Urganch – 2020 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti pedagogika fakulteti

Buni yodda saqlang!
Ulug’bek 1449 yil 27 oktyabrda 56 yoshida yovuzlarcha o’ldiriladi. Ulug’bekning do’sti va sadoqatli shogirdi Ali Qushchi unga ishonib topshirgan «Ziji Ko’ragoniy» nusxasini Istambulga olib ketadi va chop ettiradi.
UIug’bekning pedagogik qarashlari
1. Yosh avlodning erkin va har tomonlama kamol topish huquqini himoya qiladi.
2. Yoshlar o’rgangan bilimlarini hayotga tatbiq etish yo’llarini bilishlari, kerakli kasb-hunarlarni o’rganishlari lozim deb biladi.
3. Axloq tarbiyasi masalasiga e’tibor berib, insonlar orasidagi munosabat, do’stlik, birodarlikka alohida e’tibor qaratishni ta’kidlaydi.
4. Mehnat tarbiyasi va insonlarni hayotda, o’qishda chidamli bo’lishini mehnatsevarlik va matonat timsoli deb ko’rsatadi.
5. Bolalarning jismonan sog’lom, harbiy hunarni puxta egallagan, jasur, mard bo’lib yetishuviga alohida e’tibor beradi.
6. Madrasalardagi o’quv tizimini isloh qilib, madrasalarda o’qish muddatini 15-20-yildan 8-yilgacha qisqartiradi.
Bilib qo’ying!
Zahiriddin Muhammad Bobur o’rta asr Sharq madaniyati va ma’naviyatida o’ziga xos o’rin egallagan olim bo’lishi bilan birga keng dunyoqarash va mukammal aql - zakovati bilan Hindistonda Boburiylar sulolasiga asos solib, bu mamlakat tarixida davlat arbobi sifatida nomi qolgan bo’lsa, serjilo o’zbek tilida yozilgan «Bobur- noma» asari bilan jahonni mashhur tarixnavis, adabiyotshunos, tarbiyashunos olimlari qatoridan ham joy oldi.
Zahiriddin Muhammad Bobur 1483-yilning 14-fevralida Andijonda, Farg’ona hokimi Umar Shayx Mirzo oilasida dunyoga keldi. Bu davrda Markaziy Osiyo va Xurosonda turli hokimlar, aka-ukalar, tog’a-jiyanlar, amakivachchalar o’rtasida hokimiyat ulug’ bobolari Amir Temur tuzgan yirik davlatga egalik qilish uchun kurash nihoyat keskinlashgan edi.
Ilmga yoshligidan mehr qo’ygan Zahiriddin barcha Temuriy shahzodalar kabi bilimlar asosini otasi saroyida yetuk ustozlar rahbarligida egalladi. Biroq uning betashvish yoshligi uzoqqa cho’zilmadi. 1494-yili otadan yetim qoldi. 12 yoshida otasi o’rniga Farg’ona viloyati hokimi etib ko’tarilgan Bobur butun aqliy qobiliyati, irodasini qilichga almashtirib, Andijon taxti uchun ukasi Jahongir Mirzo, amakisi Sulton Ahmad Mirzo, toglasi Sulton Mahmudxon va boshqa qarindosh raqiblariga qarshi kurashishga majbur bo’ldi. Bobur ukasi Jahongir Mirzo bilan murosaga kelish uchun unga yon berishga Farg’ona viloyatini ikkiga taqsimlab, yarmini ukasiga topshirishga qaror qildi va o’zi Samarqand uchun olib borilayotgan kurashga otlandi. Bir necha yil davom etgan bu kurashda Shayboniyxonning qo’li baland kelib Bobur Samarqandni tashlab ketishga majbur bo’Idi. 15O4 yili Shayboniyxon Andijonni ham qo’lga kiritgandan so’ng Bobur janubga qarab yo’l oldi va Qobul ulusida o’z hokimiyatini o’rnatdi. Keyinchalik 1526-1527 yillardaBobur Hindistonga yurish qiladi va Ibrohim Lo’diy ustidan g’alaba qozonib, Hindisonda «Boburiylar sulolasi»ga asos soladi. Bobur bu g’alabadan so’ng uzoq yashamadi. 153O-yil dekabr oyida Agra shahrida vafot etdi. Keyinroq vasiyatiga ko’ra farzandlari uning hokini Qobulga olib kelib dafn etdilar.



Bilasizmi!
«Boburiylar sulolasi» Hindistonda 300-yildan ortiq hukmronlik qildi.
Kim ko’ribdur, ey ko’ngul, ahli jahondin yaxshilig’,
Kimki ondin yaxshi yo’q, ko’z tutma ondin yaxshilig’.
Bu zamonni nafi qilsam, ayb qilma, ey rafiq,
Ko’rmadim hargiz, netayin, bu zamondin yaxshilig’.
Boburning «Mufassal» asari bo’lganligi ma’lum, biroq bu asar bizgacha yetib kelmagan.