Universiteti jizzax filiali amaliy matematika fakulteti amaliy matematika va informatika kafedrasi

Функция графигини чизишга оид топшириклар

(1,2,3- жадваллар)

1-жадвал

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17

18
19
20
21
22
23
23
24
25
26
27
28
29
30

2- жадвал

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

3- жадвал

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

9-AMALIY MASHGʽULOT

Mavzu №9:Dinamik taqdimotlar tayyorlash. Shablonlar, dizaynlar, fonlar, tovush efektlari va animatsiyalar.

       Kompyuterda ishlash vaktimizda xar xil vaziyatlar bulishi mumkin. Shulardan eng kup uchraydigan bu sichqonchaning nosozligi. Foydalanuvchilarning katta kismi esa ush bu qurilma orkali asosiy amallarni bajarishadi, va shu sabali shunaka vaziyatlarda ish tuxtab yoki sekinlab koladi.

       Shunaka vaziyatni yechish uchun bizga tezkor tugmalar yordam berishadi. Tezkor tugmalar yordamida biz biror bir sichqoncha bilan bajariladigan amalni klaviatura yordamida tezkor bajara olamiz. Shuning uchun ush bu tugmalarni bilish foydalanuvchilarga talab deb kuyiladi. Kuyidagi ruyxatda Microsoft Power point dasturining asosiy tezkor tugmalar kursatilgan:

1. CTRL+N - Yangi takdimot faylini yaratish.

2. CTRL+M - Takdimotga yangi bush slayd kushish.
3. CTRL+D - Takdimotga aktiv slayd nusxasini kushish.
4. CTRL+ENTER - Slaydning keyingi elementini taxrirlash
5. CTRL+O - Ilgari yaratilgan takdimot faylni kayta ochish
6. CTRL+W - Ekranda ochik bulgan takdimot faylni berkitish
7. CTRL+P - Takdimotni kogozga bosmaga chikarish
8. CTRL+S - Takdimot faylni saklash.
9. F5 - Takdimot namoyishini ishga tushirish
10. ALT+F4 - Microsoft PowerPoint dasturidan chikib ketish
11. CTRL+F - Matn kismini kidirish
12. CTRL+H - Topilgan matnni boshka matn bilan almashtirish
13. CTRL+K - Giperyullanma kushish
14. F7 - Imlo xatolarni tekshirish
15. ESC - Oxirgi uzgarish yoki tugallanmagan xarakatni bekor kilish
16. CTRL+Z - Oxirgi xarakatni bekor kilish
17. CTRL+Y - Bekor kilingin xarakatni kaytarish
18. CTRL+SHIFT+F - Slaydning tanlangan obyekt xarflar shaklini uzgartirish
19. CTRL+SHIFT+P - Slaydning tanlangan obyekt xarflar kattaligini uzgartirish
20. CTRL+SHIFT+> - Slaydning tanlangan obyekt xarflar kattaligini bitta kadamga kattalishtirish
21. CTRL+SHIFT+< - Slaydning tanlagan obyekt xarflar kattaligini bitta kadamga kamaytirish
22. CTRL+T - Slaydning tanlagan obyekt xarflar tashqi kurinishini (Format menyusidagi Shrift buyrugi) uzgartirish.
23. SHIFT+F3 - Xarflar registrini uzgartirish
24. CTRL+B - Kalin xarflar rejimiga utish
25. CTRL+U - Tagichizikli xarflar rejimiga utish
26. CTRL+I - Yotik xarflar rejimiga utish
27. CTRL+PROBEL - Xarflar uzgartirilgan tashqi kurinishini bekor kilish
28. CTRL+SHIFT+C - Xarflar tashqi kurinishini xotiraga olish
29. CTRL+SHIFT+V - Xarflar tashqi kurinishini xotiradan chikarish
30. CTRL+E - Abzasni urtadan rostlash
31. CTRL+J - Abzasni ikala tomondan buyicha rostlash
32. CTRL+L - Abzasni chap tomon buyicha rostlash
33. CTRL+R - Abzasni ung tomon buyicha rostlash

Microsoft Power Point – график тасвирлар тайёрлаш ва презентациялар ҳосил қилиш учун мўлжалланган бўлиб,унда яратилган презентацияларда оддий анимациялар ташкил қилиш мумкин.

Power Point дастурий махсулоти асосан презентациялар ҳосил қилишда ишлатилади. Презентация – маъруза, бизнес режа ва ҳоказолар бўлиши мумкин.

Microsoft Power Point яратган хужжатларни Office нинг бошқа муҳаррир

ларига, Web саҳифа кўринишида, расм кўринишида (* . bmp,* .) ва бошқа кўринишларда экспорт қилиш имкони берилган.

Microsoft Power Point дастури қуйидаги имкониятларга эга:

1. Стандарт презентациялар яратиш

2. Презентациялар слайдларини кўриб чиқиш

3. Презентациялар дизайнларини ўзгартириш

4. Презентациялардаги слайдларни олиб ташлаш

5. Презентацияларни ёпиш

6. Презентациялар учун титул листларини яратиш

7. Рўйхатли ва жадвалли слайдлар яратиш

8. Диаграммали слайдлар яратиш

9. Презентацияларни жиҳозлаш ва кўриш

10. Презентацияларни оич ва кўриш

11. Янги матнли объектлар яратиш

12. Янги слайдларни қўлдан яратиш

13. Презентацияларни автоматик намойиш этиш

14. Power Point дастурини ёпиш

Power Point дастурини ишга тушириш .

Power Point дастурини ишга тушириш учун Windowsнинг “Пуск”

тугмаси босилади ,менюнинг “Программы” ,бандидан Microsoft Power Point номли дастур ишга туширилади.
Шундан сўнг экранда қуйидаги ойна ҳосил бўлади:

Энди “Ўзбекистон Миллий унивеситети Жиззах филиали” ҳақида презентация тайёрлашни ўрганамиз. Бунинг учун юқоридаги Заголовок слайда ва Подзаголовок слайда сўзлари ўрнига Ўзбекистон Миллий унивеситети Жиззах филиали ва Факультетлар сўзларини киритамиз.

Тайёр шаблон дизайнларидан фойдаланиб, уларни юқоридаги слайдга қўллаймиз(Дизайнлар – ихтиёрий презентацияга қўлланувчи, олдиндан тайёрланган слайдлар тўпламидир.Улар презентация кўринишини ўзгартиради.

Бу ойнанинг Дизайн слайда бўлимида тайёр презентация шаблонлари мавжуд у ердан кераклиги танлаб олинади.

Слайдларга анимация эффектларини ўрнатиш.
Слайд элементига анимация эффектларини ўрнатиш учун Power Point менюсининг Показ слайда бандига кириб Эффекты анимации буйруқи танланади. Экранда ҳосил бўлган тугмачалар ёрдамида керакли анимациялар яратилади.



График обьектлар ўрнатиш.

Power Point дастурида слайдларга автофигуралар, тайёр расмлар ва объектларни жойлаштириш мумкин.Бунинг учун воситалар панелидаги Рисования тугмачалар мажмуасидан фойдаланиш мумкин.

Бу худди Microsoft Word дагидек бажарилади.

Power Point дастурида слайдларга тайёр расмлар жойлаштириш учун воситалар панелидаги Вставка бандидаги Рисунок бандига кирилиб ундаги керакли расм танлаб олинади ва керакли жойга жойлаштирилади.

Буни бажариш жараёни қуйида акс эттирилган:

Мультимедия элементларини қўллаш.

Презентацияларга мультимедия элементларини қўллаш имконияти мавжуд. Бундан ташқари Microsoft Сlip Callery библиотекасидан маълумотлар қўйиш мумкин. Бунинг учун Вставка менюсидан Фильмы и звук банди танланади. У ердан керакли бандни танлаймиз. Экранда Microsoft Сlip Callery нинг ойнаси ҳосил бўлади.

Унинг библиотекаси ўз ичига жуда кўп расмларни, овозларни ва видео клипларни мужасам этган. Энди шу коллекциялар ичидан кераклигини танлаб ,ўзи-

мизнинг презентациямизга қўямиз,яъни биз шулар-

ни ичидан стрелка билан кўрсатилганини ўрнатамиз.



Шундан сўнг экранда қуйидаги ойна пайдо бўлади:

Слайдларни қўшиш ва ўчириш.

Презентациялар ҳосил қилиш пайтида слайдларни қўшиш ҳамда керакмас-

ларини ўчириш ҳоллари юз беради.Янги слайд қўшиш учун охирги слайдни жорий қилиб олинади ва Вставка менюсидан Создать слайд тугмаси боси

лади.Кераксиз слайдни ўчириш учун ,ўша слайд жорий қилинади ва Правка

менюсидан Удалить слайд ёки Delete тугмаси босилади.



Слайдлар орасидаги эффектлар.

Слайдлар демонстрация қилинганда биринчи слайд чиққанидан сўнг кейинги

си чиқади ва ҳоказо бажарилади . Слайдларнинг биридан бошқасига ўтиши махсус эффектлар ёрдамида бажарилади. Бу эффектларни ўрнатиш учун Показ слайдов менюсидан Переход слайда буйруқи танланади ва керакли бўлимлар ўрнатилади.


Слайдларга матнлар жойлаштириш.

Слайдларга матнлар жойлаштириш учун керакли файлдаги матн белгилаб олиниб, Power Point даги слайднинг исталган жойига матнни менюнинг Правка бандидаги Вставить буйруқи орқали жойлаштирилади.

Вставка менюсидаги банди

танланса слайдларнинг исталган жойига матнлар қўйиш мумкин.

Масалан ,ушбу слайдга “Жадвал” сўзини киритдик

Слайдларни кўриш.

П оказ слайдов – Ушбу режимда компьютер слайдлар проектори каби ишлайди. Ҳар бир слайд экранга чиқарилади. Бунда слайдга ўрнатилган анимация эффектлари, демонстрацияда давом этиш вақти ҳамда кетма –кетлик тартибда бажарилади.
1.Начать показ - Анимация ўрнатилгандан сўнг, уни кўриш ёки демонстрация қилиш банди.

2. Настройка презентации – презентация пара-

метрларини созлаш.

3. Настройка времени – слайдларни чиқиш вақтини ўрнатиш банди.

4. Звукозапись – слайдга овоз ёзиб олиш.

5.Управляющие кнопки – бошқарув тугмача

ларини танлаш.

6. Эффекты анимации – слайд элементларига эффект танлаш.

7. Настройка - слайд элементлари анимация

ларини ўзгартириш.

8. Смена слайд – слайдлар орасидаги эффектларини ўрнатиш банди.

9. Скрыть слайд - слайдни кўринмайдиган қилиб қўйиш.

10. Произволный показ – презентация бўлимини ҳосил қилиш, презента-

цияда презентация ҳосил қилиш.

Ушбу бўлим орқали презентацияларни экранда тасвирланган параметрлар бўйича созлаш мумкин.

10-AMALIY MASHGʽULOT

Mavzu №10:Ma’lumotlar bazasi. Yaratish, saqlash va tahrirlash
Berilgan predmet sohasi uchun ma’lumot bazasini relyatsion modelini yaratish.

Ishdan maqsad: Ma’lumotlar bazasini relyatsion modeli uchun jadvallar tizimini ishlab chiqishni о‘rgatish.

Qisqacha nazariy ma’lumot

Sohalar ma’lumotlar bazasi – bu katta tashkilotlar axborot tizimlari hisoblanib, ular oʽzida bir necha oʽnlab MBni saqlaydai. Bu MB har xil boʽlimlarda joylashgan oʽzaro bogʽlangan kompyuterlarda joylashgan boʽladi.

Amaliy ma’lumotlar bazasi – bu bir yoki bir necha amaliy masalalarni echish uchun zarur boʽlgan berilganlarni birlashtiruvchi ma’lumotlar bazasidir (masalan, moliya, talabalar, oʽqituvchilar va boshqalar haqidagi berilganlar boʽlishi mumkin).

Sohalar ma’lumotlar bazasi har qanday joriy va kelgusi ilovalardan foydalanishni ta’minlab beradi. Uning ma’lumotlar elementlari amaliy ma’lumotlar elementlari toʽplami bazasiga ham kiradi.

MBni loyihalashtirishnung joriy va oldindan koʽrilgan ilovalarga asoslanib yuqori effektli axborot tizimlarini yaratishni yanada tezlashtirish mumkin. Shu sabab amaliy loyihalash Mbni ishlab chiqaruvchilarni oʽziga jalb etmoqda. Bunday informatsion tizimlarda ilovalar sonining oshib borishi amaliy MB sonini tez oʽstirib yubormoqda.

Shunday qilib har bir qarab chiqilgan loyihalashga boʽlgan usul har xil yoʽnalishdagi loyihalashtirish natijasiga ta’sirini koʽrsatadi.

Maqsadga erishish uchun loyihalash metadalogiyasini tashkil etishda sohali va amaliy usullarni qoʽllash effektivligiga bogʽliqdir. Umuman olganda sohali usul boshlangʽich informatsion strukturani qurish uchun ishlatiladi, amaliy usul ese uni rivojlantirish maqsadida ma’lumotlarni qayta ishlash effektivligini oshirishda ishlatiladi.

Axborot tizimlarni loyihalashda bu tizimlarni toʽliq analiz qilish va unga boʽgan foydalanuvchilar talablarini aniqlashga olib keladi. Ma’lumotlarni yigʽish mohiyatni oʽrganish bilan boshlanadi.

MBni loyihalashning asosiy maqsadi – bu saqlanadigan ma’lumotlarni kamaytirish, ishlatiladigan xotira hajmini tejash va koʽp qaytariladigan operatsiyalarni kamaytirishdir.