Қурбонова Наврўза

         Ovqat  tayyorlashda  sanitariya--gigiyena  sharoitlari. 

Ovqat  tayyorlash 

ozodalikni, sanitariya-gigiyena (qoidalariga to’la rioya etishni talab qiladi. Ko’pincha 

oshqozon-ichak  kasalliklari  va  ovqatdan  zaharlanish  sababchisi  faqat  sifati  past 

mahsulotlar  bo’libgina    qolmay,  balki  oshxona,  oshxona  buyumlari  va  qurilma 

moslamalarining  antisanitariya  holati 

 

ovqat  tayyorlash  jarayonida  yo’l    qo’yilgan 

palapartishlik va betartiblik hamdir. 

Mahsulotlarni  dastlabki  tayyorlashga  ham  pishirish  yoki  qovurishdagi  kabi 

e’tibor berish kerak. Yuqori sifatli va yangi xom go’shtda  ham mikroblar bo’lishi 

mumknn,  shuning  uchun  bunday  go’shtni  boshqa  mahsulotlar,  ayniqsa  tayyor 

mahsulotlar    bilan  birga  quyish  tavsiya  etilmaydi.  Xom  go’shtni  to’g’rash  uchun 

ishlatilgan  pichoq  va  oshtaxta  qaynoq  suv  bilan  yaxshilab  yuvilishi  lozim.  Xom 

go’shtni bo’laklarga bo’lish uchun alohida oshtaxta va pichoq tutish tavsiya etiladi. 

Go’sht    qiymalagichni  ishlatishdan  avval  qaynoq  suvda  chayib  olish  kerak.  Xom 

go’sht  muzlatkichda  yoki  o’rada  saqlanishi  mumkin.  Go’sht  va  baliq  qiymada 

mikroblar  ayniqsa  tez  ko’piayadi,  shuning  uchun    qiymalarni  bevosita  ovqat 

tayyorlashdan  oldin  hozirlash  yoki  harid  qilish  kerak.  Qiymali  go’shtdan 

tayyorlangan  barcha  taomlar  yaxshilab      qovurilishi  yoki  qaynatib  pishirilishi  va 

isitilishi  lozim.  Dastlabki  ishlov  berish  jarayonida  xom  baliq  ichiladigan  oqin 

---

 

 

39 

suvda  yuvilishi  kerak:  birinchi  marta  —  baliq  tangachalari  va  ichak-chovoqlari 

olib  tashlanguncha  yuviladi,  ichak-chovoqlari  olib  tashlanib  tozalangach,  ikkinchi 

marta  yuviladi.  Turli  sabzavot  va  mevalarni  ayniqsa  tozalab,  bir  necha  marta 

ichiladigan oqin suvda yuvish kerak. Yangi tayyorlangan taomni ilgari tayyorlangan 

taom bilan aralashtirish tavsiya etilmaydi. 

Sutning ustini ochiq  holda qoldirish mumkin emas, uni toza qog’oz 

 

yoki doka 

bilan  yopib  qo’yish  kerak.  Issiq    ovqatlarga  avval  toza  doka  yoki  sochiq 

soviganida  esa  qopqoq  yopiladi.  Qo’l  ish  boshlashdan  avval  va  ish  davomida  ham 

tez-tez  yuvib  turilishi    kerak.  Ish  kiyimi  nihoyatda  toza  bo’lishi  zarur.  Boshga 

yengil  durracha  o’rab  olinadi.  Oshxona  idishlari  va  ovqat  suzilgan  idishlarning 

yuvilishiga  ham  ahamiyat  berish  kerak;  idishlarni  sovun  yoki  maxsus  yuvgich 

vositalar (gorchisa, soda, poroshoklar) bilan yuvish kerak.