Universiteti voleybol, basketbol nazariyasi va uslubiyati kafedrasi a. A. Pulatov, M. A. Qdirova

0
‘zbekiston yagona
227

---

sport tasnifida belgilangan me’yoriy talablarga muvofiq navbatdagi 
sport razryadlari bilan taqdirlanishga muyassar bo‘ladilar.
Musobaqaning ochilish va yopilish marosimlari
Musobaqalaming turi (birinchiliklar, saralash musobaqalari, 
chempionatlar, kubok musobaqalari, xotira musobaqalari, Osiyo 
yoki Olimpiya o‘yinlari va h.k.) va miqyosidan (tuman, viloyat, 
shahar, Respublika, Osiyo, Ovro‘pa, Jahon) qat’iy nazar, har 
bir musobaqa o‘ziga xos ssenariy va dastur asosida o‘tkaziladigan 
ochilish hamda yopilish marosimlari bilan farqlanadi. Musoba­
qaning ochilishi va yopilishiga doir ssenariyda rasmiy dasturlardan 
tashqari, mahalliy, milliy va umumbashariy an’analar, rasm- 
rusumlar, urf-odatlar hamda udumlarga xos turli ko‘ngilochar 
tadbirlar (san’atkorlar, yozuvchi va shoirlar, davlat va jamoat 
arboblarining chiqishlari va h.k.) joy olishi mumkin.
Musobaqaning ochilish va yopilish ssenariysida belgilangan 
dastur awaldan puxta ishlab chiqiladi, muhokama etiladi va 
tashkiliy qo‘mita tomonidan tasdiqlanganidan so‘ng tayyorgarlik 
jarayoni tashkil etiladi.
Quyida namuna sifatida musobaqaning ochilish va yopilish 
marosimiga doir ssenariysi keltirilgan:
— musobaqaning ochilishi : musobaqaning bosh hakami musiqa 
sadolari ostida ishtirokchi jamoalami maydonga olib chiqadi va 
ulami saflantirib joylashtiradi;
— bosh hakam jamoalar e’tiborini ko‘rsatma (komanda) bilan 
tashkiliy qo‘mita «markazi»ga qaratadi va tantanavor ravishda kelib 
tashkiliy qo‘mita raisiga ishtirokchi jamoalaming musobaqaning 
ochilishiga saf tortganlari haqida ma’lumot beradi;
— tashkiliy qo‘mita raisi qisqacha musobaqaning maqsadi va 
ijtimoiy-siyosiy ahamiyati haqida gap yuritib, tabrik so‘zini faxriy 
shaxs (rahbar yoki rahbar nomidan tabriklaydigan shaxs)ga beradi;
— tabrik so‘zi yakunlanganidan so‘ng, bosh hakam ishtirokchi 
jamoalar nigohini davlat bayrog‘i joylashtirilgan tomonga qaratadi;
— davlat madhiyasi yangraydi, davlat bayrog‘i ko‘tariladi;
— davlat madhiyasi tugab, davlat bayrog‘i ko‘tarilganidan so‘ng 
bosh hakam musobaqa ishtirokchilariga murojaat qilib, ularga
228

---

sihat-salomatlik, musobaqa o‘yin!arida mahorat va yuksak natijalar 
tilaydi;
— bosh hakam ishtirokchi jamoalami musiqa sadosi ostida 
maydondan olib chiqadi;
— musobaqaning ochilishi marosimi dan so‘ng musobaqa jadvali 
bo‘yicha birinchi o‘yinda ishtirok etadigan jamoalar maydonga 
tashrif buyurishadi va musobaqa o ‘yiniga tayyorgarlik ko‘rishadi.