QMQ 2.07.02-96 Insonlarning hayoti va faoliyati muhitini nogironlar ehtiyojini va aholining kamharakatlanuvchi guruhlarini hisobga olgan holda loyihalash.
Umumiy talablari Bino, inshootlar va ularning atrof muhitning maydoni o’lchamlarini nogiron bilan kresol aravachani joylashtirish uchun loyihalashda kresol-aravacha yordamida harakatlanayotgan nogironning ergonometriq parametrlari aniqlanadi.Nogiron bilan kresol aravachani joylashtirish zonasining eni 0,9m va uzunligi kamida 1,5m ga ega bo’lishi lozim.
Ko’chaning o’tish qismi bo’ylab,jamoat transportiga o’tish maydonchalariga va o’tirish joylariga,chorraxalarga,bekatlarda va to’xtash joylarida yaxshi o’qiladigan qabul qilinadigan mo’ljallar o’rnatilishi lozim.Keksa va nogironlarni harakatlanish yo’lida ko’cha bo’ylab jamoat va sanoat transportlariga qiyinchilik bilan o’tiladigan qurilish to’siqlari bo’lmasligi kerak.
Turar joy uylari va mehmonxona va davolanish joylarida nogironlar uchun 1-qavatda ajratiladi. Tomosha zallarida yomon eshitiladigan ko’radigan nogironlar uchun eshitish apparatlari bilan jihozlangan kamida 3 ta tomosha o’rni ko’zda tutiladi.Kreslo aravachalar soni ham 3 tadan oshmasligi kerak.
Shaharsozlik talablari Nogiron va keksalar uchun uy, internatlar va ixtisoslashgan bolalar muassasalarining yer uchastkalaridagi to’siqdevor balandligi kamida 1,6m bo’lishi kerak aqli zaif bolalar uchun ruhiy- asab internatlari va uy internatlarining yer uchastkalari devori balandligi 2m dan kam bo’lmasligi lozim. Aholining kam harakatlanuvchi guruhlari va aravachadagi nogironlar uchun piyoda yurish yo’laklari bo’ylama nishobligi 5% ko’ndalang nishobligi 1%dan oshmasligi lozim.
. Yo‘l va ko‘chalarning o‘tish qismida piyoda yurish (nogironlar uchun) yo‘la-klarining kesishish joylarida tra-tuarning chetki bort toshlari baland-ligi kamida 2,5 sm va ko‘pi bilan 4 sm bo‘lishi lozim, harakatlanish uchun eng havfli joylarda esa kamida 5 sm bo‘lishi talab etiladi.
Ko‘chaning yuriladigan qismi bo‘ylab o‘tish joylarida havfsizlik orolchasi orqali piyoda o‘tish yo‘li eni 3,0 m dan kam bo‘lmasligi lozim, 2 m dan kam bo‘lmasligi kerak. Piyoda yurish yo‘laklari, tra-tuarlarini loyihalashda kreslo-aravachani harakatlanish yo‘lagining eni bir va qarshi tomonlama yo‘nalishda 1,8 m dan kam qabul qil-maslik zarur. talab etiladi.
Turar joy dahalari va mahallalarda piyoda yurish yo‘laklari va tratuarlari bo‘ylab kamida har 200 m da o‘rindiqli dam olish joyla-ri va yo‘lak qoplamasidan 0,85 m ba-landlikda suv ichish favvorachalari ko‘zda tutiladi. Kreslo-aravachadagi nogironlar uchun ko‘riladigan xabarnomalar-ni piyoda yurish yo‘lagi sathidan ka-mida 0,9 m va ko‘pi bilan 1,7 m ba-landliklarda joylashtirish lozim.
2.23. Nogironlarning shaxsiy av-totransport vositalari turishi uchun joylar belgi qo‘yib ajratiladi va maxsus ramziy ishora bilan belgila-nadi. avtomobil uchun to‘xtash joyi eni 3,5 m dan kam bo‘lmasligi lozim.
Mahallalarda hamda aholiga mada-niy-maishiy hizmat ko‘rsatuvchi muas-sasalar, savdo korxonalari va dam olish inshootlari oldidagi av-toto‘xtash joylarida nogironlarning shaxsiy avtotransport vositalari uchun 100 mashina joyiga mo‘ljallan-gan umumiy sonni hisobidan 1 joy, 200 tagacha bo‘lgan umumiy hisobidan 3%; 1000tagacha bO‘lgan joy hisobi-dan 2% joy ajratish ko‘zda tutiladi.
Bino va inshootlar . Maktab - internatlarda ovqatlanish zalini umumiy o‘quvchilar sonining 70% dan kam bo‘lmagan holda ikki navbatda ovqatlanishni tashkil etib, ko‘zi ojiz va poliomiyelit oqibatida va serebral (paralich) shol-folaj bolalar uchun 1 joyga 1,6m2 maydon va eshitishi ojiz va aqli zaif bola-lar uchun kamida 1,3 m2 maydonda joy hisobidan loyihalash lozim.
LIFTLAR Hamma binolarda xonalari birinchi qavatdan yuqorida joylash-gan va kreslo-aravachada yuradigan no-gironlar kirishi uchun mo‘ljallangan bo‘lsa lift qurilishi ko‘zda tutiladi, uning kabinasi o‘lchamlari 1.1 x 1,5 m, eshigining eni 0,85 m belgilangan (Majburiy). Liftlarda kabinasida va to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘chaga chiqadigan qavat sathidan avtonom boshqarish imkoniyati ko‘zda tutiladi.
