Urganch davlat universiteti fizika-matematika fakulteti matematika yo’nalishi 195- matematika guruh talabasi sabirov shahzodning ehtimollar nazariyasi va matematik statistika fanidan kurs ishi

5-misol. (Uchrashuv haqida)
Ikki do‘st soat 9 bilan 10 orasida uchrashishga kelishishdi. Birinchi kelgan kishi do‘stini 15 daqiqa davomida kutishini, agar shu vaqt mobaynida do‘sti kelmasa u ketishi mumkinligini shartlashib olishdi. Agar ular soat 9 bilan 10 orasida ixtiyoriy momentda kelishlari mumkin bo‘lsa, bu ikki do‘stning uchrashishi ehtimolini toping.
B
A

60

15
irinchi kishi kelgan momentni x, ikkinchisinikini y bo‘lsin: , U holda ularning uchrashishlari uchun tengsizlik bajarilishi kerak.
/Demak, , . x va y larni Dekart koordinatalar tekisligida tasvirlaymiz(8-rasm).
U holda
.

Xulosa
Men mazkur kurs ishini bajarish mobaynida ehtimollar nazariyasi va matematik statistika fani bo’yich chuqur ma’lumotlarga ega bo’ldim, hamda, komyuterda ishlash ko’nikmamni ham oshirdim.
Ushbu kurs ishi ehtimolning aksiomatik ta’rifiga bag’ishlangan bo’lib, quyidagicha boblardan iborat: kirish, asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar. Kurs ishining asosiy qismida kurs ishining maqsadi, vazifasi, obyekti va tuzilishi haqida ma’lumotlar berilgan.
Birinchi reja ehtimollar nazariyasi tarixi, elementar hodisalar fazosi, tasodifiy hodisalar ustida amallar deb nomlangan bo’lib, unda ehtimollar nazariyasining kelib chiqish tarixi va unga hissa qo’shgan olimlar haqida batafsil ma’lumotlar berib o’tilgan. Bundan tashqari,elementar hodisalar fazosi va tasodifiy hodisalar ustida amllarga doir teoremalar isbotlari bilan keltirilgan.
Ikkinchi reja ehtimolning klassik, statistik va aksiomatik ta’riflariga bag’ishlangan bo’lib,unda hodisa ehtimolini turli yo’llar bilan hisoblashlar ko’rsatib o’tilgan. Namuna sifatida ba’zi masalarga izoh berilgan.
Uchinchi reja geometrik ehtimollik deb nomlangan bo’lib, ushbu mavzu to’la- to’kis bayon qilingan va uchrashuv haqidagi masala chizma yordamida yechib ko’rsatilgan.
Xulosa o’rnida shuni aytish joizki, mazkur kurs ishi ehtimollar nazariyasi va matematik statistika fanining asosiy qismini o’z ichiga olgan bo’lib, umdan yetarlicha ma’lumotlarga ega bo’lish mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1.В.Е.Гмурман.Теория вероятностей и математическая статистика. Москва Вышая школа 2003.

2. SH.Q.Farmonov, R.M.Turgunbayev, L.D.Sharipova, N.T.Parpiyeva. Ehtimolliklar nazariyasi va matematik statstika. Toshkent-2010.
3. П. Биллингсли. Сходимость вероятностных мер. Москва 1997.
4. А.А. Боровков. Теория вероятностей. Наука 1986.
5. Б. А. Севастьянов. Курс теории вероятностей и математическая статистики. Наука 1982.
6. A.S. Rasulov, G.M.Raimova, X.K.Sarimsakova. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika. Toshkent 2006.
7. R.R.Abzalimov. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika II-III-bob. Toshkent-2008.
8.Abdushukurov.A.A., Zuparov T.M. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika. Tafakkur bo’stoni. Toshkent-2015.