edi.

Download 1,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish