Университети

Ўзбекистонда археологик ва халқаро археологик тадқиқотлар ўтказиш 
тартиби 
Ўзбекистоннинг 
мустақиллиги 
даврида 
археология 
фанининг 
ривожланиши. Кашфиётлар ва ютуқлар. Халқаро экпедициялар фаолияти. 
Халқаро археологик шартнома тузишнинг илмий асоси. Халқаро илмий 
шартноманинг асосий бандлари. Халқаро археологик илмий шартнома 
бандлари ЮНЕСКОнинг халқаро илмий шартномалар талабларига тўлиқ 
жавоб бериши шарт. Жумладан, археологик топилмаларнинг тадқиқот 
ўтказилаётган мамлакат ҳудудида қолиши, илмий мақолаларнинг уч тилда 
(шартнома тузаётган икки давлат тили ва инглиз тили) чоп этилиши, 

---

21 
экспедиция сўнггида халқаро конференция (семинар, коллоквиум) 
ўтказилиши ва экспедициянинг асосий илмий ютуқларини жаҳон оммасига 
етказиш. 
 
Ўзбекистонда археологик ёдгорликларни сақлаш ва ўрганиш бўйича 
мавжуд қонун ва қоидалар 
Ўзбекистон Республикаси Олий кенгаши “Ўзбекистонда тарихий - 
археологик ёдгорликларни сақлаш” бўйича қонуннинг қабул қилиниши. 
Қонуннинг моддалари билан талабаларни таништириш. Ўзбекистонда 
археологик тадқиқотлар ўтказиш қоидалари. “Рухсатнома” (Открытый лист) 
олиш тартиби. Археологик тадқиқот ўтказиш тартиб ва қоидалари.
 
Семинар машғулотларини ташкил этиш
бўйича кўрсатма ва тавсиялар 
Семинар машғулотларида талабалар Мутахассисликка кириш фанидан 
маъруза дарсларида олган назарий билимларини мустаҳлаш билан бирга, 
семинарлар мавзулари бўйича тайёргарлик кўриш жараёнида қўшимча 
адабиётлар ва тарихий манбалар билан танишиш орқали қўшимча билим 
оладилар. Натижада уларнинг билим доиралари илмий жиҳатдан асосланган 
ҳолда кенгаяди. 
 
Семинар машғулотларининг тахминий тавсия этиладиган мавзулари: 
 
1.
Археологияга кириш фаннинг мақсади ва вазифалари.
2.
Археология - халқаро фан.
3.
Археология фани тўғрисидаги илмий билимларнинг шаклланиши.
4.
Биринчи илмий археологик тадқиқотлар 
5.
Ўзбекистонда Археология фанининг шаклланиши ва тараққиёт 
босқичлари 
6.
Ўзбекистонда археологик экпедициялар (ЮТАКЭ, КАТЭ ва бошқалар) 
ни шаклланиши ва фаолияти.
7.
Археология мустақиллик йилларида 
8.
Археология ва табиий фанлар
9.
Археология ва тарихий фанлар 
10.
Археологияда технологик кашфиётлар
11.
Кишилик жамиятининг моддий маданияти эволюцияси даврларида 
қилинган технологик кашфиётлар ва уларнинг моҳиятини.
12.
Археология илмий марказлари
13.
Археологик ёдгорликлар турлари
14.
Ўрта Осиё ҳудудида инсоният томонидан қилинган моддий маданият 
янгиликлари.
15.
Ўзбекистонда халқаро археологик тадқиқотлар ўтказиш тартиби 
16.
Ўзбекистонда археологик ёдгорликларни сақлаш ва ўрганиш бўйича 
мавжуд қонун ва қоидалар
 

---

22 
Фан учун ишчи дастур тузиш жараёнида мазкур мавзулар рўйхатидан 
семинар машғулотлари учун ажратилган соат ҳажмига мос ҳолда мавзу 
танлаб белгиланади. Семинар машғулотларини ташкил этиш бўйича кафедра 
профессор-ўқитувчилари томонидан кўрсатма ва тавсиялар ишлаб чиқилади. 
Унда талабалар асосий маъруза мавзулари бўйича олган билим ва 
кўникмаларини янада бойитадилар. Шунингдек, дарслик ва ўқув 
қўлланмалар асосида талабалар билимларини мустаҳкамлашга эришиш, 
тарқатма материаллардан фойдаланиш, илмий мақолалар ва тезисларни чоп 
этиш орқали талабалар билимини ошириш, мавзулар бўйича кўргазмали 
қуроллар тайёрлаш ва бошқалар тавсия этилади.