209
84.
Курашнинг шаклланиши
Жарқўтон
Бронза
85.
Нарди ўйинининг к.э.
Жарқўтон
Бронза
86.
Евроосиё минтақаси билан маданий алоқанинг
ўрнатилиши
Жарқўтон
Бронза
87.
Гипсдан қурилиш ашёси сифатида фойдаланиш
Жарқўтон
Бронза
88.
Темирнинг к.э.
Кучуктепа
Илк темир даври
89.
Манжанакнинг к.э.
Таллошқон
Илк темир даври
90.
Шаҳар мудофаа деворларининг к.э.
Хаитобод
Илк темир даври
91.
Шаҳар мудофаасида хандакнинг к.э.
Қизилтепа
Илк темир даври
92.
Совутнинг к.э.
Персопол
Илк темир даври
93.
Ирригацияда суний каналнинг к.э.
Бандихон
Илк темир даври
94.
Чиғириқнинг к.э.
Ғоз
Илк темир даври
95.
Коризнинг к.э.
Ғоз
Илк темир даври
96.
Пиктографик ёзувнинг к.э.
Ғоз
Илк темир даври
97.
Зардуштийликнинг к.э.
Ерқўрғон
Илк темир даври
98.
Оромий ёзувнинг жорий этилиши
Айбуйирқалъа
Илк темир даври
99.
Бақтрия, Сўғд, Хоразм, Авеста ёзувининг к.э.
Илк темир даври
4. АНТИК ВА ЎРТА АСРЛАР ДАВРИ ЎРТА ОСИЁ ҲУДУДИДА
ИНСОНИЯТ ТОМОНИДАН ҚИЛИНГАН МОДДИЙ МАДАНИЯТ
ЯНГИЛИКЛАРИ
Антик давр. Моддий маданиятнинг
ривожланишида эллинизмнинг
таъсири. Меъморчиликда (Ойхоним –
база колонналар,
угловой тромп,
меъморчилик безакда терракоталарнинг ишлатилиши), Грек ёзувининг
тарқалиши,
Юнон тангаларининг таъсири, кулолчиликдаги ўзгаришлар,
Ҳайкалтарошликнинг ривожланиши.
Кўчманчи Юечжи халқларининг кириб келиши.
Моддий маданиятда
кўчманчи ва маҳаллий маданиятнинг аралашуви, симбиозимининг кучайиши.
210
Буддизмнинг тарқалиши. Буддизм ибодатхоналари (Фаёзтепа). Моддий
маданиятдаги ўзгаришлар. Будда, Бодхисатва ҳайкалларининг тарқалиши.
Терракотада санамларнинг ифодаланиши. Ҳинд ёзувларининг (брахма,
кхороштхи) тарқалиши. Шишасозликнинг пайдо бўлиши.
Илк ўрта асрларда Ўрта Осиёга туркий халқларнинг
кириб келиши
натижасида моддий маданиятдаги ўзгаришлар. Археологик ёдгорликларда Ер
эгалари – феодаллар уйлари сонининг ошиши (Замок). Кулолчиликда идиш
балдоқларида ҳар хил ҳайвон тасвирларининг ифодаланиши.
Деворий
суратларнинг
топилиши
(Афросиёб,
Болаликтепа,
Тавка).
Ҳайкалтарошликнинг ривожланиши (Куёвқўрғон).
Ислом маданиятининг тарқалиши. Меъморчиликдаги ўзгаришлар.
Мадраси ва мачитларнинг тарқалиши. Меъморий безаклар – майолика ва
мозайика. Сирланган сополларнинг пайдо бўлиши. Сирланган сополларнинг
санъат даражасига кўтарилиши. Араб ёзуви ва имлосининг кенг тарқалиши.
Мусулмон даври тангалари. Шишасозликнинг
ривожланиши ва медицинада
кенг қўлланиши.
Do'stlaringiz bilan baham: