Urganch davlat universiteti jismoni madaniyat fakulteti


Salom deyishlar kamaydi va uning o‘rnini Assalomu alayкит egalladi



Download 91,02 Kb.
bet5/5
Sana23.04.2022
Hajmi91,02 Kb.
#577758
1   2   3   4   5
Bog'liq
Abror jumaniyozov

Salom deyishlar kamaydi va uning o‘rnini Assalomu alayкит egalladiHol-ahvol so‘rashish jarayonida Alloh va tinga aloqador bo‘lgan so‘zlar bemalol ishlatiladigan bo‘ldi. O‘rtoq falonchiyev deyishlar kam eshitiladigan bo‘ldi. Muhtaramhurmatlibirodar so‘zlari faollashdi. Bu holatlar yana asta-sekinlik bilan muloqot jarayonida sharqona urf-odatlarga qaytish istagining ustunlik qilayotganligidan dalolat beradi. Mana shu istakni amalga oshirish jarayonida ayrim er-xotinlar o‘rtasidagi bir-birlarining ismlarini aytib yoki ba’zi farzandlarning o‘z ota-onalarini ruslarga taqlid qilib, sensirab murojaat qilishlari yo‘qolib ketishidan umid qilish mumkin.
Qayerda nima haqda gaplashishni bilish ham nutq odobining eng zarur shartlaridan sanaladi. Masalanto‘yda o‘limdan va azadan gapirish ma’qul bo‘lmaganidek, azada ham to‘yu tantanadan so‘zlash yoki kulib o‘tirishbo‘lar-bo‘lmasga yonma-yon o‘tirganlarni gapga tortish ma’qul ish emasAtrofdagilarning kayfiyatinimavqei va yoshini hisobga olmasdan turib hazil qilish yoki latifa aytish ham (arosatli kishining ishi emas. Maqtov va xushomad ham hammaga yoqadi, ammo u nosamimiy bo‘lsa, hurmat sanalmaydi.
Suhbat jarayoni turli paytlardaturli joylarda yuz berishi mumkin. Наr bir vaziyat o‘z odob qoidalariga ega. Ammo ularning barchasi uchun umumiy holat shuki, so‘zlashdan ko‘ra tinglashga ko‘proq ahamiyat berish lozim bo‘ladi. Yoshi kattalarning gapirishiga ko‘proq imkoniyat berish lozim. Suhbatdoshning gapini mumkin qadar ma’qullab turishagar bildirayotgan fikrlari ma’qul bo‘lmasa, buni yotig‘i bilan tushuntirish, hech imkoni bo‘lmasa, suhbat mavzusini boshqa tomonga burish lozim topiladi. Xullas, nutq odobi muloqot jarayonida nihoyatda zarur bo‘libu insonda an’anaviy urf-odatlarni o‘zlashtirish, ota-ona, ta’lim muassasalari, atrof-muhit, badiiy va ilmiy adabiyotlarni o‘qish davomida o‘zlashtiritib boriladi. Harqalaybugunga kelib nutq madaniyatiga bo‘lgan talab tubdan o‘zgardi. Chunki mustaqil O‘zbekiston kelajakda o‘ziga xos va o‘ziga mos taraqqiyot yo‘lini tanlab oldi.Bu yo‘lda adashmay borish uchun miliiy istiqiol g‘oyasini ishlab chiqdi. Ana shu milliy istiqlol g‘oyasini xalqimiz qalbi va ongiga singdirishda nutqiy ta’sirchanlik ham alohida mavqega ega. «O‘rnida ishlatilgan so‘zlar, yorqin va dildan bayon etilgan nutq, bama’ni fikr har doim odamlarning xulq-atvoriga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Muloqot jarayonida fikrgasog‘lom g‘oyaga ega bo‘lish masalaning bir jihati. Uning boshqa bir muhim jihati ana shu fikrlarni bayon eta olish qobiliyatidir». O‘zbek xalqi dunyoda o‘z ma’naviyati vamadaniyati mavjud bo‘lgan turkiy xalqlarning biri sifatida tildan foydalanishda ham qadimiy an’analari, odat va ko‘nikmalariga ega.

Adabiyotlar:



  1. Barkamol avlod orzusi. T., “Sharq”, 1999.


  2. I.A.Karimov. Milliy istiqlol mafkurasi – xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. T., “O`zbekiston”, 2000.


  3. R.Qo`ng`urov va b. Nutq madaniyati va uslubiyot asoslari. T., “O`qituvchi”, 1992.


  4. A.G`ulomov, B.Qobilova. Nutq o`stirish mashg`ulotlari. T., “O`qituvchi”, 1995.


  5. G`.Abduraxmonov, S.Mamajonov. O`zbek tili va adabiyoti. T., “O`qituvchi”, 1995.




  6. www.ziyonet.uz

Download 91,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish