Urdu maxsus sirtqi bo’limi Maktabgacha ta’lim yo’nalishining

Mashg’ulotgatayyorlanish.Mashg’ulotningsamaraliligjtarbiyachiningtayyorgarlikdarajasigabog’liqdir.Tarbiyachimashg’ulotmavzusinivaahamiyatinibelgilab,mavzubo’yichatabiatshunoslikbilimlarinito’ldirishi,so’ngmashg’ulotvazifalarinidasturasosidaishlabchiqishilozim.

Bundatarbiyachi«Uchinchimingyillikningbolasi»dasturvazifalariga,bolaningqobiliyatdarajasigahamdatevarakatrofdagitabiiymuhitgatayanadi.Mazkurmashg’ulotmazmuninitanlashdauningishtizimidagio’rni(mashg’ulotdaboshlang’ichbilimlarnishakllantirishjarayonisodirbo’lyaptimi,yokiularboyitilibbirtizimgasolinyaptimi,bilimlarniqo’llashmashqqilinyaptimivashukabilar)nianiqlashlozim.Buo’rindatarbiyachidarsningmaqsadivamazmuniga qarab turli metodlarniqo’llaydi.Tarbiyachiqanaqametodvauslublartanlamasinulardankompleks,birbirinito’ldirganholdafoydalanishi,buasosiymaqsad-o’rganilayotgantabiatjismlarivahodisalarningbolalartomonidanqabulqilibolinishiniyaxshilashgahamdatabiathaqidagitushunchalarningto’g’rishakllanishiga xizmat qilishikerak.

Mashg’ulotdahaletiladigantarbiyaviyvazifalartabiatgaijobiy,ehtiyotkorona,g’amxo’rona,estetikmunosabatlarnishakllantirishgayo’llanadi.Mashg’ulotgatayyorlanishhamdaunio’tkazishdauningtuzilishinito’g’rianiqlashmuhimdir.Metodnitanlashta'limiyvazifalarxarakteri,tabiiyobyektningxususiyatlarihamdabolalarningyoshigabog’liqdir.Masalan,yovvoyihayvonlarhaqidagibilimnishakllantirishniyaxshisidiafilm,kinofilmlarko’rsatishorqali,tabiatburchagidagihayvonlarvao’simliklarbilantanishishniesaularnibevositakuzatishorqaliamalgaoshirganma'qul.Kichikyoshdagibolalarmashg’ulotlaridakuzatish,o’yinmetodlaridanfoydalaniladi.Og’zakimetoddan,asosan,maktabgachakattayoshdagibolalarbilano’tkaziladiganmashg’ulotlardafoydalaniladi.Tanlanganmetoddasturvazifasiningto’liqbajarilishinivabolalarningfaolaqliyfaoliyatinita'minlashi lozim.

Mashg’ulotlardaqo’llaniladigano’qitishmetodlariningxilmaxilligitarbiyachidanpuxtasharoityaratishnitalabqiladi:hayvonlar, xonaki o’simliklar,rasmlarni ko’rish uchun bolalaryarimdoiraqilibo’tqaziladi.Bubolalarningmashg’ulotdafaolishtiroletishlarigaimkonberadi.Agarmashg’ulotdatarqatmamateriallardanfoydalanilsa,ya'niharbirbolaningqo’lidakuzatishobyektbo’lsa,bolalarningo’zstollariatrofidao’tirganlarima'qul.Ba'zaiguruhxonasidamehnatmalakalarinitarbiyalashgabag’ishlangaimashg’ulotlaro’tkaziladi.Bundayholatdabolalarnito’rtburchashaklidajoylashtirishmaqsadgamuvofiqdir.Shundabolalatarbiyachiko’rsatadiganishusullariniyaxshiroqko’rishgaegabo’ladilar.

Ekskursiyabolalarnitabiatbilantanishtiruvchimashg’ulotlarturidanbiridir.Utabiatbilantanishtirishmetodlariningko’rgazmalimetodigakiradi. Ekskursiya vaqtidabolatabiat hodisalariningmavsumiyo’zgarishlarinitabiiysharoitdakuzatishi,tabiatninginsonninghayotvatalablarigamuvofiqo’zgarayotganinihamdaatrofimizdagijonlivajonsiztabiatdayuzberayotganhodisavajarayonlarto’g’risida bilimlar to’plashga imkon beradi.Ekskursiyamashg’ulotlariningafzalligiyanashundaki,undabolalaro’simlikvahayvonlarniularyashaydiganmuhitdako’rish,hamdatabiatdamavjudbo’lgano’zaroaloqalarhaqidadastlabkidunyoqarash,tasavvurlarini,olamnimaterialistiktushunishnishakllantirishimkoniyatiga ega bo’ladilar.Tarbiyachirahbarligidao’rmon,dala,daryovako’lqirg’oqlariga uyushtirilganekskursiyabolalarningdiqqatinijalbqiladi,tabiatburchagidaolibboriladigankeyingikuzatishlargaxilmaxilmaterialto’plashgasharoityaratadi.Ekskursiyalardabolalardakuzatuvchanlik,tabiatnio’rganishgaqiziqisho’sadi.Ularnarsalarnisinchiklabkuzatishvauningxarakterlixususiyatlariniqaydqilishga odatlanadilar.Tabiatninggo’zalligibolalardaestetikhissiyotlarningo’sishigayordamberadi.Shuasosdaona tabiatga muhabbat, ungaehtiyotkorona munosabatda bo’lish shakllanadi.Ekskursiyalarmazmunigako’rashartlitarzdaikkiturgabo’linadi:tabiatgauyushtiriladiganekskursiya-bog’,o’rmon,daryo,o’tloq,shuningdek,hayvonotbog’i,botanikabog’iga(bularturlimavsumdao’tkaziladi)ekskursiyalarhamdaqishloqxo’jalikekskursiyasi-dala,parrandachilikfabrikasi,bog’,ekinzorvashukabilargakattalarningmehnatibilantanishishmaqsadidauyush-tiriladiganekskursiyalar.Ekskursiyamashg’ulotturisifatidao’rta,kattahamdatayyorlovguruhlaridao’tkaziladi.Har bir ekskursiyauchunbarcha bolalar egallashlarishartbo’lgandastur mazmuni belgilanadi.

5.1. Kichik guruxda xasharotlardan qaysilari bilan tanishtiriladi va urgatiladi

a) xonqizi va asalari

b)chigirtka va asalari

s) pashsha va nenachi

d) xonqizi va nenachi

2.Akvariumdagi baliqlar bilan tanishtirish, ularning hayot tarzi, nimalar bilan

oziqlanishi haqida qisqacha ma’lumot berish va tana qismlari, ranglaridagi

farqlarga bola e’tiborini qaratish akvariumdagi baliqchalarni ozuqa bilan

boqish, jonivorlarga suv, don berishga o‘rgatish qaysi guruxda amalga oshiriladi.

kichik gurux (3-4 yosh)

o’rta gurux (4-5 yosh)

katta gurux (5-6 yosh)

tayorlov gurux (6-7 yosh)

3.Kichik gurux yil oxirida nechi xil daraxt va xil o‘simlikning nomini biladi;

2-3 xil daraxt va 2-3 xil o‘simlikning nomini biladi

4-5 xil daraxt va 4-5 xil o‘simlikning nomini biladi;

3-4 xil daraxt va 3-4 xil o‘simlikning nomini biladi;

5-6xil daraxt va 5-6 xil o‘simlikning nomini biladi;

4.Kichik guruxda sabzavotlardan qaysilarni va mevalardan qaysilarningning

nomi, ta’mi, rangi va shaklini bilishga, o‘zaro farqlashga o‘rgatishda davom

etiladi.

bodring, pomidor va olma, gilos, o‘rik

baqlajon pomidor va shaftoli, gilos, nok

qalampir pomidor va shaftoli, olxori nok

qalampir baqlajon va shaftoli, gilos, o‘rik

5.kichik guruxda qaysi kushlar bilan tanishtiriladi Ularning nomini to‘g‘ri aytish,

katta-kichikligiga e’tibor berish, tovushlaridan tanish va farqlashni o‘rgatiladi.

musicha, chumchuq va qaldirg‘och

musicha, kabutar va qaldirg‘och

Zog’cha, chumchuq va qaldirg‘och

kabutar chumchuq va qaldirg‘och